ترجمه نهج البلاغه، ص: 24

1 از خطبه های آن حضرت است

كه در آن ابتدای آفرينش آسمان و زمين و آدم

و برنامه حج ذكر شده خدا را سپاس، كه گويندگان به عرصه ستايشش نمی رسند، و شماره گران از عهده شمردن نعمتهايش برنيايند، و كوشندگان حقّش را ادا نكنند، خدايی كه انديشه های بلند او را درك ننمايند، و هوش های ژرف به حقيقتش دست نيابند، خدايی كه اوصافش در چهارچوب حدود نگنجد، و به ظرف وصف در نيايد، و در مدا وقت معدود، و مدت محدود قرار نگيرد. با قدرتش خلايق را آفريد، و با رحمتش بادها را وزيدن داد، و اضطراب زمينش را با كوهها مهار نمود. آغاز دين شناخت اوست، و كمال شناختش باور كردن او، و نهايت از باور كردنش يگانه دانستن او، و غايت يگانه دانستنش اخلاص به او، و حدّ اعلای اخلاص به او نفی صفات (زائد بر ذات) از اوست، چه اينكه هر صفتی گواه اين است كه غير موصوف است، و هر موصوفی شاهد بر اين است كه غير صفت است. پس هر كس خدای سبحان را با صفتی وصف كند او را با قرينی پيوند داده، و هر كه او را با قرينی پيوند دهد دوتايش انگاشته، و هر كه دوتايش انگارد دارای اجزايش دانسته، و هر كه او را دارای اجزاء داند، حقيقت او را نفهميده، و هر كه حقيقت او را نفهمد برايش اشاره پنداشته، و هر كه برای او جهت اشاره پندارد محدودش به حساب