وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي يَوْمِ الْفِطْرِ إِذَا انْصَرَفَ مِنْ صَلَاتِهِ قَامَ قَائِماً ثُمَّ اسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ ، وَ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ ، فَقَالَ
نيايش عيدى فطر و جمعه
دعاى آن حضتر عليه السلام است در عيد فطر و جمعه، چون نمازش پايان مىيافت رو به قبله مىايستاد و مىخواند.
﴿1﴾
يَا مَنْ يَرْحَمُ مَنْ لَا يَرْحَمُهُ الْعِبَادُ
(1) اى خدايى كه مهر مىورزى به كسى كه بندگان به وى مهر نمىورزند!
﴿2﴾
وَ يَا مَنْ يَقْبَلُ مَنْ لَا تَقْبَلُهُ الْبِلَادُ
(2) اى آنكه مىپذيرى كسى را كه از شهر و ديار مىرانند!
﴿3﴾
وَ يَا مَنْ لَا يَحْتَقِرُ أَهْلَ الْحَاجَةِ إِلَيْهِ
(3) اى آنكه كوچك نمىشمارى كسانى را كه دست نياز به سويت آرند!
﴿4﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُخَيِّبُ الْمُلِحِّينَ عَلَيْهِ .
(4) اى آنكه نوميد نمىكنى كسانى را كه به اصرار از تو چيزى خواهند!
﴿5﴾
وَ يَا مَنْ لَا يَجْبَهُ بِالرَّدِّ أَهْلَ الدَّالَّةِ عَلَيْهِ
(5) اى آنكه نميرانى كسانى را كه بى پروا از درگهت خواهند!
﴿6﴾
وَ يَا مَنْ يَجْتَبِي صَغِيرَ مَا يُتْحَفُ بِهِ ، وَ يَشْكُرُ يَسِيرَ مَا يُعْمَلُ لَهُ .
(6) اى آنكه مىپذيرى چيز خردى را كه به پيشگاهت ارمغان آرند، و پاس مىدارى اندكى را كه برايت به انجام رسانند!
﴿7﴾
وَ يَا مَنْ يَشْكُرُ عَلَى الْقَلِيلِ وَ يُجَازِي بِالْجَلِيلِ
(7) اى آنكه اندك را ارج مىنهى و بدان پاداش بزرگ مىبخشى!
﴿8﴾
وَ يَا مَنْ يَدْنُو إِلَى مَنْ دَنَا مِنْهُ .
(8) اى آنكه به كسى كه به تو نزديك شود نزديك مىگردى!
﴿9﴾
وَ يَا مَنْ يَدْعُو إِلَى نَفْسِهِ مَنْ أَدْبَرَ عَنْهُ .
(9) اى آنكه كسى را كه از تو روى گرداند، به سوى خويش فرا مىخوانى!
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُغَيِّرُ النِّعْمَةَ ، وَ لَا يُبَادِرُ بِالنَّقِمَةِ .
(10) اى آنكه نعمتت را دگرگون نمىكنى، و در كيفر گنهكار شتاب نمىورزى!
﴿11﴾
وَ يَا مَنْ يُثْمِرُ الْحَسَنَةَ حَتَّى يُنْمِيَهَا ، وَ يَتَجَاوَزُ عَنِ السَّيِّئَةِ حَتَّى يُعَفِّيَهَا .
(11) اى آنكه نيكى را مىپرورى تا ثمر دهد، و گناهان را مىآمرزى تا از ميان رود!
﴿12﴾
انْصَرَفَتِ الآْمَالُ دُونَ مَدَى كَرَمِكَ بِالْحَاجَاتِ ، وَ امْتَلَأَتْ بِفَيْضِ جُودِكَ أَوْعِيَةُ الطَّلِبَاتِ ، وَ تَفَسَّخَتْ دُونَ بُلُوغِ نَعْتِكَ الصِّفَاتُ ، فَلَكَ الْعُلُوُّ الْأَعْلَى فَوْقَ كُلِّ عَالٍ ، وَ الْجَلَالُ الْأَمْجَدُ فَوْقَ كُلِّ جَلَالٍ .
