دعای 45 ( دعا به هنگام وداع با ماه مبارک رمضان ) ترجمه محمد حسین سلطانی لرگانی کجوری

(1) الهى در اداى هر عطايت كه تو بر بندگان كردى عنايت به ميزانى كه دادى رونتابى برابر زو توقع بازتابى‌

(2) و هر چه بيشتر اعطا نمايى پشيمان نيستى از اين عطايى‌

(3) تويى آن كس كه بر اندك عبادت دهى مزد زياد و بى‌نهايت و كاهى را بكوهى در تلافى نباشد شك در آن نى اختلافى‌

(4) عطا همواره از سوى تو آغاز به تقدير از قلم بر لوح در راز همه خير است بر اين بندگانت به مردم مصلحت در اين جهانت‌

(5) اگر بخشى عطاى خويش يا رب نه هرگز هست منت نى مشوب اگر محروم فرمايى ز بخشش ز منع تو ستم نايد شمارش‌

(6) به پاداش سپاس ما سپاست ز عين حال بنياد اساست تو اين نام سپاست را فراوان بر آن الهام كردى بر رسولان‌

(7) كه حمد تو دهان ما گذارى ز راه مستقيمى كرده يارى معهذا لغت را با هزاران به نعمت اجر و پاداشى دهى زان‌

(8) خطاكاران خطاى آن بپوشى اگر خواهى توان رازش نپوشى اگر خواهى توان محرومشان داشت كه شايسته بر سوائيست در كاشت به ناحق روزيت حق ناشناسان خورند و شرمشان نبود ز يزدان ولى لطفت ندارد اين روا را كه بر عصيان او داده سزا را كه آن يك روز روزيش ندارد به سختى رزق هر روزش رساند بناى كار تو بر فضل و اكرام و نيروى تو بخشايش و انعام‌

(9) از اين رو معصيت كاران دنيا ز حلم تو خبر دارند آنها كه دادى بندگانت را تو فرصت و خواهى بر گنهكاران غنيمت به سويت باز گردند از فضيحت و از آنچه گذشته لب به توبت نمايى اين چنين آنان بضلت به در آيند از بيداى ظلمت نيفتندى فروكام هلاكت كزين فرصت بيفزايى به وسعت و بر طولش دهى انجام مدت كه تا حجت عيان گردد ز مهلت و مشعلهاى نور از چهار جانب ز نور او هدايت بر جوانب دهد تشخيص از بيغوله بر راه به راه مستقيمى رفت گمراه كريمى آفريدى تو كرم را حليمى آفريدى تو نعم را

(10) ز دست توست اين بخشش به نوبه به روى ما گشوده نام توبه فرستادى تو بر ما انبيا را ز صالح پارسايان اوليا را كه بر سوى تو ما را كرده دعوت از اين آشفتگيها بر هدايت كه تا بر منجلابى در معاصى نه بر مايوس رحمت بل خلاصى تو اى پروردگار حى دانا به درگاه تو فرمان داده ما را ز توبت چون نصوح آريم ماها كه تا آن خالق حى توانا ز عصيان بگذرى آرى بجنت و در آن باغهاى پر ز نعمت كه در آن نهرهايى بس گوارا روان باشد شما را مى‌دهد جا

(11) در آن روزى كه نامش هست محشر پيامبر پيروانش را به محضر نسازد پست و سازد آنچنانى كه از سيمايشان نورى فشانى كه پيرامونشان تابد فراوان همى گويند اى خلاق رحمان ز نور خويش بر سيماى ما را رسان حد كمالش كردگارا ز جامه مغفرت پوشان بر اندام و ما را نزد خود دارى نكونام تويى قادر تواناى ز قدرت كه بر اين ماسواى خود مسلط اگر كس عذر خود را بهر نوبت ز عصيانش نيايد بر انابت چه عذرى مى‌توان آورد آن گاه درى باشد گشاده سوى درگاه بهانه هست آماده ز ديدار چراغش روشن و راهش پديدار

(12) تويى آن كس كه اين بازار سودا به عبد خويش بر سودا هويدا كه بر سودش بپا خيزد ز توبت فلاح و در صلاح خود انابت خدايا در كتاب خود ز قرآن چنين فرموده‌اى اى حى سبحان هر آن كس را كه يك نيكى است در كار بده نيكى رسانديه است دادار ولى آن كس ز يك باره گنهكار فقط يك بار بر كيفر سزاوار

