وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الصَّبَاحِ وَ الْمَسَاءِ
دعاى آن حضرت- كه درود بر او باد- به هنگام بامداد و شامگاه
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ بِقُوَّتِهِ
(1) حمد مخصوص خدايى است كه شب و روز را به قدرت خود آفريد.
﴿2﴾
وَ مَيَّزَ بَيْنَهُمَا بِقُدْرَتِهِ
(2) و به قدرت خود ميان آنها تفاوت گذاشت.
﴿3﴾
وَ جَعَلَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا حَدّاً مَحْدُوداً ، وَ أَمَداً مَمْدُوداً
(3) و براى هر يك حدى معين و زمانى مقرر قرار داد.
﴿4﴾
يُولِجُ كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِي صَاحِبِهِ ، وَ يُولِجُ صَاحِبَهُ فِيهِ بِتَقْدِيرٍ مِنْهُ لِلْعِبَادِ فِيما يَغْذُوهُمْ بِهِ ، وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ
(4) هر يك را در ديگرى فرو برد و برآرد تا اين تقدير و نظام (دقيق)، پديد آورندهى ارزاق بندگان و مايهى رشد و باليدن آنان باشد.
﴿5﴾
فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ مِنْ حَرَكَاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضَاتِ النَّصَبِ ، وَ جَعَلَهُ لِبَاساً لِيَلْبَسُوا مِنْ رَاحَتِهِ وَ مَنَامِهِ ، فَيَكُونَ ذَلِكَ لَهُمْ جَمَاماً وَ قُوَّةً ، وَ لِيَنَالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً
(5) پس شب را براى ايشان آفريد تا در آن از رنج روز و تلاشهاى خستهكننده آرامش بيابند و آن را پوششى قرار داد تا در آن بياسايند، باشد كه سبب بازيابى شادابى و توان آنان گردد و به كام دل دست يابند.
﴿6﴾
وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهَارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فِيهِ مِنْ فَضْلِهِ ، وَ لِيَتَسَبَّبُوا إِلَى رِزْقِهِ ، وَ يَسْرَحُوا فِي أَرْضِهِ ، طَلَباً لِمَا فِيهِ نَيْلُ الْعَاجِلِ مِنْ دُنْيَاهُمْ ، وَ دَرَكُ الآْجِلِ فِي أُخْرَاهُمْ
(6) و روز روشن را براى آنان آفريد تا به جست و جوى فضل و عنايت حق برخيزند و به روزى او راه يابند و در زمين گشته و آنچه مورد نياز دنيوىشان است به دستآورند و سود جاودان آن جهان را كسب كنند.
(7) بدين وسيله است كه خداوند كارشان را سامان مىدهد و كارهاىشان را به محك امتحان مىآزمايد و مىبيند كه آنان در ساعات بندگى و هنگام انجام فرايض و اجراى احكام حضرتش چه مىكنند. تا بدينگونه بدكاران را به جهت كردارشان كيفر و نيكوكاران را به پاس نيكىشان پاداش دهد.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا فَلَقْتَ لَنَا مِنَ الْإِصْبَاحِ ، وَ مَتَّعْتَنَا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهَارِ ، وَ بَصَّرْتَنَا مِنْ مَطَالِبِ الْأَقْوَاتِ ، وَ وَقَيْتَنَا فِيهِ مِنْ طَوَارِقِ الآْفَاتِ .
(8) پروردگارا تو را سپاس كه سياهى شب را به فروغ بامدادى شكافتى و از روشنايى روز بهرهمندمان كردى. و در كسب روزى (از جاى آن) بيناىمان گردانيدى و از پيشامدهاى ناگوار، ايمنمان فرمودى.
﴿9﴾
أَصْبَحْنَا وَ أَصْبَحَتِ الْأَشْيَاءُ كُلُّهَا بِجُمْلَتِهَا لَكَ سَمَاؤُهَا وَ أَرْضُهَا ، وَ مَا بَثَثْتَ فِي كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا ، سَاكِنُهُ وَ مُتَحَرِّكُهُ ، وَ مُقِيمُهُ وَ شَاخِصُهُ وَ مَا عَلَا فِي الْهَوَاءِ ، وَ مَا كَنَّ تَحْتَ الثَّري
(9) ما و تمام آفريدگان، شب را به صبح رسانيديم و همه ما و زمين و آسمان و آنچه در آنها پراكندهاى از متحرك و ثابت، ايستاده و ماندگار و كوچنده و هر آنچه در هواست و هر چه در دل زمين نهفته است، ملك توايم.
﴿10﴾
أَصْبَحْنَا فِي قَبْضَتِكَ يَحْوِينَا مُلْكُكَ وَ سُلْطَانُكَ ، وَ تَضُمُّنَا مَشِيَّتُكَ ، وَ نَتَصَرَّفُ عَنْ أَمْرِكَ ، وَ نَتَقَلَّبُ فِي تَدْبيِرِكَ .
