وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَ الْجَهْدِ وَ تَعَسُّرِ الْأُمُورِ
به هنگام سختى و محنت
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّكَ كَلَّفْتَنِي مِنْ نَفْسِي مَا أَنْتَ أَمْلَكُ بِهِ مِنِّي ، وَ قُدْرَتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيَّ أَغْلَبُ مِنْ قُدْرَتِي ، فَأَعْطِنِي مِنْ نَفْسِي مَا يُرْضِيكَ عَنِّي ، وَ خُذْ لِنَفْسِكَ رِضَاهَا مِنْ نَفْسِي فِي عَافِيَةٍ .
(1) الهى تو بزرگى شوكت تو
بر اين نفسم نهايت قدرت تو
تو آن خواهى ز من از من تويى بيش
كه هم حاكم به مخلوقى و هم خويش
مشيت آنچه باشد خواهى تو
حكومت مالكيت دارى تو
ز نيرو چيرهاى بر اين وجودم
به بيش از اين مسلط تار و پودم
الهى از وجود من تو بر من
نما بخشش كه تا خشنود از من
رضاى خود به نفسم عافيت ده
نصيبم كن ز طاعت عاقبت ده
﴿2﴾
اللَّهُمَّ لَا طَاقَةَ لِي بِالْجَهْدِ ، وَ لَا صَبْرَ لِي عَلَى الْبَلَاءِ ، وَ لَا قُوَّةَ لِي عَلَى الْفَقْرِ ، فَلَا تَحْظُرْ عَلَيَّ رِزْقِي ، وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى خَلْقِكَ ، بَلْ تَفَرَّدْ بِحَاجَتِي ، وَ تَوَلَّ كِفَايَتِي .
(2) الهى بر تحملها و محنت
مرا طاعت نباشد در مشقت
نباشم آنچنان خدمتگزارى
كه تا صبر از بلا در بردبارى
ندارم آنچنان نيرو به جانم
كه از اين فقر و محنت دور مانم
نيم موجود پر قدرت ز هستى
كه ناچيزى شمارم تنگدستى
الهى پس مرا مفكن تهيدست
و مگشا حاجتم بر مردم پست
و تنها خود برآور اين نيازم
كفايت كن ز حاجت بىنيازم
﴿3﴾
وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي ، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا ، وَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى خَلْقِكَ تَجَهَّمُونِي ، وَ إِنْ أَلْجَأْتَنِي إِلَى قَرَابَتِي حَرَمُونِي ، وَ إِنْ أَعْطَوْا أَعْطَوْا قَلِيلًا نَكِداً ، وَ مَنُّوا عَلَيَّ طَويِلاً ، وَ ذَمُّوا كَثيِراً .
(3) تو يكدم سوى من بنگر الاها
و يك لحظه به من پرداز شاها
فرو مگذار نفسم را تو يكدم
كه موجود فقير و مستمندم
ندانم من ز خود اين مصلحت را
كه جز تو رو كنم سويى جهت را
ميندازى تو كارم را به مردم
كند رو ترش تا خود را كنم گم
مكن هرگز مرا محتاج خويشان
كه زيرا بستگان بيگانهواران
مرا محروم دارند از محبت
ز بخشش اندك و بسيار منت
﴿4﴾
فَبِفَضْلِكَ ، اللَّهُمَّ ، فَأَغْنِنِي ، وَ بِعَظَمَتِكَ فَانْعَشْنِي ، وَ بِسَعَتِكَ ، فَابْسُطْ يَدِي ، وَ بِمَا عِنْدَكَ فَاكْفِنِي.
