وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا اسْتَقَالَ مِنْ ذُنُوبِهِ ، أَوْ تَضَرَّعَ فِي طَلَبِ الْعَفْوِ عَنْ عُيُوبِهِ
درخواست آمرزش از گناهان
دعاى آن حضرت عليه السلام است در طلب آمرزش از گناهانش و درخواست بخشش از بدىهايش
﴿1﴾
اللَّهُمَّ يَا مَنْ بِرَحْمَتِهِ يَسْتَغيثُ الْمُذْنِبُونَ
(1) اى خدايى كه گنهكاران رحمتت را آرزومندند.
﴿2﴾
وَ يَا مَنْ إِلَى ذِكْرِ إِحْسَانِهِ يَفْزَعُ الْمُضْطَرُّونَ
(2) اى آنك بيچارگان در پناه احسانت مىآرمند.
﴿3﴾
وَ يَا مَنْ لِخِيفَتِهِ يَنْتَحِبُ الْخَاطِئُونَ
(3) اى آنكه خطاكاران از ترست مىگريند.
﴿4﴾
يَا أُنْسَ كُلِّ مُسْتَوْحِشٍ غَرِيبٍ ، وَ يَا فَرَجَ كُلِّ مَكْرُوبٍ كَئِيبٍ ، وَ يَا غَوْثَ كُلِّ مَخْذُولٍ فَرِيدٍ ، وَ يَا عَضُدَ كُلِّ مُحْتَاجٍ طَرِيدٍ
(4) اى آرام وحشت زدگان به غربت فرومانده! اى گشايش بخش دلشكستگان اندوه رسيده اى فرياد رس خوار شدگان تنها مانده! و اى ياور نيازمندان رانده شده!
﴿5﴾
أَنْتَ الَّذِي وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً
(5) تويى كه رحمت و دانشت همه چيز را در بر گرفته است.
﴿6﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي جَعَلْتَ لِكُلِّ مَخْلُوقٍ فِي نِعَمِكَ سَهْماً
(6) تويى كه هر آفريده از نعمتهايت بهرهور شده است.
﴿7﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي عَفْوُهُ أَعْلَى مِنْ عِقَابِهِ
(7) تويى كه عفوت بر عقاب و كيفرت غالب است.
﴿8﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي تَسْعَى رَحْمَتُهُ أَمَامَ غَضَبِهِ .
(8) تويى كه رحمتت از خشمت پيشى گرفته است.
﴿9﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي عَطَاؤُهُ أَكْثَرُ مِنْ مَنْعِهِ .
(9) تويى كه عطايت از منعت بيشتر است.
﴿10﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي اتَّسَعَ الْخَلَائِقُ كُلُّهُمْ فِي وُسْعِهِ .
(10) تويى كه قدرتت همهى آفريدگان را فرا گرفته است.
﴿11﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي لَا يَرْغَبُ فِي جَزَاءِ مَنْ أَعْطَاهُ .
(11) تويى كه چون به كسى نعمتى دهى به پاداشش چشم ندوختهاى.
﴿12﴾
وَ أَنْتَ الَّذِي لَا يُفْرِطُ فِي عِقَابِ مَنْ عَصَاهُ .
(12) تويى كه چون عصيانگرى را مجازات كنى راه افراط نمىپويى.
﴿13﴾
وَ أَنَا ، يَا إِلَهِي ، عَبْدُكَ الَّذِي أَمَرْتَهُ بِالدُّعَاءِ فَقَالَ لَبَّيْكَ وَ سَعْدَيْكَ ، هَا أَنَا ذَا ، يَا رَبِّ ، مَطْرُوحٌ بَيْنَ يَدَيْكَ .
(13) و اينك اى خداى من، من بندهى توام، بندهاى كه به دعا فرمانش دادهاى و او گويد: آرى خدواندا، اطاعت مىكنم و فرمانبردارم.