(10) در قبضهى قدرت تو صبح كردهايم سلطنت تو ما را فراگرفته و مشيت تو ما را در خود فرو گرفته و به فرمان (و ارادهى) تو در كارها تصرف كرده و با تدبير تو در جنب و جوش هستيم.
﴿11﴾
لَيْسَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ إِلَّا مَا قَضَيْتَ ، وَ لَا مِنَ الْخَيْرِ إِلَّا مَا أَعْطَيْتَ .
(11) ما را توان نباشد جز آنچه بدان اراده فرمودهاى و جز آنچه دادهاى (و مىدهى) خيرى نباشد.
﴿12﴾
وَ هَذَا يَوْمٌ حَادِثٌ جَدِيدٌ ، وَ هُوَ عَلَيْنَا شَاهِدٌ عَتِيدٌ ، إِنْ أَحْسَنَّا وَدَّعَنَا بِحَمْدٍ ، وَ إِنْ أَسَأْنَا فَارَقَنَا بِذَمٍّ .
(12) و امروز روزى نو و بر ما گواهى حاضر است. اگر كردار نيك در آن داشته باشيم، ما را با سپاس ترك مىكند و اگر بد كنيم، با نكوهش از ما جدا مىشود.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنَا حُسْنَ مُصَاحَبَتِهِ ، وَ اعْصِمْنَا مِنْ سُوءِ مُفَارَقَتِهِ بِارْتِكَابِ جَرِيرَةٍ ، أَوِ اقْتِرَافِ صَغِيرَةٍ أَوْ كَبِيرَةٍ
(13) پروردگارا، درود فرست بر محمد و خاندان او و همدم خوب امروز بودن را روزىمان فرمان و ما را از بدى جدايى از آن به وسيلهى معصيتهاى خرد يا كلان، نگاه دار.
﴿14﴾
وَ أَجْزِلْ لَنَا فِيهِ مِنَ الْحَسَنَاتِ ، وَ أَخْلِنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ ، وَ امْلَأْ لَنَا مَا بَيْنَ طَرَفَيْهِ حَمْداً وَ شُكْراً وَ أَجْراً وَ ذُخْراً وَ فَضْلًا وَ إِحْسَاناً.
(14) و بهره ما را از نيكىها در اين روز بسيار گردان و از زشتىها تهىمان فرمان و از آغاز تا فرجام آن، ما را از حمد و شكر و پاداش و ذخيرهى آخرت و فضل و احسانت سرشار فرما.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ يَسِّرْ عَلَى الْكِرَامِ الكاتبِينَ مَؤُونَتَنَا ، وَ امْلَأْ لَنَا مِنْ حَسَنَاتِنَا صَحَائِفَنَا ، وَ لَا تُخْزِنَا عِنْدَهُمْ بِسُوءِ أَعْمَالِنَا .
(15) بارالها، سبك گردان بار ما را بر فرشتگان نگارنده اعمالمان و نامهى اعمالمان را از نيكىها پر كن و به خاطر كردارهاى بدمان ما را نزد ايشان رسوا مكن.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنَا فِي كُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ نَصِيباً مِنْ شُكْرِكَ وَ شَاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلَائِكَتِكَ .
(16) بار خدايا، در هر ساعتى از ساعات اين روز بهرهاى از مقام بندگانت و سهمى از شكرت و شاهد صدقى از فرشتگانت براى ما مقدر فرما.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْفَظْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِينَا وَ مِنْ خَلْفِنَا وَ عَنْ أَيْمَانِنَا وَ عَنْ شَمَائِلِنَا وَ مِنْ جَمِيعِ نَوَاحِينَا ، حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ ، هَادِياً إِلَى طَاعَتِكَ ، مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِكَ .
(17) بارالها، بر محمد و خاندان او درود فرست و ما را از پيش رو، از پشت سر، از سمت راست، از سمت چپ و از تمام اطراف حفظ فرما؛ چنان حفظى كه ما را از نافرمانى تو بازدارد و به سوى طاعت تو هدايت كند و به عشق و دوستىات بگمارد.
