وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَ الْجَهْدِ وَ تَعَسُّرِ الْأُمُورِ
از دعاهاى آن حضرت است به هنگام سختى و رنج و دشوار شدن كارها
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّكَ كَلَّفْتَنِي مِنْ نَفْسِي مَا أَنْتَ أَمْلَكُ بِهِ مِنِّي ، وَ قُدْرَتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيَّ أَغْلَبُ مِنْ قُدْرَتِي ، فَأَعْطِنِي مِنْ نَفْسِي مَا يُرْضِيكَ عَنِّي ، وَ خُذْ لِنَفْسِكَ رِضَاهَا مِنْ نَفْسِي فِي عَافِيَةٍ .
(1) خدايا مرا درباره (اصلاح) خودم به كارى واداشتهاى كه خودت از من به آن تواناترى، و توانايى تو بر آن و بر من از توانايى من چيرهتر است، پس مرا نيرويى ده براى كارى كه تو را از من خشنود سازد، و خشنودى خود را از من در حال عافيت و سلامت دريافت دار.
﴿2﴾
اللَّهُمَّ لَا طَاقَةَ لِي بِالْجَهْدِ ، وَ لَا صَبْرَ لِي عَلَى الْبَلَاءِ ، وَ لَا قُوَّةَ لِي عَلَى الْفَقْرِ ، فَلَا تَحْظُرْ عَلَيَّ رِزْقِي ، وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى خَلْقِكَ ، بَلْ تَفَرَّدْ بِحَاجَتِي ، وَ تَوَلَّ كِفَايَتِي .
(2) خدايا، طاقت رنج، و صبر بر بلا، و تحمل فقر و نياز ندارم، پس روزيم را از من دريغ مدار، و مرا به خلق خويش وامگذار، بلكه خود به تنهايى حاجتم را برآور، و امور كفايت فرما.
﴿3﴾
وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي ، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا ، وَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى خَلْقِكَ تَجَهَّمُونِي ، وَ إِنْ أَلْجَأْتَنِي إِلَى قَرَابَتِي حَرَمُونِي ، وَ إِنْ أَعْطَوْا أَعْطَوْا قَلِيلًا نَكِداً ، وَ مَنُّوا عَلَيَّ طَويِلاً ، وَ ذَمُّوا كَثيِراً .
(3) و به من نظر لطف و عنايت كن و در همه كارهايم به سود من نظر داشته باش، كه اگر مرا به خودم وانهى از عهده آنها برنيايم و آنچه مصلحت من در آن است انجام ندهم، و اگر به خلق خود وانهى با من روى ترش كنند، و اگر به خويشانم محتاج سازى نوميد و محرومم سازند، و اگر ببخشند كم و ناچيز بخشند و منت فراوان بر من نهند و نكوهش بسيار كنند.
﴿4﴾
فَبِفَضْلِكَ ، اللَّهُمَّ ، فَأَغْنِنِي ، وَ بِعَظَمَتِكَ فَانْعَشْنِي ، وَ بِسَعَتِكَ ، فَابْسُطْ يَدِي ، وَ بِمَا عِنْدَكَ فَاكْفِنِي.
(4) پس به فضل و بخشش خود- اى خدا- بى نيازم كن، و به عظمت خويش زير بازويم را بگير، و به توانگريت بى نياز و گشاده دستم ساز، و به آنچه نزد خوددارى كفايتم فرما.
﴿5﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ خَلِّصْنِي مِنَ الْحَسَدِ ، وَ احْصُرْنِي عَنِ الذُّنُوبِ ، وَ وَرِّعْنِي عَنِ الَْمحَارِمِ ، وَ لَا تُجَرِّئْنِي عَلَى الْمَعَاصِي ، وَ اجْعَلْ هَوَايَ عِنْدَكَ ، وَ رِضَايَ فِيما يَرِدُ عَلَيَّ مِنْكَ ، وَ بَارِكْ لِي فِيما رَزَقْتَنِي وَ فِيما خَوَّلْتَنِي وَ فِيما أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ ، وَ اجْعَلْنِي فِي كُلِّ حَالَاتِي مَحْفُوظاً مَكْلُوءاً مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعَاذاً مُجَاراً .