اين منم پروردگارا، در پيشگاهت فرو افتاده.
﴿14﴾
أَنَا الَّذِي أَوْقَرَتِ الْخَطَايَا ظَهْرَهُ ، وَ أَنَا الَّذِي أَفْنَتِ الذُّنُوبُ عُمُرَهُ ، وَ أَنَا الَّذِي بِجَهْلِهِ عَصَاكَ ، وَ لَمْ تَكُنْ أَهْلًا مِنْهُ لِذَاكَ .
(14) اين منم كه بار گناهان پشتم را سنگين كرده، اين منم كه خطاها عمرم را تباه نموده، اين منم آن كه از روى نادانى- با آنكه تو سزاوار نافرمانى نمىباشى- نافرمانيت كرده.
﴿15﴾
هَلْ أَنْتَ ، يَا إِلَهِي ، رَاحِمٌ مَنْ دَعَاكَ فَأُبْلِغَ فِي الدُّعَاءِ أَمْ أَنْتَ غَافِرٌ لِمَنْ بَكَاكَ فَأُسْرِعَ فِي الْبُكاء أَمْ أَنْتَ مُتَجَاوِزٌ عَمَّنْ عَفَّرَ لَكَ وَجْهَهُ تَذَلُّلًا أَمْ أَنْتَ مُغْنٍ مَنْ شَكَا اِلَيْكَ ، فَقْرَهُ تَوَكُّلاً
(15) آيا تو اى خداى من، كسى را كه به درگاهت دعا كند مىبخشى، تا در دعا كوشم؟ آيا تو كسى را كه در پيشگاهت گريه كند مىآمرزى، تا شتابان گريم؟ آيا تو كسى را كه به خوارى روى بر خاك درت نهد مىبخشايى؟ آيا تو كسى را كه از روى توكل بى نوائيش را به درگاهت شكوه كند بى نياز مىسازى؟
﴿16﴾
إِلَهِي لَا تُخَيِّبْ مَنْ لَا يَجِدُ مُعْطِياً غَيْرَكَ ، وَ لَا تَخْذُلْ مَنْ لَا يَسْتَغْنِي عَنْكَ بِأَحَدٍ دُونَكَ .
(16) بار خدايا، آن را كه جز تو بخشندهاى نمىيابد نوميد مگذار، و آن را كه جز تو از كس بى نيازى نمىجويد به فراموشى مسپار.
﴿17﴾
إِلَهِي فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ لَا تُعْرِضْ عَنِّي وَ قَدْ أَقْبَلْتُ عَلَيْكَ ، وَ لَا تَحْرِمْنِي وَ قَدْ رَغِبْتُ إِلَيْكَ ، وَ لَا تَجْبَهْنِي بِالرَّدِّ وَ قَدِ انْتَصَبْتُ بَيْنَ يَدَيْكَ .
(17) خداوندا، بر محمد و خاندانش درود فرست و از من كه به تو روى آوردهام روى مگردان، به تو دل سپردهام محرومم مكن، در پيشگاهت ايستادهام از پيشگاهت مران.
﴿18﴾
أَنْتَ الَّذِي وَصَفْتَ نَفْسَكَ بِالرَّحْمَةِ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْحَمْنِي ، وَ أَنْتَ الَّذِي سَمَّيْتَ نَفْسَكَ بِالْعَفْوِ فَاعْفِ عَنّي
(18) تويى كه خود را به رحمت ستودهاى پس بر محمد وخاندانش درود فرست و بر من رحم آور، تويى كه خود را بخشنده ناميدهاى، پس از گناهانم در گذر.
﴿19﴾
قَدْ تَرَى يَا إِلَهِي ، فَيْضَ دَمْعِي مِنْ خِيفَتِكَ ، وَ وَجِيبَ قَلْبِي مِنْ خَشْيَتِكَ ، وَ انْتِقَاضَ جَوَارِحِي مِنْ هَيْبَتِكَ
(19) بار خدايا، مىبينى كه چسان از خوفت اشكم روان است؟! چسان از بيمت دلم لرزان است؟! چسان از هيبتت اندامم ناتوان است؟!