﴿18﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ وَفِّقْنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا وَ لَيْلَتِنَا هَذِهِ وَ فِي جَمِيعِ أَيَّامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَيْرِ ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ ، وَ مُجَانَبَةِ الْبِدَعِ ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ ، وَ حِيَاطَةِ الْإِسْلَامِ ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ ، وَ مُعَاوَنَةِ الضَّعيِفِ ، وَ اِدْرَاكِ اللّهيِفِ
(18) بار خدايا، درود فرست بر محمد و خاندان او و در اين روز ما و شب ما و در تمام روزهاى ما به انجام خير، و واگذاشتن شر، شكر نعمتها، پيروى از سنتها، و دورى از بدعتها، و امر به معروف و نهى از منكر، و حراست از اسلام، و خردهگيرى از باطل و خوار كردن آن، و يارى حق و عزيز داشتن آن، و هدايت كردن گمراه، و يارى ناتوان و دستگيرى از ستمديده موفقمان فرما.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْهُ أَيْمَنَ يَوْمٍ عَهِدْنَاهُ ، وَ أَفْضَلَ صَاحِبٍ صَحِبْنَاهُ ، وَ خَيْرَ وَقْتٍ ظَلِلْنَا فِيهِ
(19) بار پروردگارا، بر محمد و خاندان او درود فرست و امروز را فرخندهترين روزى كه تا به حال داشتهايم و برترين همنشينى كه با او همراه شدهايم و بهترين وقتى كه در آن بودهايم قرار ده.
﴿20﴾
وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ مَرَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ مِنْ جُمْلَةِ خَلْقِكَ ، أَشْكَرَهُمْ لِمَا أَوْلَيْتَ مِنْ نِعَمِكَ ، وَ أَقْوَمَهُمْ بِمَا شَرَعْتَ مِنْ شرَائِعِكَ ، وَ أَوْقَفَهُمْ عَمَّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْيِكَ .
(20) و ما را از خشنودترين بندگانت كه شب و روز بر آنان گذشته و سپاسگزارترين آنها در برابر نعمتهايى كه به آنها دادهاى و پايبندترين آنان نسبت به قوانينى كه وضع كردهاى و خوددارترين آنان در برابر نافرمانىات كه در مورد آنها زينهار دادهاى قرار بده.
﴿21﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ كَفَى بِكَ شَهِيداً ، وَ أُشْهِدُ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ وَ مَنْ أَسْكَنْتَهُمَا مِنْ مَلائِكَتِكَ وَ سَائِرِ خَلْقِكَ فِي يَوْمِي هَذَا وَ سَاعَتِي هَذِهِ وَ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ مُسْتَقَرِّي هَذَا ، أَنِّي أَشْهَدُ أَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ ، قَائِمٌ بِالْقِسْطِ ، عَدْلٌ فِي الْحُكْمِ ، رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ ، مَالِكُ الْمُلْكِ ، رَحيِمٌ بِالْخَلْقِ .
(21) بار خدايا، تو را گواه مىگيريم كه تو بسنده گواهى و آسمان و زمين تو را و آنچه در آن جاى دادهاى از فرشتگانت و ديگر آفريدگانت، در اين روز و در اين ساعت و در اين شب من و در اين جا كه قرار دارم نيز گواه مىگيريم كه گواهى مىدهم تو خدايى و غير از تو خدايى نيست، برپادارنده عدلى و به داد حكم مىكنى، نسبت به بندگان رؤوفى، مالك ملك و ملكوتى و با خلق مهربانى.
﴿22﴾
وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ و خِيَرَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ ، حَمَّلْتَهُ رِسَالَتَكَ فَأَدَّاهَا ، وَ أَمَرْتَهُ بِالنُّصْحِ لِأُمَّتِهِ فَنَصَحَ لَهَا
(22) و گواهى مىدهم اين كه محمد بنده و رسول و برگزيده ات از ميان همه مردم است. ابلاغ رسالتت را بر عهدهى او نهادى و او به خوبى اداى تكليف كرد و او را به خيرخواهى براى امتش فرمان دادى و او در حق آنان خيرخواهى كرد.
﴿23﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، أَكْثَرَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ ، وَ آتِهِ عَنَّا أَفْضَلَ مَا آتَيْتَ أَحَداً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ اجْزِهِ عَنَّا أَفْضَلَ وَ أَكْرَمَ مَا جَزَيْتَ أَحَداً مِنْ أَنْبِيَائِكَ عَنْ أُمَّتِهِ
(23) پس بر او و خاندانش درود فرست بيش از آنچه بر هر يك از آفريدگانت درود فرستادى و از جانب ما برترين چيزى را كه به يكى از بندگانت به او عنايت فرما و از سوى ما بهترين و گرامىترين پاداشى كه از سوى امتى به پيامبرش دادهاى، بدو مرحمت فرما.
﴿24﴾
إِنَّكَ أَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْجَسِيمِ ، الْغَافِرُ لِلْعَظِيمِ ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحِيمٍ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ الْاَخْيَارِ الْاَنْجَبيِنَ .
(24) كه تويى بسيار بخشندهى نعمتهاى سترگ و آمرزندهى گناه بزرگ و تو از هر مهربان مهربانترى، پس بر محمد «ص» و خاندان پاك و برگزيدهى او درود فرست.