ترجمه نهج البلاغه، ص: 420

به كارگزارانی كه سپاهيان از منطقه مأموريت آنان می گذاشتند

از بنده خدا علی اميرالمؤمنين، به جمع كنندگان ماليات و كارگزاران شهرهايی كه سپاه از منطقه آنان عبور می كند:

اما بعد، من سپاهی را فرستادم كه به خواست خداوند از منطقه شما عبور می كنند، و آنان را به آنچه خداوند بر آنان واجب نموده سفارش كرده ام، كه از آزار مردم و رساندن رنج به آنان اجتناب نمايند. من پيش شما و به خاطر تعهدی كه با شما دارم از ستم سپاه به شما بيزارم، مگر اينكه گرسنگی كسی را ناچار كند و برای سير كردن خويش راهی غير آن نيابد. كسی را كه به ستم دست به اموالتان دراز كند كيفر دهيد، و دست نادانانِ خود را از ضربه زدن به سپاه و تعرض به آنان در آنچه استثنا كردم بازداريد. من به دنبال سپاه در حركتم، شكايات خود را به من برسانيد، و از ستمی كه از آنان به شما می رسد و جز به كمك خدا و من قدرت دفع آن را نداريد شكايت با من در ميان نهيد، تا به ياری خدا آن ستم را از شما برگردانم. ان شاءاللَّه.

61 از نامه های آن حضرت است

به كميل بن زياد نَخَعی، به وقتی كه عامل او در هيت بود، او را به علت واگذاشتن دشمن كه از منطقه او گذشته و برای تاراج مسلمانان رفته اند توبيخ می كند.

اما بعد، ضايع نمودن آدمی آنچه را بر عهده اش نهاده اند، و بر دوش كشيدن زحمت كرای كه به ديگری واگذار شده، ناتوانی آشكار، و نظريه ای هلاك كننده است. تاخت و تازت به اهل قرقيسيا، و واگذاری مرزهايی كه تو را بر آنها حكومت داده ايم و كسی نيست كه آنها را حفظ كند و سپاه دشمن را از آنها برگرداند، فكری است نادرست. برای