وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَ الْجَهْدِ وَ تَعَسُّرِ الْأُمُورِ
هنگام سختى و رنج و كارهاى دشوار
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّكَ كَلَّفْتَنِي مِنْ نَفْسِي مَا أَنْتَ أَمْلَكُ بِهِ مِنِّي ، وَ قُدْرَتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيَّ أَغْلَبُ مِنْ قُدْرَتِي ، فَأَعْطِنِي مِنْ نَفْسِي مَا يُرْضِيكَ عَنِّي ، وَ خُذْ لِنَفْسِكَ رِضَاهَا مِنْ نَفْسِي فِي عَافِيَةٍ .
(1) خداوندا! مرا در مورد خودم به چيزى امر فرمودهاى كه به انجام آن تواناترى، قدرتت بر آن و بر من بيشتر از توانائى من است، پس چيزى كه تو را از من خشنود مىگرداند، را به من عطا كن، و رضاى خود را در حال عافيت و تندرستى از من دريافت نما.
﴿2﴾
اللَّهُمَّ لَا طَاقَةَ لِي بِالْجَهْدِ ، وَ لَا صَبْرَ لِي عَلَى الْبَلَاءِ ، وَ لَا قُوَّةَ لِي عَلَى الْفَقْرِ ، فَلَا تَحْظُرْ عَلَيَّ رِزْقِي ، وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى خَلْقِكَ ، بَلْ تَفَرَّدْ بِحَاجَتِي ، وَ تَوَلَّ كِفَايَتِي .
(2) خدايا! طاقت تحمل رنج و سختى، و صبر بر بلا، و تحمل تهيدستى را ندارم، پس روزيم را از من مگير و به مخلوقاتت مرا واگذار مكن، بلكه حاجتم را به تنهائى تقبل فرما، و خود كارگزارم باش،
﴿3﴾
وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي ، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا ، وَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى خَلْقِكَ تَجَهَّمُونِي ، وَ إِنْ أَلْجَأْتَنِي إِلَى قَرَابَتِي حَرَمُونِي ، وَ إِنْ أَعْطَوْا أَعْطَوْا قَلِيلًا نَكِداً ، وَ مَنُّوا عَلَيَّ طَويِلاً ، وَ ذَمُّوا كَثيِراً .
(3) و به سويم روى آور، و در همهى كارهايم نظر داشته باش، اگر مرا به خود واگذارى از آن درمانده و آنچه صلاحم در آنست را انجام ندهم، و اگر مرا به خلق خود واگذارى با روى گرفته به من نگرند، و اگر به ناچار به خويشانم واگذارم كنى نااميدم نمايند،
﴿4﴾
فَبِفَضْلِكَ ، اللَّهُمَّ ، فَأَغْنِنِي ، وَ بِعَظَمَتِكَ فَانْعَشْنِي ، وَ بِسَعَتِكَ ، فَابْسُطْ يَدِي ، وَ بِمَا عِنْدَكَ فَاكْفِنِي.
(4) پس خدايا به احسان خود بىنيازم گردان، و به بزرگى خويش بلندمرتبهام نما، و به توانگريت دستم را بگشا، و به آنچه نزد توست بىنيازم كن.
﴿5﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ خَلِّصْنِي مِنَ الْحَسَدِ ، وَ احْصُرْنِي عَنِ الذُّنُوبِ ، وَ وَرِّعْنِي عَنِ الَْمحَارِمِ ، وَ لَا تُجَرِّئْنِي عَلَى الْمَعَاصِي ، وَ اجْعَلْ هَوَايَ عِنْدَكَ ، وَ رِضَايَ فِيما يَرِدُ عَلَيَّ مِنْكَ ، وَ بَارِكْ لِي فِيما رَزَقْتَنِي وَ فِيما خَوَّلْتَنِي وَ فِيما أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ ، وَ اجْعَلْنِي فِي كُلِّ حَالَاتِي مَحْفُوظاً مَكْلُوءاً مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعَاذاً مُجَاراً .
