وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الْإِلْحَاحِ عَلَي اللَّهِ تَعَالَي
نيايش در مقام اصرار به طلب از خداى تعالى
﴿1﴾
يَا اَللَّهُ الَّذِي لَا يَخْفَى عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لَا فِي السَّمَاءِ ، وَ كَيْفَ يَخْفَى عَلَيْكَ يَا إِلَهِي مَا أَنْتَ خَلَقْتَهُ ، وَ كَيْفَ لَا تُحْصِي مَا أَنْتَ صَنَعْتَهُ ، أَوْ كَيْفَ يَغِيبُ عَنْكَ مَا أَنْتَ تُدَبِّرُهُ ، أَوْ كَيْفَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَهْرُبَ مِنْكَ مَنْ لَا حَيَاةَ لَهُ إِلَّا بِرِزْقِكَ ، أَوْ كَيْفَ يَنْجُو مِنْكَ مَنْ لَا مَذْهَبَ لَهُ فِي غَيْرِ مُلْكِكَ ،
(1) اى خدايى كه چيزى در آسمان و زمين بر تو پوشيده نمىماند، و چگونه بر تو پوشيده بماند- اى معبود من- آنچه تو خود آن را آفريدهاى؟ و چگونه نشناسى آنچه را كه تو خود ساختهاى؟ يا چگونه از نظر تو غايب شود آنچه تو آن را به عنايت خود روبراه مىسازى؟ يا چگونه مىتواند از تو بگريزد كسى كه جز به روزى تو حيات ندارد؟ يا چگونه از تو نجات يابد آنكه در غير ملك تو راهى نمىيابد-
﴿2﴾
سُبْحَانَكَ أَخْشَى خَلْقِكَ لَكَ أَعْلَمُهُمْ بِكَ ، وَ أَخْضَعُهُمْ لَكَ أَعْمَلُهُمْ بِطَاعَتِكَ ، وَ أَهْوَنُهُمْ عَلَيْكَ مَنْ أَنْتَ تَرْزُقُهُ وَ هُوَ يَعْبُدُ غَيْرَكَ
(2) منزهى تو! ترسندهترين خلق تو، در پيشگاه جلالت داناترين آنها نسبت به توست، خاضعترين ايشان در مقام عظمت تو عاملترين ايشان به طاعت توست، و خوارترين ايشان در نظر تو كسى است كه تو او را روزى مىدهى، و او غير تو را عبادت مىكند.
﴿3﴾
سُبْحَانَكَ لَا يَنْقُصُ سُلْطَانَكَ مَنْ أَشْرَكَ بِكَ ، وَ كَذَّبَ رُسُلَكَ ، وَ لَيْسَ يَسْتَطِيعُ مَنْ كَرِهَ قَضَاءَكَ أَنْ يَرُدَّ أَمْرَكَ ، وَ لَا يَمْتَنِعُ مِنْكَ مَنْ كَذَّبَ بِقُدْرَتِكَ ، وَ لَا يَفُوتُكَ مَنْ عَبَدَ غَيْرَكَ ، وَ لَا يُعَمَّرُ فِي الدُّنْيَا مَنْ كَرِهَ لِقَاءَكَ .
(3) منزهى تو! هر كه به تو شرك آورد و پيغمبرانت را تكذيب كند از پادشاهى تو نمىكاهد، و هر كه حكم تو را نپسندد نمىتواند فرمانت را رد كند، و هر كه قدرتت را انكار كند، خود را از غلبهى قدرت تو بازنمىدارد، و هر كه غير تو را بندگى كند از دست مواخذهى تو به در نمىرود، و هر كه لقاى تو را مكروه دارد در دنيا جاويد زيست نمىكند.
﴿4﴾
سُبْحَانَكَ مَا أَعْظَمَ شَأْنَكَ ، وَ أَقْهَرَ سُلْطَانَكَ ، وَ أَشَدَّ قُوَّتَكَ ، وَ أَنْفَذَ أَمْرَكَ
(4) منزهى تو! چه عظيم است شان تو! و چه قاهر است پادشاهى تو! و چه سخت است نيروى تو! و چه نافذ است فرمان تو!
﴿5﴾
سُبْحَانَكَ قَضَيْتَ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ الْمَوْتَ مَنْ وَحَّدَكَ وَ مَنْ كَفَرَ بِكَ ، وَ كُلٌّ ذَائِقُ الْمَوْتَ ، وَ كُلٌّ صَائِرٌ إِلَيْكَ ، فَتَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ لَا شَرِيكَ لَكَ .
(5) منزهى تو! همهى آفريدگانت را به مرگ محكوم كردهاى: چه آن كس كه تو را به توحيد بستايد، و چه آن كس كه تو را انكار كند، و ايشان همگى چشندهى مرگند، و يكسره به سوى تو باز گردندهاند، پس تو از هر نقص و عيب منزهى و از همگان برترى. نيست معبودى جز تو كه تنهايى و شريكى ندارى.
﴿6﴾
آمَنْتُ بِكَ ، وَ صَدَّقْتُ رُسُلَكَ ، وَ قَبِلْتُ كِتَابَكَ ، وَ كَفَرْتُ بِكُلِّ مَعْبُودٍ غَيْرِكَ ، وَ بَرِئْتُ مِمَّنْ عَبَدَ سِوَاكَ .
(6) به تو ايمان آوردم و پيغمبرانت را تصديق كردم، و كتابت را پذيرفتم، و به هر معبودى جز تو كافر شدم، و از هر كه غير تو را پرستيد بيزار گشتم.
