دعای 22 ( دعا برای سختی و دشواری امور ) ترجمه محیی الدين مهدی الهی قمشه ای

(1) اى خداى من تو همانا مرا به كارى مكلف نمودى (و بار تكليفى بر دوش من نهادى) كه تو خود بر آن كار مالك‌ترى از نفس من و قدرتت بر خود من و توانائى من بر انجام تكليفم غالب و حاكم است (قدرت من مغلوب و مقهور قدرت ازلى تست و اگر تو توفيق دهى و حول و قوه عطا كنى تكليفم را انجام توانم داد و بدون عنايت و لطف و كرمت كارى نتوانم كرد) پس تو (اى خداى غالب و قاهر بر همه عالم وجود) (به قدرت كامل ازلى خود) از افعال نفس من آن عمل خيرى را به من اعطا كن كه به آن عمل از من راضى و خشنود باشى (يعنى مرا به آن عمل موفق دار كه رضاى تو در اوست) و بر خويش آن را از من دريافت دار كه موجب خشنودى تو و رستگارى من شود. (الهى چنان كن سرانجام كار تو خشنود باشى و من رستگار)

(2) اى خدا مرا طاقت سختى و مشقت و رنج نيست و صبر و شكيبائى بر بلا و مصائب ندارم و قوه‌ى تحمل بر فقر و بينوائى نخواهم داشت پس مرا محروم از رزقم (از لطف و كرم خود) مگردان و كارم را به خلق وامگذار (و حواله به درگاه مخلوق مكن) بلكه حضرتت تنها و متفرد حاجاتم برآور (و نيازمندم به غير خود مساز) و امورم به عنايت خود كفايت فرما

(3) و به سويم به چشم مرحمت نظر فرما و در جميع امور ناظر احوالم باش زيرا اگر كارم را به خودم هم واگذارى محققا عاجز و درمانده شوم و ابدا قيام به مصالح خود نتوانم كرد و اگر كارم را به خلق خود واگذارى از كراهت ترش‌روئى مرا بى‌قدر و خار كنند و اگر كارم را به خويشان و قبيله‌ام واگذارى مرا محروم سازند و اگر عطائى دهند عطائى اندك و ناچيز بخشند با منتى طولانى و مذمت و سرزنش بسيار

(4) پس تو اى خداى من به فضل و كرم (نامنتهايت) مرا (از غير خويش) بى‌نياز گردان و به عظمت و جلال خود مقام رفيعم بخش و به رحمت واسع خود استغنا و بسط يد (و دولت و ثروت ملك و مال و جاهم) ببخش و هم آنچه از نعم نامتناهى نزد تست مرا به حد كافى عنايت فرما.

(5) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل پاكش و دلم را از حسد پاك و منزه گردان و از گناهان و اعمال زشت محفوظ دار و از كار حرام ناشايسته ورع و دورى عطا كن و مرا بر معاصى و بدكارى بى‌باك مگردان و ميل خاطرم را نزد خود (و به شهود و حضور حضرتت) نگاه‌دار و رضا و ميل دلم را در آنچه از جانب تو بر من مى‌رسد قرار ده (كه بهر چه تو بر من مقدر كنى راضى و خشنود و شاد خاطر باشم و به تقدير و رضاى تو خورسند بوده و پسندم آنچه را جانان پسندد) و در آنچه مرا روزى كردى (و رزق تن و جانم قرار دادى) و در هر چه مرا مالك آن گردانيدى و آنچه به من انعام فرمودى در همه خير و بركت قرار ده و مرا (به لطف و كرمت از هر چه ناشايسته و ناروا است) در همه حالات محفوظ دار و عيب و زشتيهايم پنهان ساز و هم (از جميع خطرات و رنج و بلا و ناگواريهاى عالم) نگهدارى كن و در جوار رحمتت پناه ده.

(6) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل پاكش و آنچه از تكاليف كه بر من الزام كردى و هر چه از انواع طاعات بر من فرض و واجب قرار دادى مرا بر اداى همه موفق گردان (و به عنايت خود از من قبول فرما) يا اگر كسى از مخلوقاتت را بر ذمه‌ى من حقى است و من ضعيف و ناتوان از اداء آن باشم هم از جهت قواى بدنى و ضعف و سستى قدرت بر اداى آن نداشته و هم از توسعه مالى و ثروت قادر نباشم چه دين در خاطرم باشد و يا آن را فراموش كرده باشم‌

(7) كه همه آن ديون را تو اى خدا بر من به شماره حساب آورده‌اى و خود من فراموش كرده‌ام پروردگارا تو از عطاى بزرگ خويش (و خزينه‌هاى) بسيار كه نزد تو است كرم كن و همه آن دين‌هايم را ادا فرما كه البته تو آن كريمى كه رحمتت واسع (و بى‌نهايت) است ديونم را همه را ادا فرما تا ديگر اى خدا روز قيامت هنگام ملاقات با تو بر ذمه‌ى من هيچ از آن دين باقى نماند كه بخواهى يا به حسناتم تقاص از من كنى (و حسناتم را به آن ذيحق دهى) يا آنكه سيئاتش را بر سيئاتم مضاعف گردانى (يعنى از گناهان او بكاهى و به گناهان من بيفزائى كه تقاص حق او شود)