(5) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست، و مرا از حسد رها ساز، و از گناهان بازدار، و از محرماتت برحذرم نما، و بر نافرمانيها جراتم را زياد مكن، و خواستهام را به سوى خود و خشنوديم را در آنچه از جانب تو به من مىرسد قرار ده، و در آنچه روزيم كردهاى و عطا فرمودهاى و احسان نمودهاى بيفزا، و مرا در هر حال حفظ كرده و نگاهدار، و بازداشته و پناه ده.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اقْضِ عَنِّي كُلَّ مَا أَلْزَمْتَنِيهِ وَ فَرَضْتَهُ عَلَيَّ لَكَ فِي وَجْهٍ مِنْ وُجُوهِ طَاعَتِكَ أَوْ لِخَلْقٍ مِنْ خَلْقِكَ وَ إِنْ ضَعُفَ عَنْ ذَلِكَ بَدَنِي ، وَ وَهَنَتْ عَنْهُ قُوَّتِي ، وَ لَمْ تَنَلْهُ مَقْدُرَتِي ، وَ لَمْ يَسَعْهُ مَالِي وَ لَا ذَاتُ يَدِي ، ذَكَرْتُهُ أَوْ نَسِيتُهُ .
(6) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست و مرا به آنچه كه در جهتى از جهات براى خود يا يكى از مخلوقاتت بر من لازم گردانيدهاى توفيق ده، اگر چه از به جا آوردنش ناتوان بوده، و نيرويم از انجام آن كم باشد و توانائيم به آن نرسد، و سرمايهام گنجايش آن را نداشته باشد، آن را به ياد داشته يا فراموش كرده باشم،
﴿7﴾
هُوَ ، يَا رَبِّ ، مِمَّا قَدْ أَحْصَيْتَهُ عَلَيَّ وَ أَغْفَلْتُهُ أَنَا مِنْ نَفْسِي ، فَأَدِّهِ عَنِّي مِنْ جَزِيلِ عَطِيَّتِكَ وَ كَثِيرِ مَا عِنْدَكَ ، فَإِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ ، حَتَّى لَا يَبْقَى عَلَيَّ شَيْءٌ مِنْهُ تُرِيدُ أَنْ تُقَاصَّنِي بِهِ مِنْ حَسَنَاتِي ، أَوْ تُضَاعِفَ بِهِ مِنْ سَيِّئَاتِي يَوْمَ أَلْقَاكَ يَا رَبِّ .
(7) پروردگارا آن تكليفى است كه آن را برشمردهاى و من آن را از روى سهلانگارى به جا نياوردهام، پس به سبب عطاى بسيار و رحمت گستردهات آن را از جانب من فروگذار، زيرا تو توانگر و بخشندهاى، تا روزى كه تو را مىبينم چيزى بر من نماند كه بخواهى به سبب آن از نيكيهايم بكاهى، يا بر بديهايم بيفزائى، اى پروردگار.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي الرَّغْبَةَ فِي الْعَمَلِ لَكَ لآِخِرَتِي حَتَّى أَعْرِفَ صِدْقَ ذَلِكَ مِنْ قَلْبِي ، وَ حَتَّى يَكُونَ الْغَالِبُ عَلَيَّ الزُّهْدَ فِي دُنْيَايَ ، وَ حَتَّى أَعْمَلَ الْحَسَنَاتِ شَوْقاً ، وَ آمَنَ مِنَ السَّيِّئَاتِ فَرَقاً وَ خَوْفاً ، وَ هَبْ لِي نُوراً أَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ ، وَ أَهْتَدِي بِهِ فِي الظُّلُمَاتِ ، وَ أَسْتَضِيءُ بِهِ مِنَ الشَّكِّ وَ الشُّبُهَاتِ
(8) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست، و براى آخرتم رغبت و مواظبت در عمل براى تو را روزيم فرما، تا راستى آن را در خود بيابم، و بىرغبتى در دنيا بر من غالب گردد، و نيكيها را با شوق انجام دهم، و از بديها از روى بيم و ترس ايمن و آسوده باشم، و نورى به من ببخش كه با آن در بين مردم راه بروم، و در تاريكيها راه يابم، و از شك و وسوسه و شبهات روشنى يابم.
﴿9﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي خَوْفَ غَمِّ الْوَعِيدِ ، وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتَّى أَجِدَ لَذَّةَ مَا أَدْعُوكَ لَهُ ، وَ كَأْبَةَ مَا أَسْتَجيِرُ بِكَ مِنْهُ
(9) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست و ترس اندوه كيفر و ميل پاداش كه وعده دادهاى را روزيم گردان، تا لذت آنچه تو را براى آن مىخوانم و اندوه آنچه از آن به تو پناه مىبرم را بيابم،
﴿10﴾
اللَّهُمَّ قَدْ تَعْلَمُ مَا يُصْلِحُنِي مِنْ أَمْرِ دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي فَكُنْ بِحَوَائِجِي حَفِيّاً .