(12) آرزوها پيش از آنكه به پايان كرمت رسند، روا شده برگشتند و جانهاى نيازمند از فيض بخششت لبريز گرديدند، و صفتها پيش از آنكه چگونگىات را گويند از هم گسيختند. پس، فراترين برترى، فراتر از هر برترى و والاترين شكوه والاتر از هر شكوه، تراست.
﴿13﴾
كُلُّ جَلِيلٍ عِنْدَكَ صَغِيرٌ ، وَ كُلُّ شَرِيفٍ فِي جَنْبِ شَرَفِكَ حَقِيرٌ ، خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ ، وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِ لَّا لَكَ ، وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِكَ ، وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَكَ
(13) هر بزرگى در برابر بزرگيت خرد است، هر شريفى در كنار شرفت خوار است، و آنان كه جز بر كويت خيمه برافراشتند نا اميد شدند، و آنان كه به ديگرى جز تو روى آوردند زيان ديدند، آنان كه جز به تو پرداختند تباه شدند، و آنان كه جز از فضلت نعمت طلبيدند به قحطسال گرفتار آمدند.
﴿14﴾
بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ ، وَ جُودُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ ، وَ إِغَاثَتُكَ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمُسْتَغِيثِينَ .
(14) بار خدايا، درگاهت به روى خواهندگان باز است، عطايت بر درخواست كنندگان رايگان است، و فرياد رسيت فريادرس خواهان را نزديك است.
﴿15﴾
لَا يَخِيبُ مِنْكَ الآْمِلُونَ ، وَ لَا يَيْأَسُ مِنْ عَطَائِكَ الْمُتَعَرِّضُونَ ، وَ لَا يَشْقَى بِنَقِمَتِكَ الْمُسْتَغْفِرُونَ .
(15) اميدواران، از پيشگاهت نوميد نشوند، جويندگان از عطايت مأيوس نگردند، و آمرزش خواهان از كيفرت به شقاوت نيفتند.
﴿16﴾
رِزْقُكَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاكَ ، وَ حِلْمُكَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاكَ ، عَادَتُكَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ ، وَ سُنَّتُكَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ حَتَّى لَقَدْ غَرَّتْهُمْ أَنَاتُكَ عَنِ الرُّجُوعِ ، وَ صَدَّهُمْ إِمْهَالُكَ عَنِ النُّزُوعِ .
(16) بار خدايا، خوان نعمتت بر نافرمانانت گسترده است، بردباريت دشمنانت را در بر گرفته است، نيكى به بدان شيوهى تو و مهر به دشمنان رويه توست، آن سان كه درنگت از باز خواست، آنان را از بازگشت فريفته است، و مهلتت، آنان را از رهايى از گناه باز داشته است.
﴿17﴾
وَ إِنَّمَا تَأَنَّيْتَ بِهِمْ لِيَفِيؤُوا إِلَى أَمْرِكَ ، وَ أَمْهَلْتَهُمْ ثِقَةً بِدَوَامِ مُلْكِكَ ، فَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ السَّعَادَةِ خَتَمْتَ لَهُ بِهَا ، وَ مَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الشَّقَاوَةِ خَذَلْتَهُ لَهَا .
(17) حال آنكه درنگت از آن روست كه بلكه به فرمان آيند، و مهلتت از آن روست كه در فرمانرواييت خلل نتوانند.
بار خدايا، هر كه سزاوار سعادتمندى است كارش را به سعادت برى، و هر كه شايستهى شقاوتمندى است وى را به شقاوت فرو نهى.