﴿20﴾
كُلُّ ذَلِكَ حَيَاءٌ مِنْكَ لِسُوءِ عَمَلِي ، وَ لِذَاكَ خَمَدَ صَوْتِي عَنِ الْجَأْرِ إِلَيْكَ ، وَ كَلَّ لِسَانِي عَنْ مُنَاجَاتِكَ .
(20) اينها همه از آن است كه از كردار ناپسندم شرمسارم، از اين رو صدايم به تضرع بر نمىآيد و زبانم به راز و نيازت نمىجنبد.
﴿21﴾
يَا إِلَهِي فَلَكَ الْحَمْدُ فَكَمْ مِنْ عَائِبَةٍ سَتَرْتَهَا عَلَيَّ فَلَمْ تَفْضَحْنِي ، وَ كَمْ مِنْ ذَنْبٍ غَطَّيْتَهُ عَلَيَّ فَلَمْ تَشْهَرْنِي ، وَ كَمْ مِنْ شَائِبَةٍ أَلْمَمْتُ بِهَا فَلَمْ تَهْتِكْ عَنِّي سِتْرَهَا ، وَ لَمْ تُقَلِّدْنِي مَكْرُوهَ شَنَارِهَا ، وَ لَمْ تُبْدِ سَوْءَاتِهَا لِمَنْ يَلْتَمِسُ مَعَايِبِي مِنْ جِيرَتِي ، وَ حَسَدَةِ نِعْمَتِكَ عِنْدِي
(21) بار خدايا، سپاست باد، بسا عيبهايم را كه پوشاندى و رسوايم نفرمودى، بسا گناهانم را كه نهان داشتى و شهره شهر و ديارم نگرداندى، بسا آلودگىهايم را كه فاش نساختى و نشان بد نامى بر گردنم نياويختى، بسا عيبهايم را بر همسايگانم-كه در جستجوى معايبم بودند- و بر رشك بران- كه بر نعمتى كه به من دادهاى رشك مىبرند- پوشاندى.
﴿22﴾
ثُمَّ لَمْ يَنْهَنِي ذَلِكَ عَنْ أَنْ جَرَيْتُ إِلَى سُوءِ مَا عَهِدْتَ مِنِّي
(22) اما اين همه مرا باز نداشت كه از كردار ناپسندم كه بدان آگاهى، ندامت جويم.
﴿23﴾
فَمَنْ أَجْهَلُ مِنِّي ، يَا إِلَهِي ، بِرُشْدِهِ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّي عَنْ حَظِّهِ وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّي مِنِ اسْتِصْلَاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيما نَهَيْتَنِي عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْراً فِي الْبَاطِلِ ، وَ أَشَدُّ إِقْدَاماً عَلَي السُّوءِ مِنِّي حِينَ أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَي غَيْرِ عَميً مِنِّي فِي مَعْرِفَةٍ بِهِ وَ لَا نِسْيَانٍ مِنْ حِفْظِي لَهُ
(23) بار خدايا، پس بر رستگارى خويش از من كيست نادان تر؟ بر بهرهى خود از من كيست غافل تر؟ بر اصلاح نفس امارهى خود- آنگاه كه روزيت را در راه معصيتهايت كه مرا از آن باز داشتهاى تباه مىكنم- كيست دورتر؟
كدامين كس، آنگاه كه ميان دعوت تو و دعوت شيطان قرار مىگيرد، و در كمال بينايى، نه از روى فراموشى، دعوت شيطان را مىپذيرد، در گرداب غوطه ور و به بدى گرايندهتر است چون من؟
﴿24﴾
وَ أَنَا حِينَئِذٍ مُوقِنٌ بِأَنَّ مُنْتَهَى دَعْوَتِكَ إِلَى الْجَنَّةِ ، وَ مُنْتَهَى دَعْوَتِهِ إِلَي النَّارِ .