(10) خدايا آنچه صلاح كار من در دنيا و آخرت است را مىدانى، پس به انجام خواستههايم مهربان باش.
﴿11﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ ارْزُقْنِي الْحَقَّ عِنْدَ تَقْصِيرِي فِي الشُّكْرِ لَكَ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فِي الْيُسْرِ وَ الْعُسْرِ وَ الصِّحَّةِ وَ السَّقَمِ ، حَتَّى أَتَعَرَّفَ مِنْ نَفْسِي رَوْحَ الرِّضَا وَ طُمَأْنِينَةَ النَّفْسِ مِنِّي بِمَا يَجِبُ لَكَ فِيما يَحْدُثُ فِي حَالِ الْخَوْفِ وَ الْاَمْنِ وَ الرِّضَا وَ السُّخْطِ وَ الضَّرِّ وَ النَّفْعِ .
(11) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست و اعتراف به حق هنگام كوتاهى در سپاسگزارى تو، در مقابل آنچه در آسايش و سختى و تندرستى و بيمارى به من دادهاى را روزيم گردان، تا هنگام ترس و ايمنى و خشنودى، و خشم و زيان و سود در آنچه پيش آيد، شادى خشنودى و آرامش دل خود به آنچه براى تو واجب است، را دريابم.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي سَلَامَةَ الصَّدْرِ مِنَ الْحَسَدِ حَتَّى لَا أَحْسُدَ أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ عَلَى شَيْءٍ مِنْ فَضْلِكَ ، وَ حَتَّى لَا أَرَى نِعْمَةً مِنْ نِعَمِكَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيَا أَوْ عَافِيَةٍ أَوْ تَقْوَى أَوْ سَعَةٍ أَوْ رَخَاءٍ إِلَّا رَجَوْتُ لِنَفْسِي أَفْضَلَ ذَلِكَ بِكَ وَ مِنْكَ وَحْدَكَ لَا شَريِكَ لَكَ .
(12) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست، و سينهام را از حسد تهى گردان، تا به هيچ يك از آفريدگانت بر چيزى از احسانت حسد نورزم، و تا آنكه نعمتى را در دين يا دنيا، يا تندرستى يا پرهيزكارى، يا گشايش يا آسايش بر هيچ يك از خلق تو نبينم، جز آنكه بهتر از آنكه به وسيلهى تو و از جانب تو، كه شريكى ندارى، براى خود آرزو نمايم.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي التَّحَفُّظَ مِنَ الْخَطَايَا ، وَ الِاحْتِرَاسَ مِنَ الزَّلَلِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ فِي حَالِ الرِّضَا وَ الْغَضَبِ ، حَتَّى أَكُونَ بِمَا يَرِدُ عَلَيَّ مِنْهُمَا بِمَنْزِلَةٍ سَوَاءٍ ، عَامِلًا بِطَاعَتِكَ ، مُؤْثِراً لِرِضَاكَ عَلَى مَا سِوَاهُمَا فِي الْأَوْلِيَاءِ وَ الْأَعْدَاءِ ، حَتَّى يَأْمَنَ عَدُوِّي مِنْ ظُلْمِي وَ جَوْرِي ، وَ يَاْيَسَ وَلِيِّي مِنْ مَيْلِي وَ انْحِطَاطِ هَوَايَ
(13) خدايا! بر محمد و خاندانش درود فرست، و نگاهدارى از خطاها و پاسدارى از لغزشها را در دنيا و آخرت در حال خشنودى و خشم روزيم نما، تا به آنچه از آنها به من روى مىآورد يك حالت داشته باشم، و انجامدهندهى طاعت و بندگى تو باشم، و خشنوديت را دربارهى دوستان و دشمنان بر غير طاعت و رضايت برگزينم، تا دشمنم از ستم من آسوده و دوستم از ميل و روى آوردن هواى نفسم نااميد گردد.
﴿14﴾
وَ اجْعَلْنِي مِمَّنْ يَدْعُوكَ مُخْلِصاً فِي الرَّخَاءِ دُعَاءَ الُْمخْلِصِينَ الْمُضْطَرِّينَ لَكَ فِي الدُّعَاءِ ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ .
(14) مرا از كسانى قرار ده كه تو را هنگام خوشى از روى اخلاص مىخوانند، همانند كسانى كه از روى اخلاص هنگام اضطرار و بيچارگى در دعا از تو درخواست مىنمايند، زيرا تو ستوده شده و بزرگى.