(5) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و مرا از رشك و حسد برهان، و از گناهان بازدار، و از حرامها پرهيز ده، و بر معاصى گستاخ مساز، و هواى دلم را در آنچه نزد توست و خشنوديم را در آنچه از تو به من مىرسد قرار ده، و برايم در آنچه روزيم كردهاى و به من ارزانى داشتهاى و به من بخشيدهاى بركت نه، و مرا در همه حالاتم محفوظ و پاس داشته بدار، و در پرده (از عيوب) و دست نايافتنى (در برابر دشمنان) و پناه داده شده و امان بخشيده شده قرار ده.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اقْضِ عَنِّي كُلَّ مَا أَلْزَمْتَنِيهِ وَ فَرَضْتَهُ عَلَيَّ لَكَ فِي وَجْهٍ مِنْ وُجُوهِ طَاعَتِكَ أَوْ لِخَلْقٍ مِنْ خَلْقِكَ وَ إِنْ ضَعُفَ عَنْ ذَلِكَ بَدَنِي ، وَ وَهَنَتْ عَنْهُ قُوَّتِي ، وَ لَمْ تَنَلْهُ مَقْدُرَتِي ، وَ لَمْ يَسَعْهُ مَالِي وَ لَا ذَاتُ يَدِي ، ذَكَرْتُهُ أَوْ نَسِيتُهُ .
(6) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و مرا به اداى آنچه در جهتى از جهات طاعتت يا براى آفريدهاى از آفريدگانت بر من لازم و واجب كردهاى توفيق و توان ده، و اگر بدنم از انجام آن ناتوان، و نيرويم از اداى آن سست بود، و توانايىام به آن نرسيد، و مال و دارايىام گنجايش آن را نداشت، چه آن را به ياد داشته يا فراموش نموده باشم.
﴿7﴾
هُوَ ، يَا رَبِّ ، مِمَّا قَدْ أَحْصَيْتَهُ عَلَيَّ وَ أَغْفَلْتُهُ أَنَا مِنْ نَفْسِي ، فَأَدِّهِ عَنِّي مِنْ جَزِيلِ عَطِيَّتِكَ وَ كَثِيرِ مَا عِنْدَكَ ، فَإِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ ، حَتَّى لَا يَبْقَى عَلَيَّ شَيْءٌ مِنْهُ تُرِيدُ أَنْ تُقَاصَّنِي بِهِ مِنْ حَسَنَاتِي ، أَوْ تُضَاعِفَ بِهِ مِنْ سَيِّئَاتِي يَوْمَ أَلْقَاكَ يَا رَبِّ .
(7) كه آن اى پروردگار من، از چيزهايى است كه تو حساب آن را بر من دارى و من پيش خود از آن غافل ماندهام پس آن را از عطاى فراوان و دارايى بسيار خود از جانب من ادا كن- كه تو توانگر و بخشندهاى- تا چيزى از آن بر عهده من نماند كه بخواهى به خاطر آن از نيكىهايم بردارى، يا بر گناهانم بيفزايى در روزى كه تو را ديدار كنم اى پروردگار من.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي الرَّغْبَةَ فِي الْعَمَلِ لَكَ لآِخِرَتِي حَتَّى أَعْرِفَ صِدْقَ ذَلِكَ مِنْ قَلْبِي ، وَ حَتَّى يَكُونَ الْغَالِبُ عَلَيَّ الزُّهْدَ فِي دُنْيَايَ ، وَ حَتَّى أَعْمَلَ الْحَسَنَاتِ شَوْقاً ، وَ آمَنَ مِنَ السَّيِّئَاتِ فَرَقاً وَ خَوْفاً ، وَ هَبْ لِي نُوراً أَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ ، وَ أَهْتَدِي بِهِ فِي الظُّلُمَاتِ ، وَ أَسْتَضِيءُ بِهِ مِنَ الشَّكِّ وَ الشُّبُهَاتِ
(8) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و مرا رغبت در عمل براى تو كه توشه آخرتم باشد روزى كن، به طورى كه صدق و راستى آن را در دلم احساس كنم، و آنچه بر من غالب آيد زهد و پارسايى در دنيايم باشد، و از روى شوق و رغبت به كارهاى نيك بپردازم، و از روى ترس و بيم از گناهان ايمن بمانم، و مرا نورى (از علم و ايمان) ببخش كه با آن در ميان مردم راه روم، و در تاريكىها راه يابم، و از شك و شبههها به نور يقين برسم.
﴿9﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي خَوْفَ غَمِّ الْوَعِيدِ ، وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتَّى أَجِدَ لَذَّةَ مَا أَدْعُوكَ لَهُ ، وَ كَأْبَةَ مَا أَسْتَجيِرُ بِكَ مِنْهُ
(9) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و مرا ترس اندوه وعدههاى عذاب، و شوق ثواب وعدههاى بهشتى روزى كن تا لذت آنچه را كه تو را براى آن مىخوانم بچشم، و اندوه سخت آنچه را كه از آن به تو پناه مىآورم دريابم.