﴿18﴾
كُلُّهُمْ صَائِرُونَ ، إِلَى حُكْمِكَ ، وَ اُمُورُهُمْ آئِلَةٌ إِلَى أَمْرِكَ ، لَمْ يَهِنْ عَلَى طُولِ مُدَّتِهِمْ سُلْطَانُكَ ، وَ لَمْ يَدْحَضْ لِتَرْكِ مُعَاجَلَتِهِمْ بُرْهَانُكَ .
(18) همه هر چه شوند به حكم تقديرت شوند و همه در نهايت به سويت باز مىگردند، سلطهات، هر چند زمانشان به درازا كشد، كاسته نمىشود و برهانت، هر چند در باز خواستشان شتاب نكنى، باطل نمىگردد.
﴿19﴾
حُجَّتُكَ قَائِمَةٌ لَا تُدْحَضُ ، وَ سُلْطَانُكَ ثَابِتٌ لَا يَزُولُ ، فَالْوَيْلُ الدَّائِمُ لِمَنْ جَنَحَ عَنْكَ ، وَ الْخَيْبَةُ الْخَاذِلَةُ لِمَنْ خَابَ مِنْكَ ، وَ الشَّقَاءُ الْأَشْقَى لِمَنِ اغْتَرَّ بِكَ .
(19) حجتت همواره پا برجاست و سلطهات پايدار و بى فناست، پس واى بر كسى كه از تو برگردد، و خوارى و نااميدى كسى را كه از تو نااميد شود، و بدترين شوربختى كسى را كه به بردبارىات فريفته آيد.
﴿20﴾
مَا أَكْثَرَ تَصَرُّفَهُ فِي عَذَابِكَ ، وَ مَا أَطْوَلَ تَرَدُّدَهُ فِي عِقَابِكَ ، وَ مَا أَبْعَدَ غَايَتَهُ مِنَ الْفَرَجِ ، وَ مَا أَقْنَطَهُ مِنْ سُهُولَةِ الَْمخْرَجِ عَدْلًا مِنْ قَضَائِكَ لَا تَجُورُ فِيهِ ، وَ إِنْصَافاً مِنْ حُكْمِكَ لَا تَحِيفُ عَلَيْهِ .
(20) چنين كس، چه زمان دراز در عذابت فرو ماند! و چه بسيار در عقابت به سر برد! به راستى كه دور است پايان اندوهش! و نوميد كننده است به اين آسانى رهاييش! اين همه از داد توست كه در دادگرى به كس ستم نكنى، و انصاف در حكم توست كه به كس اجحاف روا نمىدارى.
﴿21﴾
فَقَدْ ظَاهَرْتَ الْحُجَجَ ، وَ أَبْلَيْتَ الْأَعْذَارَ ، وَ قَدْ تَقَدَّمْتَ بِالْوَعِيدِ ، وَ تَلَطَّفْتَ فِي التَّرْغِيبِ ، وَ ضَرَبْتَ الْأَمْثَالَ ، وَ أَطَلْتَ الْإِمْهَالَ ، وَ أَخَّرْتَ وَ أَنْتَ مُسْتَطِيعٌ لِلمُعَاجَلَةِ ، وَ تَأَنَّيْتَ وَ أَنْتَ مَلِيءٌ بِالْمُبَادَرَةِ
(21) بار خدايا، تو حجتهايت را پى در پى بيان داشتهاى، و دليلهايت را پياپى آشكار ساختهاى، تهديدهايت را از دير باز اعلام نمودهاى، و بندگانت را از روى لطف به پاداش ترغيب كردهاى، مثلها زدهاى، مهلتهاى دراز دادهاى، با آنكه ياراى شتابت بوده عذابت را به تأخير افكندهاى، هر چند توان تعجيلت بوده در مؤاخذت درنگ كردهاى.
