دعای 46 ( دعای بعد از بازگشت از نماز عید فطر و جمعه ) ترجمه محمد علی مجاهدی

(1) اى (خدايى) كه در حق كسى مهربانى مى‌كنى كه بندگان (تو) نسبت به او مهربان نيستند؛

(2) و اى (خداى مهربانى) كه كسى را به (درگاه خود) مى‌پذيرى كه (آواره‌ى شهرها است و) و كسى (حاضر) نيست او را بپذيرد؛

(3) و اى (خداوند بخشايشگرى) كه نيازمندان خود را ذليل و خوار نمى‌سازى؛

(4) و اى (خداوند غفورى) كه طالبان (لطف و رحمت خود) را نااميد نمى‌كنى،

(5) و اى (پروردگار دلسوزى) كه بر سينه‌ى آنان كه بر محبت تو اعتماد مى‌كنند، دست رد نمى‌زنيد (و از درگاه لطف خود نمى‌رانى)؛

(6) و اى (آفريدگار كريمى) كه تحفه‌هاى ناچيز (بندگان خود) را مى‌پذيرى و عمل اندك (آنان)‌ را پاداش مى‌دهى؛

(7) و اى (خداوند رحيمى) كه عمل ناچيز (آفريدگان) را پاس مى‌دارى و پاداش بزرگى (به آنان) عطا مى‌كنى؛

(8) و اى (خداوند جليلى) كه به (بنده‌ى) تقرب جوى خود نزديك مى‌شوى؛

(9) و به درگاه (لطف) خويش فرا مى‌خوانى بنده‌اى را كه از تو بگريزد،

(10) و اى (پرودرگار روؤفى) كه (زوال و) دگرگونى نعمت (خود) را (در حق آفريدگان‌ خطاكار خود) روا نمى‌دارى و در انتقام و كيفر (بندگان خويش) شتاب نمى‌كنى؛

(11) و اى (خداوند قادرى) كه (نخل) احسان و نيكى را بارور مى‌كنى تا نيرومند (و پر ثمرش) سازى و (شجره‌ى) بدى‌ها را ناديده مى‌گيرى (تا به تدريج آن را ريشه كن كرده و از چشم تماشاييان) پنهانش كنى (تا به طرف آن كسى ميل نكند).

(12) اى (خداوند كريمى) كه (در اثر لطف و بخشش تو) آمال (نيازمندان) پيش از آن كه منتهاى احسان تو را دريابند، برآورده مى‌شود و كشكول گدايى (آفريدگان) در اثر جريان (زلال) جود و كرم تو لبريز مى‌گردد، و (شيرازه‌ى) اوصاف (بندگان) بدون آن كه (به كنه) صفات (لايزالى) تو نايل آيند از هم گسيخته مى‌شود، (زيرا) عظمت (جايگاه) تو بالاتر از هر بلندى است، و شكوه (كبريايى) تو برتر از هر بزرگى و جلال است.

(13) (مقام) هر جليل‌القدرى در پيشگاه تو خرد و ناچيز است و (جلال) هر انسان شرافتمندى در كنار شكوه شرافت و جلال تو اندك. آنان كه از درى جز درگاه تو در آمدند، نااميدانه بازگشتند و جز آنان كه به پيشگاه (لطف) تو عرض حاجت آوردند، زيان كردند، و جز آنان كه در آستان تو منزل كردند، (اجر خود را) تباه ساختند و جز آنان كه از چمنزار فضل و احسان تو طلب خير و نيكى كردند، (سرانجام) دچار قحطى و بى‌حاصلى شدند.

(14) در (رحمت و احسان) تو بر روز طالبان باز است و (باران) بخشش (بى‌حساب) تو بر (سر و روى) آرزومندان مى‌بارد، و كسى كه از طلب دادخواهى كند، در دادرسى او شتاب مى‌كنى.

(15) آرزومندان (رحمت) از (از پيشگاه احسان) تو نااميد باز نمى‌گردند، و آنان كه به درگاه تو عرض حاجت آورند از (بخشش و عطاى) تو محروم نمى‌شوند، و آمرزش طلبان در اثر عذاب و عقابت تو شقاوتمند نمى‌گردند.

(16) (خوان) روزى تو (حتى) براى عاصيان نيز گسترده است، و (دامنه) حلم و بردباريت (حتى) در دسترس دشمنان تو قرار دارد، چرا كه عادت تو احسان كردن در حق بدكاران است، و روش تو: مهلت دادن به كسانى كه پا (از حد (بندگى) فراتر مى‌نهند، تا جايى كه از مداراى تو با ايشان دچار غرور مى‌شوند و گرد توبه نمى‌گردند! و تأخيرى كه در كيفر آنان روا مى‌دارى از ندامتشان باز مى‌دارد!