﴿10﴾
اللَّهُمَّ قَدْ تَعْلَمُ مَا يُصْلِحُنِي مِنْ أَمْرِ دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي فَكُنْ بِحَوَائِجِي حَفِيّاً .
(10) خدايا، تو آنچه را كه دنيا و آخرتم را سامان مىدهد به خوبى مىدانى، پس از سر مهر حوايج مرا برآور.
﴿11﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ ارْزُقْنِي الْحَقَّ عِنْدَ تَقْصِيرِي فِي الشُّكْرِ لَكَ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فِي الْيُسْرِ وَ الْعُسْرِ وَ الصِّحَّةِ وَ السَّقَمِ ، حَتَّى أَتَعَرَّفَ مِنْ نَفْسِي رَوْحَ الرِّضَا وَ طُمَأْنِينَةَ النَّفْسِ مِنِّي بِمَا يَجِبُ لَكَ فِيما يَحْدُثُ فِي حَالِ الْخَوْفِ وَ الْاَمْنِ وَ الرِّضَا وَ السُّخْطِ وَ الضَّرِّ وَ النَّفْعِ .
(11) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و هنگامى كه در شكر نعمتهايى كه در آسايش و سختى و تندرستى و بيمارى به من ارزانى داشتهاى كوتاهى مىورزم حق (شكر و تسليم) را روزى من كن، تا در خودم نسيم خشنودى و آرامش جان را نسبت به آنچه در حال ترس و امان و خشنودى و خشم و زيان و سود پديد مىآيد و شكر آن براى تو لازم است بيابم.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي سَلَامَةَ الصَّدْرِ مِنَ الْحَسَدِ حَتَّى لَا أَحْسُدَ أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ عَلَى شَيْءٍ مِنْ فَضْلِكَ ، وَ حَتَّى لَا أَرَى نِعْمَةً مِنْ نِعَمِكَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيَا أَوْ عَافِيَةٍ أَوْ تَقْوَى أَوْ سَعَةٍ أَوْ رَخَاءٍ إِلَّا رَجَوْتُ لِنَفْسِي أَفْضَلَ ذَلِكَ بِكَ وَ مِنْكَ وَحْدَكَ لَا شَريِكَ لَكَ .
(12) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و مرا سلامت سينه (دل) از حسد روزى كن تا بر هيچ يك از آفريدگانت بر آنچه از فضل خود به آنان دادهاى حسد نبرم، و نيز نعمتى از نعمتهايت را كه به هر يك از آفريدگانت در دين و دنيا، يا عافيت و تقوا، يا گشايش و آسايش دادهاى نبينم مگر آنكه بهتر و بالاتر از آن را كه به دست تو و از عنايت تو- كه يكتا و بى شريكى- به من مىرسد براى خود آرزو كنم.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي التَّحَفُّظَ مِنَ الْخَطَايَا ، وَ الِاحْتِرَاسَ مِنَ الزَّلَلِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ فِي حَالِ الرِّضَا وَ الْغَضَبِ ، حَتَّى أَكُونَ بِمَا يَرِدُ عَلَيَّ مِنْهُمَا بِمَنْزِلَةٍ سَوَاءٍ ، عَامِلًا بِطَاعَتِكَ ، مُؤْثِراً لِرِضَاكَ عَلَى مَا سِوَاهُمَا فِي الْأَوْلِيَاءِ وَ الْأَعْدَاءِ ، حَتَّى يَأْمَنَ عَدُوِّي مِنْ ظُلْمِي وَ جَوْرِي ، وَ يَاْيَسَ وَلِيِّي مِنْ مَيْلِي وَ انْحِطَاطِ هَوَايَ
(13) خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و مرا در حال خشنودى و خشم خوددارى از گناهان و پرهيز از كارى كه موجب لغزش در دنيا و آخرت است روزى كن، تا در برابر خشم و خشنوديى كه بر من وارد مىشود حالى يكسان داشته باشم، و عامل به طاعتت بوده، و درباره دوستان و دشمنان خشنودى تو را بر نافرمانى و ناخشنوديت مقدم مىشمارم، تا دشمنم از ظلم و ستم من ايمن بوده، و دوستم از تمايل ناروايم به او و هوادارى نادرستم از او نوميد گردد.
﴿14﴾
وَ اجْعَلْنِي مِمَّنْ يَدْعُوكَ مُخْلِصاً فِي الرَّخَاءِ دُعَاءَ الُْمخْلِصِينَ الْمُضْطَرِّينَ لَكَ فِي الدُّعَاءِ ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ .
(14) و مرا از كسانى قرار ده كه در حال خوشى و آسايش تو را چنان مخلصانه مىخوانند كه مخلصان درمانده در حال درماندگى مىخوانند، كه همانا تو ستوده و ارجمندى.