(4) الهى بىنيازم كن بدارم
به فضل خويش اى پروردگارم
به عز تو نگاهم دار و يارم
كرم بنما گره بگشا ز كارم
از آن مخزن كه پايان ناپذير است
برآور حاجتم زودى كه دير است
﴿5﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ خَلِّصْنِي مِنَ الْحَسَدِ ، وَ احْصُرْنِي عَنِ الذُّنُوبِ ، وَ وَرِّعْنِي عَنِ الَْمحَارِمِ ، وَ لَا تُجَرِّئْنِي عَلَى الْمَعَاصِي ، وَ اجْعَلْ هَوَايَ عِنْدَكَ ، وَ رِضَايَ فِيما يَرِدُ عَلَيَّ مِنْكَ ، وَ بَارِكْ لِي فِيما رَزَقْتَنِي وَ فِيما خَوَّلْتَنِي وَ فِيما أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ ، وَ اجْعَلْنِي فِي كُلِّ حَالَاتِي مَحْفُوظاً مَكْلُوءاً مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعَاذاً مُجَاراً .
(5) الهى بر محمد (ص) هم ز آلش
درودت باد بر صدق كمالش
مرا از هر حسد و از نكبت آن
رها سازى ز آتش شدت آن
و بر اين دامنم ز آلودگيها
ز نافرمانى و از معصيتها
بدارى آنچنان اين دامنم پاك
كه پرهيزم حرام و باشدم باك
كه تا جرات نيارم بر گناهى
به تسليم تو و بر تو پناهى
و راضى باشم از اين قسمت خويش
بر آنچه ذات اقدس خط زده پيش
و دل خوش دارم از رزقم مبارك
ز نعمتهاى آن بارى تبارك
هميشه از بلايا ايمنم دار
ز چشم بد بپوشان گل تنم دار
مقدر كن كه من همواره ملحوظ
ز لطفت در حصارت بوده محفوظ
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اقْضِ عَنِّي كُلَّ مَا أَلْزَمْتَنِيهِ وَ فَرَضْتَهُ عَلَيَّ لَكَ فِي وَجْهٍ مِنْ وُجُوهِ طَاعَتِكَ أَوْ لِخَلْقٍ مِنْ خَلْقِكَ وَ إِنْ ضَعُفَ عَنْ ذَلِكَ بَدَنِي ، وَ وَهَنَتْ عَنْهُ قُوَّتِي ، وَ لَمْ تَنَلْهُ مَقْدُرَتِي ، وَ لَمْ يَسَعْهُ مَالِي وَ لَا ذَاتُ يَدِي ، ذَكَرْتُهُ أَوْ نَسِيتُهُ .
(6) الهى بر محمد (ص) هم ز آلش
درودت باد بر صدق كمالش
ز هر چه واجب از ناديدن من
قضا فرما تو آن از گردن من
ذمى ذمه ز عهدى يا كه پيمان
ز دين ديگران آزاد گردان
چنان افتد كه من مديون مردم
ندانم من كه باشم ره كنم گم
كه آيا دين مردم عهده دارم
كنم سعى و تلاش آنچه ز كارم
همى بينم كه من اندر ازائش
ز دين خويش نتوانم ادايش
كه مال من كفاف دين من نيست
ز قدرت بر برائت عين من نيست
﴿7﴾
هُوَ ، يَا رَبِّ ، مِمَّا قَدْ أَحْصَيْتَهُ عَلَيَّ وَ أَغْفَلْتُهُ أَنَا مِنْ نَفْسِي ، فَأَدِّهِ عَنِّي مِنْ جَزِيلِ عَطِيَّتِكَ وَ كَثِيرِ مَا عِنْدَكَ ، فَإِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ ، حَتَّى لَا يَبْقَى عَلَيَّ شَيْءٌ مِنْهُ تُرِيدُ أَنْ تُقَاصَّنِي بِهِ مِنْ حَسَنَاتِي ، أَوْ تُضَاعِفَ بِهِ مِنْ سَيِّئَاتِي يَوْمَ أَلْقَاكَ يَا رَبِّ .