(24) با آنكه مىدانم سرانجام دعوت تو بهشت است و فرجام دعوت وى آتش!
﴿25﴾
سُبْحَانَكَ مَا أَعْجَبَ مَا أَشْهَدُ بِهِ عَلَى نَفْسِي ، وَ أُعَدِّدُهُ مِنْ مَكْتُومِ أَمْرِي .
(25) تو منزهى! چه شگفت است كه من به زيان خويش گواهى مىدهم، و كارهاى نهانم را بر مىشمرم!
﴿26﴾
وَ أَعْجَبُ مِنْ ذَلِكَ أَنَاتُكَ عَنِّي ، وَ إِبْطَاؤُكَ عَنْ مُعَاجَلَتِي ، وَ لَيْسَ ذَلِكَ مِنْ كَرَمِي عَلَيْكَ ، بَلْ تَأَنِّياً مِنْكَ لِي ، وَ تَفَضُّلًا مِنْكَ عَلَيَّ لِأَنْ أَرْتَدِعَ عَنْ مَعْصِيَتِكَ الْمُسْخِطَةِ ، وَ أُقْلِعَ عَنْ سَيِّئَاتِيَ الْمخْلِقَةِ ، وَ لِأَنَّ عَفْوَكَ عَنِّي أَحَبُّ إِلَيْكَ مِنْ عُقُوبَتِي
(26) و شگفتتر از آن بردباريت در برابر من، و درنگت در به كيفر رساندن من است! اين نه بدان خاطر است كه من پيشت آبرويى دارم، بلكه از آن روست كه تو خوشرفتارى و به من مهر ورزى، باشد كه از معصيت خشم آورت دست بردارم، و از گناهان فرسايندهام منصرف شوم، چرا كه عفو و بخشايشم را از به كيفر رساندنم دوستتر دارى.
﴿27﴾
بَلْ أَنَا ، يَا إِلَهِي ، أَكْثَرُ ذُنُوباً ، وَ أَقْبَحُ آثَاراً ، وَ أَشْنَعُ أَفْعَالًا ، وَ أَشَدُّ فِي الْبَاطِلِ تَهَوُّراً ، وَ أَضْعَفُ عِنْدَ طَاعَتِكَ تَيَقُّظاً ، وَ أَقَلُّ لِوَعِيدِكَ انْتِبَاهاً وَ ارْتِقَاباً مِنْ أَنْ أُحْصِيَ لَكَ عُيُوبِي ، أَوْ أَقْدِرَ عَلَي ذِكْرِ ذُنُوبِي .
(27) بار خدايا، با اين همه من گناهانم بيشتر، كارهايم زشتتر، كردارم ناپسندتر، در ارتكاب باطل بىباكتر، و در اطاعت تو كم توجهتر، و هشيارى و مراقبتم در برابر هشدارهايت كمتر از آن است كه عيبهايم را برايت بر شمارم، يا بتوانم گناهانم را به زبان آرم.
﴿28﴾
وَ إِنَّمَا أُوَبِّخُ بِهَذَا نَفْسِي طَمَعاً فِي رَأْفَتِكَ الَّتِي بِهَا صَلَاحُ أَمْرِ الْمُذْنِبِينَ ، وَ رَجَاءً لِرَحْمَتِكَ الَّتِي بِهَا فَكَاكُ رِقَابِ الْخَاطِئِينَ .
(28) بارخدايا، اينكه بدينگونه زبان به نكوهش خويش گشودم، از آن روست كه مهرت را كه اصلاح كار گنهكارانت بدان است طمع دارم، و رحمتت را كه رهايى خطاكاران را وسيلت است آرزومندم.
