وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الْإِلْحَاحِ عَلَي اللَّهِ تَعَالَي
در التماس و الحاح به درگاه الهى
﴿1﴾
يَا اَللَّهُ الَّذِي لَا يَخْفَى عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لَا فِي السَّمَاءِ ، وَ كَيْفَ يَخْفَى عَلَيْكَ يَا إِلَهِي مَا أَنْتَ خَلَقْتَهُ ، وَ كَيْفَ لَا تُحْصِي مَا أَنْتَ صَنَعْتَهُ ، أَوْ كَيْفَ يَغِيبُ عَنْكَ مَا أَنْتَ تُدَبِّرُهُ ، أَوْ كَيْفَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَهْرُبَ مِنْكَ مَنْ لَا حَيَاةَ لَهُ إِلَّا بِرِزْقِكَ ، أَوْ كَيْفَ يَنْجُو مِنْكَ مَنْ لَا مَذْهَبَ لَهُ فِي غَيْرِ مُلْكِكَ ،
(1) الهى آنكه در اوج سماوات
بسيط اين زمين را در مدارات
كه بر هر چيز و هر كارش در آگاه
و بر هر چه مسلط چيره دلخواه
چگونه مىتوان آن آفريده
در انظارت شود پنهان ز ديده
تو آن را آفريدى بدو خلقت
كه همواره تسلط در حكومت
تمام كائنات از اين نگارش
ز تدبير تو مىآيد به گردش
تماما خلق تو ز آنچه كه دارند
ز نعمت بر وجودش از تو دارند
الهى آنچه از تو گشته خلقت
همه محكوم تو باشد به ذلت
كه هرگز حيطهى آن اقتدارت
ز تو نتوان گريزد در مهارت
كه زيرا جان او در قبضه توست
و نانش در خزانه سفرهى توست
بهر جا مىرود ملك تو بيند
به چپ يا راست آن سلك تو بيند
بهر جايى گريزان از بر تو
بود او همچنان در كشور تو
﴿2﴾
سُبْحَانَكَ أَخْشَى خَلْقِكَ لَكَ أَعْلَمُهُمْ بِكَ ، وَ أَخْضَعُهُمْ لَكَ أَعْمَلُهُمْ بِطَاعَتِكَ ، وَ أَهْوَنُهُمْ عَلَيْكَ مَنْ أَنْتَ تَرْزُقُهُ وَ هُوَ يَعْبُدُ غَيْرَكَ
(2) خدا را هر كسى بهتر شناسد
به بيش از ديگران از تو هراسد
به درگاهت فروتن در تواضع
بطاعت در عبادت بوده خاشع
سيهبخت است و نابخرد كسانى
ز تو روزى خورد او همچنانى
به سجده پيشگاه ديگرانى
كند عمرش تبه در زندگانى
﴿3﴾
سُبْحَانَكَ لَا يَنْقُصُ سُلْطَانَكَ مَنْ أَشْرَكَ بِكَ ، وَ كَذَّبَ رُسُلَكَ ، وَ لَيْسَ يَسْتَطِيعُ مَنْ كَرِهَ قَضَاءَكَ أَنْ يَرُدَّ أَمْرَكَ ، وَ لَا يَمْتَنِعُ مِنْكَ مَنْ كَذَّبَ بِقُدْرَتِكَ ، وَ لَا يَفُوتُكَ مَنْ عَبَدَ غَيْرَكَ ، وَ لَا يُعَمَّرُ فِي الدُّنْيَا مَنْ كَرِهَ لِقَاءَكَ .