(13) و فرمودى هر آن كس او ز مالش كند انفاق راه كردگارش چنانى است او افشانده دانه ز يك بر صد گرفته زان ميانه اگر خاطر تعلق از تعالى به بيش از آن زياده بر عطايا و ديگر بار فرمودى كه كس وام دهد بر خالق خود آن نكونام به بيش از وام خود چندين برابر بر او انعام دارد حى داور و بر قرآن تو بر تو به تكرار ز لطف مرحمت دادى تو تذكار

(14) كه جز رشد و صلاح ما در اين كار هدف بهر نجات ما به تكرار اگر بر چشم ما راه سماوات فرو پوشانى و نى بر مماشات كدامين كس تواند راه مكتوم وزين مستور را دريافت و معلوم و دربى را كه دست حق به بستش كدامين كس توان بگشود و بستش تو فرمودى كه تا از نام تو ياد رسى فريادمان ما را كنى شاد و فرمودى به شكر تو ز نعمت سپاس ما گزارى راه رحمت و فرمودى اگر شكرت به نعمت تو افزون كرده بر نعمت ز رحمت اگر كفران بورزيدش برابر عذابى بر شديدى داده كيفر

(15) و فرمودى مرا خوانيد هرگاه شما را داده پاسخ اندر آن راه و فرمودى گر آنان از عبادت ز استكبار استنكاف طاعت جهنم مى‌فرستى داخل نار كه يا دير است يا زودى گرفتار خداوندا دعا بر تو عبادت و تركش را تكبر در شقاوت وزين تهديد بر گردنكشان را بجز دوزخ نخواهد راهشان را

(16) ترا بر نعمت تو آرنى ياد و از فضل تو شكر و خويش آزاد ز فرمان تو بر دست دعا را و زان بخشى عطايى انتها را كه بنده بر نجات خويش خواهش كه تا بر آرزوها داده كاهش‌

(17) اگر بنده به ديگر بنده سودى بدين ترتيب راهش مى‌نمودى بدش آن بنده‌ى محبوب و غمخوار به پاداشش ستايش را سزاوار كه پس بر ذات اقدس كردگارى سزاوار ستايش بسيارى و بر آن وسعت ذاتش نيايش به ما تنگى گرفته راه دانش لغت از بهر توصيفش به پايان معافى لفظها خاموش و حيران‌

(18) تويى آن كس كه بر احسان و فضلت سزاوار ستايش هست به ذلت ز كل نعمت بى‌انتهايت نمودى غرق ما را در عطايت عطاى نعمت تو بى‌شمار است ز نيكويى فراوان آشكار است‌

(19) كه تو ما را بدين خود هدايت گزيدى بهترينهايى ز ملت سبكتر راهها را رهنمايى به چشم ما فروغ آسمانى كه تا ما بر توان دريافت راهش توان دريافت از آن فضل و جاهش‌

(20) خداوندا تو اين ماه مبارك به ما انعام از لطف تبارك كه بر ماه دگر دادى فضيلت زمانش را شمردى راه رحمت در اين ماه از نزول وحى قرآن ز نور آن شرافت يافته آن كه بر بنيان او ايمان و قوت مقرر بهر روزه در سعادت به ترغيب نماز و بهر انفاق شب قدرش ز شبهاى دگر طاق‌ كه آن شب از هزارى شب فراتر و بر ما هم ز ملتهاى ديگر

(21) كه آن شب از هزارى شب فراتر و بر ما هم ز ملتهاى ديگر به رجحان داده و بر اعتبارى كه روزش روزه و شب پاسدارى ز روزش روزه و شب بر نمازى هدف از رحمتش بر ما نيازى كه تا هر چه بخواهند بندگانت از آن مخزن كه بر جود كلانت عطاى توست بى‌منت به مخلوق و نزديك تو ما را مى‌دهد سوق‌

(22) خدايا ماه رمضان در نيايش خجسته ماه از بهر ستايش در اين سى روزه نيكو بود صحبت به ما سود فراوان بود نعمت‌ پس از سى روز ما را ترك گفته وداعش قلب ما را غم نهفته‌