﴿29﴾
اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ رَقَبَتِي قَدْ أَرَقَّتْهَا الذُّنُوبُ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَعْتِقْهَا بِعَفْوِكَ ، وَ هَذَا ظَهْرِي قَدْ أَثْقَلَتْهُ الْخَطَايَا ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ خَفِّفْ عَنْهُ بِمَنِّكَ
(29) بار خدايا، اين گردن من است كه از اندوه گناه باريك شده، پس بر محمد و خاندانش دورد فرست و با آمرزشت از بند گناه آزادش ساز، و اين پشت من است كه زير بار خطا خميده، پس بر محمد و خاندانش درود فرست و به فضلت وارهانش باز.
﴿30﴾
يَا إِلَهِي لَوْ بَكَيْتُ إِلَيْكَ حَتَّى تَسْقُطَ أَشْفَارُ عَيْنَيَّ ، وَ انْتَحَبْتُ حَتَّى يَنْقَطِعَ صَوْتِي ، وَ قُمْتُ لَكَ حَتَّى تَتَنَشَّرَ قَدَمَايَ ، وَ رَكَعْتُ لَكَ حَتَّى يَنْخَلِعَ صُلْبِي ، وَ سَجَدْتُ لَكَ حَتَّى تَتَفَقَّأَ حَدَقَتَايَ ، وَ أَكَلْتُ تُرَابَ الْأَرْضِ طُولَ عُمْرِي ، وَ شَرِبْتُ مَاءَ الرَّمَادِ آخِرَ دَهْرِي ، وَ ذَكَرْتُكَ فِي خِلَالِ ذَلِكَ حَتَّى يَكِلَّ لِسَانِي ، ثُمَّ لَمْ أَرْفَعْ طَرْفِي إِلَى آفَاقِ السَّمَاءِ اسْتِحْيَاءً مِنْكَ مَا اسْتَوْجَبْتُ بِذَلِكَ مَحْوَ سَيِّئَةٍ وَاحِدَةٍ مِنْ سَيِّئَاتِي .
(30) بار خدايا، اگر به درگاهت گريه كنم تا مژگانم فرو ريزد، و مويه كنم تا صدايم فرو ميرد، و بر آساتنت بايستم تا پاهايم ورم كند، و ركوع كنم تا استخوانهاى پشتم از جاى بر آيد، و سجده كنم تا ديدگانم به گودى رود و در همه عمر خاك زمين خورم، و تا پايان زندگى آب خاكستر نوشم، و در اين مدت چندان ذكر تو گويم كه زبانم از گفتار فرو ماند، و از شرمندگى ديده بر آسمان نيندازم، باز شايستهى آن نيستم كه از گناهانم گناهى را ناديده انگارى.
﴿31﴾
وَ إِنْ كُنْتَ تَغْفِرُ لِي حِينَ أَسْتَوْجِبُ مَغْفِرَتَكَ ، وَ تَعْفُو عَنِّي حِينَ أَسْتَحِقُّ عَفْوَكَ فَإِنَّ ذَلِكَ غَيْرُ وَاجِبٍ لِي بِاسْتِحْقَاقٍ ، وَ لَا أَنَا أَهْلٌ لَهُ بِاسْتِيجَابٍ ، إِذْ كَانَ جَزَائِي مِنْكَ فِي أَوَّلِ مَا عَصَيْتُكَ النَّارَ ، فَإِنْ تُعَذِّبْنِي فَأَنْتَ غَيْرُ ظَالِمٍ لِي .
(31) اگر مرا آنگاه كه مستوجب آمرزشت شوم بيامرزى و آنگاه كه مستحق عفوت شوم عفو فرمايى، باز نه بخاطر شايستگى من است و نه از اين رو است كه من مستوجب آن هستم، زيرا از همان آغاز كه من نافرمانيت كردم سزاوار آتش بودم، پس اگر عذابم كنى دربارهى من ستمكار نخواهى بود.