(3) الهى تو بزرگى حى و داور
اگر اين كائنات تو سراسر
به سوى كفر و الحادى گذارند
و بر تو پشت و بىدادى گذارند
نباشد باك تو زان سلطنت را
نه آسيبى رسد زان مرتبت را
ندارد بر خداييت زيانى
ز سوى تو هر آن پيغمبرانى
فرستادى دروغگويى شمارند
ولى هر سو روند رويى ندارند
كه جز تو و از نهيب قدرت تو
به گوشش نشوند جز سطوت تو
بود نابخرد آن كس تا ز تقدير
ندارد در گمان خود به تصوير
ولى از آن قضاى تو گريزان
كه نتوان باشد از ايام و دوران
بود نابخرد آن كس تا ز قدرت
سبك گيرد ترا از خشم و سطوت
ولى نتوان ز نفسش در حوادث
بر آن باشد نگهبانى ز حادث
بود نابخرد آن كس بىحيايى
كند بت را پرستش بر خدايى
ولى هنگام مرگش سوى تو باز
ز گردن در گريبان است دمساز
بود نابخرد آن كس اين جهان را
كه جاويدان نمىماند در آن را
ولى از ديدن تو نيست خوشحال
به همواره پريشانى ز احوال
﴿4﴾
سُبْحَانَكَ مَا أَعْظَمَ شَأْنَكَ ، وَ أَقْهَرَ سُلْطَانَكَ ، وَ أَشَدَّ قُوَّتَكَ ، وَ أَنْفَذَ أَمْرَكَ
(4) چه عالى و بزرگى تو اعلا
ز قدرت بر شديدى و توانا
و نافذ هست فرمانت بهر جا
و قاهر بر زمين و آسمانها
﴿5﴾
سُبْحَانَكَ قَضَيْتَ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ الْمَوْتَ مَنْ وَحَّدَكَ وَ مَنْ كَفَرَ بِكَ ، وَ كُلٌّ ذَائِقُ الْمَوْتَ ، وَ كُلٌّ صَائِرٌ إِلَيْكَ ، فَتَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ لَا شَرِيكَ لَكَ .
(5) كه بر اين كائناتت اين مقدر
به بدرود از حيات خود سراسر
و خواه اينها بتو آورده ايمان
و يا بر كفر و الحادى دهد جان
براى جملگى مرگ است در بر
و سويت بازگردندى به محشر
بود زيبندهات زين حكم جارى
كه جز تو نيتش پروردگارى
تو تنهايى ز همدم بىنيازى
تو يكتايى ز كس نبود نيازى
﴿6﴾
آمَنْتُ بِكَ ، وَ صَدَّقْتُ رُسُلَكَ ، وَ قَبِلْتُ كِتَابَكَ ، وَ كَفَرْتُ بِكُلِّ مَعْبُودٍ غَيْرِكَ ، وَ بَرِئْتُ مِمَّنْ عَبَدَ سِوَاكَ .
(6) در ايمانم بتو از تو به تشويق
و بر گفت رسولان تو تصديق
كتابت را قبولم ز آنچه در سمع
بهر معبود جز تو كفر در جمع
و هر كس جز ترا داند خدايش
از او بيزار چون نار است جايش
﴿7﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أُصْبِحُ وَ أُمْسِي مُسْتَقِلًّا لِعَمَلِي ، مُعْتَرِفاً بِذَنْبِي ، مُقِرّاً بِخَطَايَايَ ، أَنَا بِإِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي ذَلِيلٌ ، عَمَلِي أَهْلَكَنِي، وَ هَوَايَ أَرْدَانِي ، وَ شَهَوَاتِي حَرَمَتْنِي .
(7) الهى اين شب و روزم بطاعت
به درگاه تو ناچيز از عبادت
ز عين حال باشم من گنهكار
خطاى خود گواهى دارم اقرار
و بينم خويش را با اين خطايا
ذليل و بىكس و بيچاره تنها
خداوندا از اين كردار زشتم
هلاكم كرد ز آن چيزى كه رشتم
ز ناهنجاريم از نفس امار
به محروم از سعادت گشتهام خوار
هوسهايى به قلبم كرده سركوب
ز دركش بازماندم من ز مطلوب
﴿8﴾
فَأَسْأَلُكَ يَا مَوْلَايَ سُؤَالَ مَنْ نَفْسُهُ لَاهِيَةٌ لِطُولِ أَمَلِهِ ، وَ بَدَنُهُ غَافِلٌ لِسُكُونِ عُرُوقِهِ ، وَ قَلْبُهُ مَفْتُونٌ بِكَثْرَةِ النِّعَمِ عَلَيْهِ ، وَ فِكْرُهُ قَلِيلٌ لِمَا هُوَ صَائِرٌ إِلَيْهِ .