(23) پس از سى روز ما را ترك گفته وداعش قلب ما را غم نهفته‌ گمان ما عزيزى‌تر كسانى كند او ترك ما را زين جهانى فراقش بهر ما سنگين و پر بار ز حقى محترم باشد سزاوار درود ما به تو اى ماه پربار كه بر نام الهى نام بردار تحيت بر تو اى ماه خداوند تويى ماه مسرت دانش و پند تواى عيد سعيد اولياها تحيت را چو هديده شو پذيرا تويى عيد سعيد دوستانت تحيت شو پذيرا ارمغانت‌

(24) سلام ما به تو اى مهربان دوست وجود تو ميان ما چه نيكوست كه طى ساعت و اين روز و شبها تو ما را يافتى نى بوده تنها

(25) درود ما به تو اى ماه والا هدف نزديك كردى آرزوها و روشن ساختى اعمال ما را و بالا برده‌اى اكمال ما را

(26) سلام ما به تو اى يار همدم كه تا همدم بدى قدرت نشد كم به هنگامى كه ما را ترك گفتى غمى وافر به قلب ما نهفتى‌

(27) تحيت بر تو مهمان گران قدر قدم بر خانه جاى تو بود صدر ز روز آمدن ما شاد بوديم و در رفتن ز دل ناشاد بوديم‌

(28) تحيت بر تو اى همسايه‌ى خوب كنار تو به قلب ماست محبوب گناهان از تو كاهش يافت بسيار بركت يافته از تو خريدار

(29) سلامم بر تو اى ابزار قدرت به يارى تو بر شيطان مسلط بركت از تو بر ما شد فراوان به ما تلقين نمودى راه احسان‌

(30) سلام ما به تو و از خاطر كار بر افزون بندگانى را گنهكار كه از قيد عقوبت رسته خوشبخت ترا حرمت رعايت داشته سخت‌

(31) سلام ما به تو از لوحه‌ى قلب زدودى زنگ و بر احسانمان جلب و پرده بر خطايا و معاصى ز رحمت پرده افكندى بعاصى‌

(32) سلام ما ز طول مدت آن درازا بود چشم تيره‌بختان و قلب پارسا پرهيزكاران فروغ رحمتى بوده فراوان‌

(33) سلام ما به تو چون بى‌نظيرى دگر ماهى چو تو نبود كبيرى‌

(34) تحيت بر تو از هر چيز و هر كس سلامت با سعادت يافته بس‌

(35) سلام ما به تو اى ماه پر نور نبودى همنشينى زشت و منفور

(36) تحيت بر تو زين دنيا وجودت به ما خير و بركت در فرودت‌

(37) سلام ما به تو پايان ماهت به بيزارى نبوديم از وداعت و اين روزه كه باشد يادگارت نكرده ترك هرگز از كنارت‌

(38) سلام ما هنوزت نارسيده به مشتاق تو بوده روى ديده هنوز از ما نگفته ترك ديدار فراق تو پشيمانيم بسيار

(39) تحيت بر تو زان چيزى كه بد بود جوار تو به دوريها ز بد بود بركت خير و نعمت هر چه زو نام جوار تو به ما گرديده انعام‌

(40) سلام ما به تو و بر شب قدر كه قدرش از هزارى ماه در صدر

(41) سلام ما به تو هر شب ملاقات ستاره مى‌شمرده وقت ساعات‌

(42) سلام ما به تو بر آن فضائل وجودت بهره‌ور نى گشته نائل و از آن خير و نعمتها و رحمت نصيب ما نشد بر آنچه حقت‌

(43) الهى مردمى هستيم ما پاك كه اين ماه مبارك كرده ادراك شرف زين ماه بر ما بوده تشويق كه از آن نعمتت زين ماه توفيق كه آن نابخردان ز اغواى شيطان ندانستند قدرش تيره‌بختان شده محروم از خير و بركت و اين بودى تو اى قيوم رحمت‌

(44) به ما در معرفت ماه مبارك سنن را بر هدايت زان تبارك كه در اين ماه زان چيزى سزاوار صيام و بر قيامش كم شده كار

(45) خداوندا ستايش بى‌قياسى بود شايسته‌ى تو زان سپاسى كه تا تقصير خود را كرده اقرار پشيمانيم ز آنچه مانده در كار به قلب ما گره اندر ندامت زبان در پوزش ما زان كرامت ز فضل خويش محرومم مدارى چنان ده مزدمان اى حى بارى كه تقصيرات ما را كرده جبران بدانچه طالبيم اى حى سبحان‌