(17) و (علت) اين كه به آنان مدارا كرده‌اى اين بود كه سر به (پا) فرمان تو بگذارند و به خاطر آن مهلتشان دادى كه قدرت تو بى‌منتها است و سلطنت تو لايزال. بنابران هر كس كه اهل نيكبختى و سعادت بود پايان كارش را به سعادت مقرون ساختى، و آن كه اهل شقاوت و تيره‌بختى بود پايان كار او را به همين خاطر به شقاوت رقم زدى.

(18) همه‌ى آنان به جانب فرمان تو حركت مى‌كنند و امورشان به حكم تو پايان مى‌گيرد، (پايه‌هاى) سلطنت تو از به درازا كشيدن مهلتى كه به آنان مى‌دهى، سست نپذيرد، و برهان محكم تو به خاطر درندگى كه در امر بازخواست آنان روا داشتى، باطل و بى‌اثر نمى‌گردد.

(19) حجت تو چنان ثابت و پا برجاست كه باطل نمى‌شود، و سلطنت تو آن چنان پايدار كه زوال نمى‌پذيرد، پس كيفر هميشگى از آن كسى است كه از تو روى برتابد، و نااميدى ذلت آفرين گريبانگير كسى است كه از پيشگاه (عفو و رحمت) تو مأيوس مى‌شود، و بدترين نوع بدبختى از براى كسى است كه از (مهلت و مداراى) تو دچار غرور مى‌گردد.

(20) (بدا به حل او كه) در اثر عذاب تو دچار دگرگونى بسيار شود، و سرگردانى و آشفته حال طولانى او به هنگامى كه كيفر تو را تحمل مى‌كند، و چه دور است فرجام كار او از گشايش و چه نااميد است از اين كه به آسانى (از بند عذاب تو) رهايى يابد و تمامى اين كيفرهايى كه مى‌بيند بر اساس داورى عادلانه‌ى توست و تو در حق كسى ظلم روا نمى‌دارى، و به موجب انصاف و دادگرى توست و تو به كسى ستم نمى‌كنى.

(21) براهين را به صورت روشن و آشكار بيان فرمودى و هرگونه عذر و بهانه را (از دست بهانه جويان) بيرون آوردى و (بندگان را) در مورد عذاب (آخرت) تهديد كردى، و در ترغيب كردن (آنان به انجام اعمال نيكو) با مهربانى سخن گفتى، و (براى تبيين كلام وحى از زندگانى پيشينيان) مثل‌ها زدى (و به پند و اندرز، روى آوردى) و به آنان مهلت بسيار دادى، و در حالى كه مى‌توانستى در كيفر آنان شتاب كنى چنين نكردى و با آنان با حلم و مدارا رفتارى كردى در صورتى كه مى‌توانستى عتاب پيشه كنى.

(22) درنگ تو (در كيفر بندگان) نه از ناتوانى و مهلت (طولانى) تو نه به خاطر سستى است و خود دارى تو (از عذاب آنان) نه از سر بى‌خبرى و تأخير در كيفرشان نه از روز نرمى و ملاطفت و مهربانى است، بلكه به خاطر آن است كه اتمام حجت تو رساتر، و اكرام تو كامل‌تر، و احسان تو افزون‌تر، و نعمت تو وافرتر گردد، و تمامى اين مواردى كه بر شمرده شد (و سنت تغييرناپذير تو) چنين بوده و چنين نيز خواهد بود.

(23) (الهى!) حجت تو برتر و واالاتر از آن است كه كماهى به وصف درآيد، و عظمت و بزرگى تو بالاتر از آن كه به كنه آن توان رسيد و آن را توان شناخت و، و نعمت تو وافرتر از آن كه به شمارش در آيد، و احسان تو افزون‌تر از آن كه از عهده‌ى سپاس كمترين آن توان برآمد.

(24) سكوت (ناشى از حيرت دير پاى من) از شكر و سپاس تو بازم داشت و خوددارى (ناشى از ناتوانى من) از تمجيد و بزرگداشت تو ناتوانم ساخت، ونهايت سعى من (حاصلى جز) اعتراف به درماندگى و اقرار به ناتوانى ندارد، و اين نه از سر بى رغبتى كه از عجز من است.

(25) اينك (با اين همه عجز و ناتوانى) روى به درگاهت آورده‌ام و چشم داشت من از پيشگاه تو حسن بخشش و عطا است، پس بر محمد و آل او درود فرست، و راز و نياز مرا بشنو و دعاى مرا مستجاب فرما، و روز مرا به نااميدى (از لطف بى منهايت) به پايان مرسان، و در مورد خواسته‌اى كه از تو دارم دست رد بر سينه من مزن (و از درگاه لطف خويش نا اميدم مساز)، و باز آمدن و بازگشت مرا با لطف عميم و كريمانه خويش مقرون كن، و از اجابت درخواست‌هايى كه از تو مى‌شود ناتوان نيستى، چرا كه تو بر انجام هر كارى توانايى، و حول و قوت مخصوص خداوند بلند مرتبه است و لاغير.