ترجمه نهج البلاغه، ص: 99

نكرد. در اواخر طغيان و پيروی از هوا و خوشی لذت، ناگواريهای مرگ او را گرفت، پس حيرت زده و سرگردان، شب را تا روز نخوابيد، آن هم با دردهای شديد، و بيماريهای گوناگون كه شدّتش در شب است، در حالی كه برادری غمخوار و پدری مهربان، و همسری كه از بيتابی ناله می زد، دختری كه از اضطراب به سينه می كوبيد در اطراف او بودند، و آن بيچاره در سكرات مرگ كه او را به خود مشغول داشته، و غم و غصه فراوان، و ناله جانسوز، و سختی جان كندن، و رفتن از دنيا با مشقت و رنج گرفتار بود! سپس در حالت نااميدی پيچيده به كفن ها می شود، و بدون نشان دادن مقاومت به سوی قبر روانه اش می كنند ك او را روی تخته تابوت انداخته، مانند شترِ از سفر بازگشته وامانده و از حال رفته و رنجور و لاغر شده، فرزندان او برادران جمع گشته او را با دوش تا خانه غربت می برند، جايی كه ديگر ديده نخواهد شد. و چون مشايعت كنندگان و مصيبت زده ها برگردند، او را در قبر می نشانند در حالی كه از ترس سئوال و لغزشِ در امتحان آهسته سخن می گويد.

بزرگترين بلا در آنجا افتادن در آب جوشان، و وارد شدن به جهنّم، و هيجان آتش سوزان، وشدت فرياد آن است. در عذاب حق سكون و آرامشی نيست تا او را استراحت دهد، و نه آسايشی تا بلا را برطرف كند، و نه طاقتی تا مانع از درد شود، و نه مرگی تا وی را نجات بخشد، و نه چرتی و خواب اندكی كه غصه اش را رفع كند، بين مرگهای مختلف و عذابهای پی در پی گرفتار است. ما از اين مصائب به خدا پناه می بريم.

بندگان خدا! كجايند آنانی كه خدا به آنها عمر داد و برخوردار از نعمت شدند، و به آنان آموخته شد و دانستند، و مهلت داده شدند ولی سرگرم و غافل ماندند، و در سلامتی بودند ولی فراموش كردند، فرصتی طولانی يافتند، و به آنان احسان نيكو شد، و از عذاب ترسانده شدند، و وعده های بزرگ به آنان داده شد؟!