(8) خدايا درود فرست بر محمد و آل پاكش و شوق و رغبت در عمل خالص براى تو كه ذخيره‌ى آخرتم شود نصيبم گردان تا من نور صدق و صفاى آن عمل خالص را در قلب خود مشاهده كنم و تا آنكه زهد در دنيا (و لذات عاجل فانى آن) در روحم غلبه كند و تا آنكه اعمال حسنه (و هر كار نيكو) را با عشق و شوق به جاى آرم و از كردار زشت (و اعمال قبيح) از خوف قهر تو ايمنى يابم و نورى در باطنم عطا فرما (كه آن نور عقل و علم و معرفت و ايمانست) تا بدان نور عقلى الهى (كه بصيرت باطن و روشنى شمع محفل دل است) ميان مردم (با علم و حكمت) رفتار و سلوك كنم و به آن نور در ظلمات (عالم طبيعت) (به راه سعادت) هدايت يابم و در شك و شبهات (شياطين انسى و جنى) به آن نور الهى روشنى طلبم (و حق را از شك و شبهات باطل تميز دهم)

(9) خدايا درود فرست بر محمد و آل پاكش خوف و اندوه و غم روز وعده عقاب را نصيب و روزيم گردان و شوق و نشاط روز وعده ثواب را به قلبم عطا فرما تا حدى كه لذت و اجر و ثوابى كه از تو به دعا مى‌طلبم در نفس خود بيابم و حزن و اندوه عقابى كه از آن به حضرتت پناه مى‌برم در خود احساس كنم (تا آنكه لذت و توجه به ثواب آخرت كه بهشت ابد و شهود جمال سرمد است مرا به طاعت مشتاق سازد و حس غم و اندوه عقاب و قهر و عذاب الهى كه آتش دوزخ و الم فراق است مرا از عصيان دور گرداند)

(10) اى خدا تو آنچه را كه امر دنيا و آخرت مرا اصلاح مى‌كند كاملا مى‌دانى (و من خود ابدا نمى‌دانم زيرا علم تو به مصالح امور خلق محيط است نه غير تو) پس بار الها در انجام حوائجم لطف و مهربانى كن.

(11) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل پاكش و تو (از لطف و كرمت) هنگامى كه من در مقام شكر گزارى از نعمتهايت كه به من عطا كرده‌اى در حال آسايش و سختى و صحت و بيمارى تقصير كردم (و اداء شكر و سپاست ننمودم) در آن هنگام معرفت حق و فهم حقيقت را نصيب و روزيم گردان تا بدان فهم و معرفت در نفس خود روح مقام رضا و تسليم و دل آرامى و نفس مطمئنه از خود مشاهده كنم (يعنى صاحب نفس مطمئنه و نفس راضيه و مرضيه شوم و) به آنچه از شكرگزارى و طاعت براى تو واجب و لازم است در همه‌ى احوال كه حادث شود از حالات خوف و ايمنى و رضا و خشم و ضرر و نفع به آن واجب قيام كنم (يعنى در تمام حالات وارده بر من با رضا و خشنودى از تو به شكر نعمت و اداء طاعتت بپردازم).

(12) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل پاكش و سينه‌ام را چنان از حسد پاك و منزه ساز (و از مرض رشك و حسد سلامتم دار) كه بر هيچيك از خلق تو بر هر نعمتى كه به فضل و كرم به آنها عطا كرده‌اى حسد نورزم تا آنكه (به جاى حسد غبطه و اميد به كرمت داشته باشم و) هيچ نبينم نعمتى از نعمتهائى كه به خلق خود عطا كردى از نعم دينى و دنيوى و حسن عاقبت و يا تقوى (كه بهترين نعم الهى است) يا وسعت و دارائى يا نعمت و آسايش هيچ نبينم جز آنكه بهتر از آن نعمت را به لطف و عنايت حضرتت اميدوار باشم و تنها از تو يگانه خداى بى‌شبه و شريك (و بى‌مثل و مانند فوق آن نعمت را طلب كنم).

(13) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل پاكش و محافظت از خطا و گناه نصيب من فرما و از لغزش در كار دنيا و آخرتم محفوظ دار چه در حال شوق و رضا و چه در حال خشم و غضب تا نشاط و تالم هر دو نزدم يكسان باشد (يعنى در هر حال در مقام تسليم باشم و طاعت و رضاى تو را بر هر كار كه جز طاعت و رضاى تست مقدم دارم چه در بين دوستان و چه دشمنان تا به حدى (رضاى تو را بر ميل خود مقدم دارم) كه دشمنم از ظلم و ستم من ايمن باشد و دوستم از ميل من به هواى نفس به نفع او (بر خلاف رضاى تو) مايوس باشد

(14) و مرا در حال دعا اخلاص كاملى عطا فرما كه در حال وسعت و نعمت مانند بندگان با اخلاص مضطر پريشان به درگاه تو دعا كنم كه توئى خداى ستوده صفات با مجد و عظمت و بزرگوارى.