ترجمه نهج البلاغه، ص: 390

آنان شريك نباشم، يا در تلخی های زندگی الگويشان محسوب نشوم؟! آفريده نشدم تا خوردن غذاهای پاكيزه مرا سرگرم كند به مانند حيوان به آخور بسته كه همه انديشه اش علف خوردن است، يا چهارپای رها شده كه كارش به هم زدن خاكروبه هاست، از علف های آن شكم را پر می كند، و از منظور صاحبش از سير كردن او بی خبر می باشد؛ هيهات از اينكه رهايم ساخته، يا بيكار و بيهوده ام گذاشته باشند، يا كشاننده عنان گمراهی باشم، يا در حيرت و سرگردانی بيراهه روم.

انگار گوينده ای از شما می گويد: اگر خوراك فرزند ابی طالب اين است پس ضعف و سستی او را از جنگ با هماوردان و معارضه با شجاعان مانع می گردد! بدانيد درختان بيابانی چوبشان سخت تر، و درختان سرسبز پوستشان نازك تر، و گياهان صحرايی آتششان قوی تر، و خاموشی آنها ديرتر است. من و رسول خدا همچون دو درختی هستيم كه از يك ريشه رُسته، و چون ساعد و بازو می باشيم. به خدا قسم اگر عرب در جنگ با من همدست شوند من از مقابله با آنان روی برنگردانم، و اگر فرصت ها دست دهد شتابان بدان سو (شام) می روم، و خواهم كوشيد تا زمين را از اين موجودات وارونه، و سرنگون كالبد (معاويه) پاك نمايم، تا سنگريزه ها از ميان دانه های درو شده بيرون رود.

و از اين نامه است كه پايان آن است

ای دنيا، از من فاصله بگير، كه مهارت را بر گردنت انداختم، از چنگالت بيرون جَستم، از دامهايت فرار كردم، و از رفتن در لغزشگاههايت دوری گزيدم. كجايند گذشتگانی كه به بازيهايت آنان را فريفتی؟! كجايند ملّتهايی كه با زر و زيورت آنان را مغرور نمودی؟ اينك اينان گروگانهای قبور، و فرورفته در لابلای لحدهايند. به خدا قسم ای دنيا اگر موجودی قابل ديدن، و جسمی سزاوار لمس بودی، حدود خدا را بر تو