(7) و احيانا اگر از من تكاليف
فراموشم شده از بهر تكليف
و اما بر تو حقا چارهى من
فراموشى نباشد بارهى من
الهى مىتوانى از كريمت
ديونم از عطاياى جزيلت
كه آن از موهبت عظماى اعلا
اداى دين كنى اى كردگارا
به من پس رحم كن تو مىتوانى
مرا از بند دينم وارهانى
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي الرَّغْبَةَ فِي الْعَمَلِ لَكَ لآِخِرَتِي حَتَّى أَعْرِفَ صِدْقَ ذَلِكَ مِنْ قَلْبِي ، وَ حَتَّى يَكُونَ الْغَالِبُ عَلَيَّ الزُّهْدَ فِي دُنْيَايَ ، وَ حَتَّى أَعْمَلَ الْحَسَنَاتِ شَوْقاً ، وَ آمَنَ مِنَ السَّيِّئَاتِ فَرَقاً وَ خَوْفاً ، وَ هَبْ لِي نُوراً أَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ ، وَ أَهْتَدِي بِهِ فِي الظُّلُمَاتِ ، وَ أَسْتَضِيءُ بِهِ مِنَ الشَّكِّ وَ الشُّبُهَاتِ
(8) الهى بر محمد (ص) هم ز آلش
درودت باد بر صدق كمالش
ز من كار پسنديده نكويى
چنان مشتاق دار از نيكخويى
كه صدق كار در قلبم نمودار
چنان ده اشتياق من در اين كار
كه بر من چيره گردد زهد و تقوا
ز كار نيك در قلبم هويدا
و ترسم از معاصى و مناهى
و خود را دور دارم از ملاهى
نما روشن چراغم را در اين راه
كه تا تشخيص يابم راهم از چاه
و از ترديد و شك و اشتباهى
از او ايمن روم در خوب راهى
﴿9﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي خَوْفَ غَمِّ الْوَعِيدِ ، وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتَّى أَجِدَ لَذَّةَ مَا أَدْعُوكَ لَهُ ، وَ كَأْبَةَ مَا أَسْتَجيِرُ بِكَ مِنْهُ
(9) الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد
درودت باد تا روحش در آن شاد
مرا نيز از عذاب آخرت را
بترسان و نما نيك عاقبت را
عطا كن بر ثوابى راز شوقم
و از اين ترس شوقم را به ذوقم
كه تا اندر ضمير من به ايمان
بياميزى ز ترس از نيك و احسان
كه در دنيا ثواب آن به لذت
و در عقبا عقاب آن به ذلت
كنم ادراك بر حس چشايى
و دورى از معاصى و مناهى
﴿10﴾
اللَّهُمَّ قَدْ تَعْلَمُ مَا يُصْلِحُنِي مِنْ أَمْرِ دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي فَكُنْ بِحَوَائِجِي حَفِيّاً .
(10) تو مىدانى خداى من از اين زيست
صلاح كار من در عاقبت چيست
در اين دنيا چه باشد مصلحت را
چه خواهش اقتضا بر آخرت را
بنابراين چه باشد در توانم
هدايت كن مرا زين دو جهانم
برآور حاجتم اى كردگارم
هدايت كن مرا در روزگارم
﴿11﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ ارْزُقْنِي الْحَقَّ عِنْدَ تَقْصِيرِي فِي الشُّكْرِ لَكَ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فِي الْيُسْرِ وَ الْعُسْرِ وَ الصِّحَّةِ وَ السَّقَمِ ، حَتَّى أَتَعَرَّفَ مِنْ نَفْسِي رَوْحَ الرِّضَا وَ طُمَأْنِينَةَ النَّفْسِ مِنِّي بِمَا يَجِبُ لَكَ فِيما يَحْدُثُ فِي حَالِ الْخَوْفِ وَ الْاَمْنِ وَ الرِّضَا وَ السُّخْطِ وَ الضَّرِّ وَ النَّفْعِ .