﴿7﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أُصْبِحُ وَ أُمْسِي مُسْتَقِلًّا لِعَمَلِي ، مُعْتَرِفاً بِذَنْبِي ، مُقِرّاً بِخَطَايَايَ ، أَنَا بِإِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي ذَلِيلٌ ، عَمَلِي أَهْلَكَنِي، وَ هَوَايَ أَرْدَانِي ، وَ شَهَوَاتِي حَرَمَتْنِي .
(7) خدايا من صبح و شام مىكنم در حالى كه عمل خود را اندك مىشمارم، و به گناه خود معترفم، و به خطاهاى خود مقرم من به سبب اسرافم دربارهى خويش خوارم. عملم دستخوش هلاكم ساخته، و هواى نفسم مرا بميرانده، و شهواتم محرومم كرده
﴿8﴾
فَأَسْأَلُكَ يَا مَوْلَايَ سُؤَالَ مَنْ نَفْسُهُ لَاهِيَةٌ لِطُولِ أَمَلِهِ ، وَ بَدَنُهُ غَافِلٌ لِسُكُونِ عُرُوقِهِ ، وَ قَلْبُهُ مَفْتُونٌ بِكَثْرَةِ النِّعَمِ عَلَيْهِ ، وَ فِكْرُهُ قَلِيلٌ لِمَا هُوَ صَائِرٌ إِلَيْهِ .
(8) پس از تو مسئلت مىكنم- اى مولاى من- مانند سوال كسى كه نفس او به علت درازى آرزويش غافل است، و بدنش به سبب تن پروريش بىخبر و بىحركت و دلش به علت فزونى نعمتهايش گرفتار است، و انديشهاش نسبت به فرجام كارش كم است،
﴿9﴾
سُؤَالَ مَنْ قَدْ غَلَبَ عَلَيْهِ الْأَمَلُ ، وَ فَتَنَهُ الْهَوَى ، وَ اسْتَمْكَنَتْ مِنْهُ الدُّنْيَا ، وَ أَظَلَّهُ الْأَجَلُ ، سُؤَالَ مَنِ اسْتَكْثَرَ ذُنُوبَهُ ، وَ اعْتَرَفَ بِخَطِيئَتِهِ ، سُؤَالَ مَنْ لَا رَبَّ لَهُ غَيْرُكَ ، وَ لَا وَلِيَّ لَهُ دُونَكَ ، وَ لَا مُنْقِذَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَلْجَأَ لَهُ مِنْكَ ، إِلَّا إِلَيْكَ .
(9) مانند سوال كسى كه آرزو بر او چيره شده و هواى نفس گرفتارش ساخته، و دنيا بر او دست يافته، و مرگ بر او سايه انداخته است مانند سوال كسى كه گناهان خود را بسيار شمرده، و به خطاى خود اعتراف كرده مانند سوال كسى كه پروردگارى جز تو و دوستى غير از تو ندارد، و رهانندهاى براى او از تو، و پناهگاهى براى او از تو جز به سوى تو نيست-
﴿10﴾
إِلَهِي أَسْأَلُكَ بِحَقِّكَ الْوَاجِبِ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ ، وَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الَّذِي أَمَرْتَ رَسُولَكَ أَنْ يُسَبِّحَكَ بِهِ ، وَ بِجَلَالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ ، الَّذِي لَا يَبْلَى وَ لَا يَتَغَيَّرُ ، وَ لَا يَحُولُ وَ لَا يَفْنَى ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ أَنْ تُغْنِيَنِي عَنْ كُلِّ شَيْءٍ بِعِبَادَتِكَ ، وَ أَنْ تُسَلِّيَ نَفْسِي عَنِ الدُّنْيَا بِمَخَافَتِكَ ، وَ أَنْ تُثْنِيَنِي بِالْكَثِيرِ مِنْ كَرَامَتِكَ بِرَحْمَتِكَ .
(10) اى معبود من- ترا مسئلت مىكنم به حق واجب و لازمت، بر همهى آفريدگانت، و به آن نام بزرگت كه پيغمبرت را فرمان دادى تا تو را به آن نام تسبيح كند، و به بزرگى ذات بزرگوار تو كه كهنه نمىشود، و ديگرگون نمىگردد، و تغيير حال نمىدهد، و فنا نمىپذيرد، كه رحمت فرستى بر محمد و آل محمد، و مرا به عبادت خود از هر چيزى بىنياز كنى، و با ترس خود دل مرا از محبت دنيا پاك سازى، و مرا به رحمت خود با ارمغانهاى فراوان كرامت خود بازگردانى،
﴿11﴾
فَإِلَيْكَ أَفِرُّ ، و مِنْكَ أَخَافُ ، وَ بِكَ أَسْتَغِيثُ ، وَ إِيَّاكَ أَرْجُو ، وَ لَكَ أَدْعُو ، وَ إِلَيْكَ أَلْجَأُ ، وَ بِكَ أَثِقُ ، وَ إِيَّاكَ أَسْتَعِينُ ، وَ بِكَ أُومِنُ ، وَ عَلَيْكَ أَتَوَكَّلُ ، وَ عَلَى جُودِكَ وَ كَرَمِكَ أَتَّكِلُ .
(11) زيرا كه من به سوى تو مىگريزم، و از تو مىترسم، و از تو فريادرسى مىخواهم، و به تو اميدوارم و تو را مىخوانم، و به سوى تو پناه مىآورم، و به تو اطمينان دارم، و از تو مدد مىطلبم، و به تو مىگروم، و بر تو توكل مىكنم، و بر جود و كرم تو اعتماد مىورزم.