(8) به درگاه تو اى مولاى غمخوار
منم آن بندهى بيچاره و زار
مرا اين نفس غافل داده بازى
هوس بر آرزوهاى درازى
و اين بشكسته قلب من به شدت
ز نعمت فتنهاى بر سوى لذت
كه ادراك از حوادث را به خاطر
شده كوتاه در آينده ظاهر
﴿9﴾
سُؤَالَ مَنْ قَدْ غَلَبَ عَلَيْهِ الْأَمَلُ ، وَ فَتَنَهُ الْهَوَى ، وَ اسْتَمْكَنَتْ مِنْهُ الدُّنْيَا ، وَ أَظَلَّهُ الْأَجَلُ ، سُؤَالَ مَنِ اسْتَكْثَرَ ذُنُوبَهُ ، وَ اعْتَرَفَ بِخَطِيئَتِهِ ، سُؤَالَ مَنْ لَا رَبَّ لَهُ غَيْرُكَ ، وَ لَا وَلِيَّ لَهُ دُونَكَ ، وَ لَا مُنْقِذَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَلْجَأَ لَهُ مِنْكَ ، إِلَّا إِلَيْكَ .
(9) به تمنيات نفسم چيرگى را
به دنيا روى و بر آن زندگى را
كه كرده آخرت را او فراموش
معهذا عقاب مرگ در گوش
بر آن افكنده سايه بر فنايى
از اين رو مسئلت نزد خدايى
كه من آن بندهى مفلوكم و زار
گناه من بود او نيز بسيار
كه بر آن شرمسارى دارم اقرار
و بر تو مسئلت اى حى غفار
ندارم دوست كس جز تو خدايى
و نشناسم كسى را در بقايى
بجز در درگهت لب را به توبت
پناه او دهى از اين انابت
﴿10﴾
إِلَهِي أَسْأَلُكَ بِحَقِّكَ الْوَاجِبِ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ ، وَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الَّذِي أَمَرْتَ رَسُولَكَ أَنْ يُسَبِّحَكَ بِهِ ، وَ بِجَلَالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ ، الَّذِي لَا يَبْلَى وَ لَا يَتَغَيَّرُ ، وَ لَا يَحُولُ وَ لَا يَفْنَى ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ أَنْ تُغْنِيَنِي عَنْ كُلِّ شَيْءٍ بِعِبَادَتِكَ ، وَ أَنْ تُسَلِّيَ نَفْسِي عَنِ الدُّنْيَا بِمَخَافَتِكَ ، وَ أَنْ تُثْنِيَنِي بِالْكَثِيرِ مِنْ كَرَامَتِكَ بِرَحْمَتِكَ .
(10) ترا اى كردگارم زان حقوقى
ز حقه واجبه گردن چه طوقى
كه واجب كردهاى بر بندگانت
و بر نام بزرگ و بىكرانت
و آن پيغمبران هنگام تمجيد
ز تسبيح تو در گفتار توحيد
شكوه و عزت و جاهت كه هرگز
زيانى نى فنايى نيست عاجز
نگيرد هيچ گه تحويل و تبديل
دهم سوگند و خواهانم ز تكميل
تو بر روح محمد هم ز اولاد
درودت باد روح او شود شاد
مرا بر اين اداى تو ز طاعت
كنى يارى كنم بر تو عبادت
و روى قلب من از سوى دنيا
تو برگردانى آن را سوى عقبا
و خوف خويش در قلبم دهى جا
و مزدم را دهى در روز كبرا
اگر چه اندكى باشد عبادت
تو كن بسيار از رحمت كرامت
﴿11﴾
فَإِلَيْكَ أَفِرُّ ، و مِنْكَ أَخَافُ ، وَ بِكَ أَسْتَغِيثُ ، وَ إِيَّاكَ أَرْجُو ، وَ لَكَ أَدْعُو ، وَ إِلَيْكَ أَلْجَأُ ، وَ بِكَ أَثِقُ ، وَ إِيَّاكَ أَسْتَعِينُ ، وَ بِكَ أُومِنُ ، وَ عَلَيْكَ أَتَوَكَّلُ ، وَ عَلَى جُودِكَ وَ كَرَمِكَ أَتَّكِلُ .
(11) به سوى تو هم اينك من گريزان
ز خشمت بيمناك و بس هراسان
به دست استغاثه رو به درگاه
ترا مايه اميدم دانم و شاه
به تو دارم پناه و دارم ايمان
تو پشتيبان تو مولا حى و سبحان
به جودت از كرم بر آن توسل
به ذات اقدست تكيه توكل