(11) الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد
ز رحمت مرحمت فرما دلش شاد
من هرگز از سپاس نعمت تو
فرو مانم ز لطف رحمت تو
بده توفيق تا گويم سپاسم
عنايت كن ز عجز و التماسم
چنان كن گر فقيرم يا توانگر
و يا در رنج و يا آسايشى سر
و يا بيمارى و يا تندرستى
كه باشد در وجود من ز هستى
به روحى از رضا يابم ز حاضر
و همواره شوم آسوده خاطر
شوم من مطمئن آرام باشم
وظايف را ادا خوشنام باشم
به گوناگون شناسم پيشگاهت
ز كيفيت به شان و عز و جاهت
﴿12﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي سَلَامَةَ الصَّدْرِ مِنَ الْحَسَدِ حَتَّى لَا أَحْسُدَ أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ عَلَى شَيْءٍ مِنْ فَضْلِكَ ، وَ حَتَّى لَا أَرَى نِعْمَةً مِنْ نِعَمِكَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيَا أَوْ عَافِيَةٍ أَوْ تَقْوَى أَوْ سَعَةٍ أَوْ رَخَاءٍ إِلَّا رَجَوْتُ لِنَفْسِي أَفْضَلَ ذَلِكَ بِكَ وَ مِنْكَ وَحْدَكَ لَا شَريِكَ لَكَ .
(12) الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد
درودت باد تا روحش شود شاد
ز سينه از حسد بيماريم را
نما محفوظ و بنگر زاريم را
چنان كن تا كه خوشنودى كس را
توانگر مردمان من زان هوس را
حسد از مال او با ديد حسرت
نگاه من نباشد در فقارت
كه من بر ديگران خواهان اين را
سعادت با سلامت هم قرين را
بده توفيق تازان سان ببينم
ز نعمتهات از دنيا و دينم
كه آن را يافتم از ديگرانى
توانگر پارساها مردمانى
گشادهرو گشادهدست و محجوب
ز ديد من توانگر هست و محبوب
كه من تنها ز تو خواهم هر آن چيز
از آن بهتر و راسختر ز هر چيز
كه ذات اقدس تو هست اعلا
يگانه هست و بىهمتا توانا
تويى خالق تويى رازق تو والا
فقط در پيشگاه تو تمنا
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي التَّحَفُّظَ مِنَ الْخَطَايَا ، وَ الِاحْتِرَاسَ مِنَ الزَّلَلِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ فِي حَالِ الرِّضَا وَ الْغَضَبِ ، حَتَّى أَكُونَ بِمَا يَرِدُ عَلَيَّ مِنْهُمَا بِمَنْزِلَةٍ سَوَاءٍ ، عَامِلًا بِطَاعَتِكَ ، مُؤْثِراً لِرِضَاكَ عَلَى مَا سِوَاهُمَا فِي الْأَوْلِيَاءِ وَ الْأَعْدَاءِ ، حَتَّى يَأْمَنَ عَدُوِّي مِنْ ظُلْمِي وَ جَوْرِي ، وَ يَاْيَسَ وَلِيِّي مِنْ مَيْلِي وَ انْحِطَاطِ هَوَايَ
(13) الهى بر روان پاك احمد
محمد مصطفى اى حى سرمد
ز ختم انبيا صدق كمالش
درودت باد بر او هم ز آلش
مرا نيز از خطايا و معاصى
كنارم دار از تهى و مناهى
مدار اين را روا تا درد و دنيا
دچار لغزشى يا در خطايا
و خواهم اين اگر خرسند و خوشحال
و يا در خشم باشم هر چه در حال
چنان خواهم كه من در هر دو حالت
به يكسان باشم اندر پيشگاهت
رضاى تو چه در خشمم چه خوشحال
گزينم زين دو حالت هر چه در حال
و در راه رضاى تو ز طاعت
چه بر آن دشمنان يا دوستانت
ز يك ديده بر آنها در نگاهم
نپندارند من جز اين بخواهم
كه من بر خاطر آنها بجويم
خلافى بر رضاى تو بگويم
و هم آن دشمنانم حملههايش
به ناحق راه در انديشههايش
﴿14﴾
وَ اجْعَلْنِي مِمَّنْ يَدْعُوكَ مُخْلِصاً فِي الرَّخَاءِ دُعَاءَ الُْمخْلِصِينَ الْمُضْطَرِّينَ لَكَ فِي الدُّعَاءِ ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ .
(14) خداوندا چنان كن تا ز طاعت
باخلاص و خضوعم در عبادت
كه من چون بندگان خالص تو
ترا خوانم و باشم مخلص تو
و دست حاجتم بر درگه تو
رضاى تو و راضى در ره تو