﴿22﴾
لَمْ تَكُنْ أَنَاتُكَ عَجْزاً ، وَ لَا إِمْهَالُكَ وَهْناً ، وَ لَا إِمْسَاكُكَ غَفْلَةً ، وَ لَا انْتِظَارُكَ مُدَارَاةً ، بَلْ لِتَكُونَ حُجَّتُكَ أَبْلَغَ ، وَ كَرَمُكَ أَكْمَلَ ، وَ إِحْسَانُكَ أَوْفَى ، وَ نِعْمَتُكَ أَتَمَّ ، كُلُّ ذَلِكَ كَانَ وَ لَمْ تَزَلْ ، وَ هُوَ كَائِنٌ وَ لَا تَزَالُ .
(22) اما اين درنگت نه از روى ناتوانى است، و مهلتت نه نشانهى سستى است، خود دارىات نه از روى بى خبرى است، و به تأخير افكندنت نه از روى مردم دارى، بلكه از آن روست كه حجتت رساتر، كرمت كاملتر، احسانت گستردهتر، نعمتت تمامتر نمايان گردد.
همهى اينها بوده است و خواهد بود و همواره هست و خواهد ماند.
﴿23﴾
حُجَّتُكَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُوصَفَ بِكُلِّهَا ، وَ مَجْدُكَ أَرْفَعُ مِنْ أَنْ يُحَدَّ بِكُنْهِهِ ، وَ نِعْمَتُكَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُحْصَى بِأَسْرِهَا ، وَ إِحْسَانُكَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُشْكَرَ عَلَى أَقَلِّهِ
(23) بار خدايا، حجتت فراتر از آن است كه در بيان گنجد، بزرگيت والاتر از آن است كه كس به پايان آن رسد، و نعمتت بيشتر از آن است كه همهاش به شمار آيد، و احسانت افزونتر از آن است كه بتوان كمترى آن را سپاس گفت.
﴿24﴾
وَ قَدْ قَصَّرَ بِيَ السُّكُوتُ عَنْ تَحْمِيدِكَ ، وَ فَهَّهَنِيَ الْإِمْسَاكُ عَنْ تَمْجِيدِكَ ، وَ قُصَارَايَ الْإِقْرَارُ بِالْحُسُورِ ، لَا رَغْبَةً يَا إِلَهِي بَلْ عَجْزاً .
(24) خداوندا، خاموشى مىگزينم كه سپاسگزاريت را ناتوانم، زبان در كام مىكشم كه از بزرگداشتت در ماندهام.
بار خدايا، نهايت كوششم اعتراف به درماندگى خويش است، بار خدايا، نه اينكه نخواهم، بكله نتوانم.
﴿25﴾
فَهَا أَنَا ذَا أَؤُمُّكَ بِالْوِفَادَةِ ، وَ أَسْأَلُكَ حُسْنَ الرِّفَادَةِ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اسْمَعْ نَجْوَايَ ، وَ اسْتَجِبْ دُعَائِي ، وَ لَا تَخْتِمْ يَوْمِي بِخَيْبَتِي ، وَ لَا تَجْبَهْنِي بِالرَّدِّ فِي مَسْأَلَتِي ، وَ أَكْرِمْ مِنْ عِنْدِكَ مُنْصَرَفِي ، وَ تُرِيدُ مُنْقَلَبِي ، إِنَّكَ غَيْرُ ضَائِقٍ بِمَا تُرِيدُ ، وَ لَا عَاجِزٍ عَمَّا تُسْأَلُ ، وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ .
(25) و اينك اين منم كه آهنگ درگاه تو كردهام، و عطاى نيكويت را آرزومندم، پس بر محمد و خاندانش درود فرست و مناجاتم را بشنو، دعايم را اجابت كن و امروزم را با نوميدىام به پايان مرسان، دست رد به سينهام مگذار، رفتنم از كويت و بازگشتم به سويت را گرامى دار، كه تو در انجام خواستهات به تنگنا نمىافتى، و از اجابت درخواتسها ناتوان نمىمانى، ت بر هر كار توانايى، و جز به يارى خداى بزرگ بلند مرتبه هيچ نيرو و توانى نيست