(46) ز نعمتهاى آلاى تو پوزش بطالتها ز ما را شو پذيرش الهى عمر ما چندان بيفزا كه ما بار دگر اين ماه والا پذيرا و ز تو يارى شوى يار بدان ترتيب بر ذاتت سزاوار كه ماها در قعود و در قيامش عمل بر صالحى كرده تمامش‌

(47) خداوندا در اين ماه از گناهى ز ماها سر زده اندر تباهى ز دانسته بر آن يا خواه نادان ببخشا و به ما فرماى احسان كه ما بر جان روا از اين ستم را و حرمت را فرو راه ظلم را الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد ز رحمت مرحمت روحش شود شاد خداوندا خطاى ما بپوشان قلم بركش و بخشا از گناهان و بر اين چشم مردم در شماتت مدارى خوار ما را در ملالت ز نام ما زبان زشت‌گويان نما كوتاه از ناسازگاران از آن رحمت كه بر او نيست پايان كه فضل تو ندارد هيچ نقصان‌

(48) الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد ز رحمت مرحمت روحش شود شاد كه در بدرود اين ماه از مصيبت به جبرانش ز روزه آر رحمت و بر ما عيد را عيد سعيدى و بخشش بر گناهان زان نويدى كه بزدايد ز ما رنگ كدورت و در انديشه‌مان پر كن ز نورت‌

(49) الهى آنچنان كن اين رمضان ز بدرودش به ما از اين گناهان به در آور و پاداشى سعادت به بيشى از همه فرما كرامت‌

(50) الهى آن كسان زين ماه نيكو رعايت كرده اندى حرمت او سزاوار است اين ماه از وظايف بر آن پرداخته بودند خائف و بر آن اجتنابى از گناهان به خيرات و مبراتى فراوان بجوياى رضاى تو اطاعت رياضت در جهاد و در عبادت به مطلوب كمال خود رسيده چنان كن تا كه ما از قلب و ديده كه ما چون بندگان صالح و عامل رضاى تو به دست آريم كامل و تا از مخزن آن فضل و احسان ز هر چندى ببخشى نيست نقصان كه كان آن حسانت اوج اعلا و همواره عطاى تو مهنا

(51) الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد فرستى رحمتت روحش شود شاد و مانند كسانى تا قيامت بروزه در نماز و در اطاعت چه بنشينند و يا بر پا عبادت به ما پاداش فرمايى عنايت‌

(52) الهى در چنين روزى ز افطار كه روزى بر سعيدى هست بسيار كه ما بر گرد هم مجلس به شور است به تكليف وظايف در سرور است و از هر معصيتهاى گذشته در انديشه ز كيفر نقش بسته گشوده لب به توبه بهر پوزش كه هرگز توبه را ما نشكنيمش‌

(53) الهى آنچنانى از عذابت و در آن بيم و مشتاق ثوابت چنان كن اشتياق ما ز حالت بكام ما ز شيرين وعده‌هايت‌

(54) چنان كن اشتياق ما ز حالت بكام ما ز شيرين وعده‌هايت‌

(55) الهى بر گناه باب و مادر و هم كيشان و قومان و برادر و هم بر آن كسان بدرود دنيا و ز آنان تا بحشر آيند دنيا گناه اولين و آخرين را ببخشا در گذر اى حى دانا

(56) الهى بر محمد (ص) هم ز اولاد فرستى رحمتت روحش شود شاد از آن رحمت كه بر پيغمبرانت و از آن مرسلين و صالحانت به ويژه بر روان پاك احمد محمد (ص) مصطفى محمود و امجد و بر ارواح فرزندان و پاكان روان بندگان تو ز نيكان فرستى رحمتت را بيش يا رب وز آنچه بر فرشته‌ها مقرب و بر آن انبياء و مرسلينت و بر ابرارها و صالحينت فرستادى تو رحمت كردگارا روان پاك اين محبوب ما را كه نام ناميش باشد محمد (ص) و هم بر آل او اى حى امجد ز رحمت ويژه‌اى در آن بركت كه بر ما هم رسد از لطف رحمت و ما را از فروغ نور آنها اميد مستجاب از اين دعاها خداى مهربان فضل تو اعلا ز ارباب كرم بيشى و والا بجز از تو پناهى نيست ديگر عطاى تو ز هر كس بيشترتر كه او دست عطا دارد در اين دار عطاى تو با كمال است سرشار ز هر چه بر اراده تو توانا تويى خالق تويى حاكم تو والا