﴿32﴾
إِلَهِي فَإِذْ قَدْ تَغَمَّدْتَنِي بِسِتْرِكَ فَلَمْ تَفْضَحْنِي ، وَ تَأَنَّيْتَنِي بِكَرَمِكَ فَلَمْ تُعَاجِلْنِي ، وَ حَلُمْتَ عَنِّي بِتَفَضُّلِكَ فَلَمْ تُغَيِّرْ نِعْمَتَكَ عَلَيَّ ، وَ لَمْ تُكَدِّرْ مَعْرُوفَكَ عِنْدِي ، فَارْحَمْ طُولَ تَضَرُّعِي وَ شِدَّةَ مَسْكَنَتِي ، وَ سُوءَ مَوْقِفِي .
(32) بار خدايا، اكنون كه بر گناهم پرده كشيدهاى، و رسوايم نساختهاى، و به كرمت با من مدارا كرده و در كيفرم نشتافتهاى، اكنوم كه از فضل و احسانت مرا نواخته و نعمتت را بر من دگرگون نساخته و زلال احسانت را بر من تيره نكردهاى، پس بر زارىهاى دراز و شدت ناتوانى و نابسامانيم ترحم كن.
﴿33﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِنِي مِنَ الْمَعَاصِي ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِالطَّاعَةِ ، وَ ارْزُقْنِي حُسْنَ الْإِنَابَةِ ، وَ طَهِّرْنِي بِالتَّوْبَةِ ، وَ أَيِّدْنِي بِالْعِصْمَةِ ، وَ اسْتَصْلِحْنِي بِالْعَافِيَةِ ، وَ أَذِقْنِي حَلَاوَةَ الْمَغْفِرَةِ ، وَ اجْعَلْنِي طَلِيقَ عَفْوِكَ ، وَ عَتِيقَ رَحْمَتِكَ ، وَ اكْتُبْ لِي أَمَاناً مِنْ سُخْطِكَ ، وَ بَشِّرْنِي بِذَلِكَ فِي الْعَاجِلِ دُونَ الآْجِلِ . بُشْرَى أَعْرِفُهَا ، وَ عَرِّفْنِي فِيهِ عَلَامَةً أَتَبَيَّنُهَا .
(33) بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و مرا از نافرمانى نگهدار و به فرمانبردارى برگمار و نعمت بازگشت نصيبمدار، با توبه پاكيزهام گردان و به ياريت از گناهانم وارهان، به تندرستى نيك حالم كن، شيرينى آمرزشت را به من بچشان، و مرا آزاد كردهى رحمتت گردان، از خشم خويش امانم ده و در همين جهان، پيش از آن جهان، بدان بشارتم ده، بشارتى كه آن را بشناسم و نشانهاى بنمايانم كه آن را دريابم.
﴿34﴾
إِنَّ ذَلِكَ لَا يَضِيقُ عَلَيْكَ فِي وُسْعِكَ ، وَ لَا يَتَكَأَّدُكَ فِي قُدْرَتِكَ ، وَ لَا يَتَصَعَّدُكَ فِي أَنَاتِكَ ، وَ لَا يَؤُودُكَ فِي جَزِيلِ هِبَاتِكَ الَّتِي دَلَّتْ عَلَيْهَا آيَاتُكَ ، إِنَّكَ تَفْعَلُ مَا تَشَاءُ ، وَ تَحْكُمُ مَا تُرِيدُ ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ .
(34) خداوندا، اينها در برابر گستردگى توانت بر تو دشوار نمىباشد، و تو را در قدرتت رنجور نمىسازد، و بر بردباريت چيره نمىگردد، در بخششهاى بسيارت كه آيات بر آن دلالت دارد، گران ننمايد، كه تو انجام مىدهى آنچه را خواهى، و فرمان مىرانى هرگونه اراده فرمايى، و بىترديد بر هر كار توانايى.