وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرٌ رَمَضَانَ
از دعاهاى امام عليهالسلام است هنگامى كه ماه رمضان مىرسيد
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ ، وَ لِيَجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الُْمحْسِنِينَ
(1) ستايش خداى را سزد كه ما به ستودنش هدايت فرمود، و ما را شايسته ثناگويىاش نمود تا سپاسگزار احسانش باشيم، و بر آن به سان پاداش نيكان پاداش گيريم.
﴿2﴾
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا بِدِينِهِ ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ ، وَ سَبَّلَنَا فِي سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ مِنَّا ، وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
(2) ستايش خداى را كه دينش به ما عطا نمود،و ما را ويژهى آيينش فرمود، و بر راههاى احسانش برگشود تا به لطف و كرمش آن را بپيماييم و به منتهاى خشنودىاش دست يابيم، چنان ستايشى كه آن را از ما بپذيرد و از ما خشنود
گردد.
(3) ستايش تنها خداى را رواست كه يكى از آن راهها احسانش ماه خويش ماه رمضان قرار داد ماه روزه، ماه اسلام، ماه طهارت و پاكى ماه تصفيه و رهايى، ماه قيام و عبادت، ماهى كه در آن قرآن نازل گرديد تا راهنماى مردم گردد، نشانه هويداى هدايت و مايه شناسايى حق از باطل باشد.
﴿4﴾
فَأَبَانَ فَضِيلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ ، فَحَرَّمَ فِيهِ مَا أَحَلَّ فِي غَيْرِهِ إِعْظَاماً ، وَ حَجَرَ فِيهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِكْرَاماً ، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَيِّناً لَا يُجِيزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ يُقَدَّمَ قَبْلَهُ ، وَ لَا يَقْبَلُ أَنْ يُؤَخَّرَ عَنْهُ .
(4) خداى با جعل حرمتهاى بسيار براى اين ماه و شرافت بىشمار و هويدايش برترىاش بر ديگر ماهها آشكارا بنمود و براى گرامى داشت آن، آنچه در ديگر ماهها حلال بود در اين ماه حرام فرمود، و براى بزرگداشت آن رخصت خوردن و آشاميدن نداد، و برايش زمان معينى برنهاد كه خداى عزيز و بلندمرتبه تقدم بر آن را اجازه نفرمايد و تأخير در آن را نيز قبول ننمايد.
(5) سپس شبى از شبهايش را بر شبهاى هزار ماه برترى بخشيد و آن را «ليلةالقدر» ناميد، كه فرشتگان و روح القدس به اجازت پروردگارشان براى تقدير امور فرود آيند، آن شب شبى است پرخيز و بركت تا سپيده بامدادان براى هر بندهاى از بندگانش كه برايش اراده خير كند و هرگز آن حكم تغيير نپذيرد.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِيهِ ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ بِكَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِيكَ ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِيهِ بِمَا يُرْضِيكَ حَتَّى لَا نُصْغِيَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَي لَهْوٍ
(6) بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست، و ما را به ارزش اين ماه آگاه نما، و به بزرگداشت حرمتش، و پرهيز از ممنوعاتش بينا فرما، و ما را به روزه داشتن در اين ماه يارى ده بدين سان كه اعضاى پيكرمان از گناه بازداريم و در آنچه اسباب خشنودىات باشد به كار گيريم تا ديگر به سخنان بيهوده گوش ندهيم، و به لهو شتابان چشم ندوزيم.
﴿7﴾
وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَيْدِيَنَا إِلَى مَحْظُورٍ ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ ، وَ حَتَّى لَا تَعِيَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ ، وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا يُدْنِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِي يَقِي مِنْ عِقَابِكَ ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِينَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِينَ ، لَا نَشْرَكُ فِيهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِي فِيهِ مُرَاداً سِوَاكَ .
(7) و دست به سوى گناهى نگشاييم و گامى به سوى ناشايستى برنداريم، تنها شكممان از حلال سير شود، و زبانمان به كلام تو گويا گردد. هيچ كارى نكنيم جز آن كه ما را به گنج ثوابت نزديك سازد، و قدمى برنداريم مگر اينكه از عذابت مصونمان دارد. بار خدايا، سپس تمام كردارمان از رياى رياكاران و شهرت طلبى شهرت خواهان خالص گردان، آن سان كه هيچ كس را در آن با تو شريك نكنيم و جز تو مقصود و مرادى برنگزينم.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِي حَدَّدْتَ ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِي فَرَضْتَ ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِي وَظَّفْتَ ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِي وَقَّتَّ
(8) بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ما را در اين ماه به اوقات نمازهاى پنج گانه و مراعات احكامش كه مقرر فرمودهاى آگاه ساز و بر واجباتش كه واجب نمودهاى و وظائفش كه معين كردهاى و اوقاتش كه معين ساختهاى بينا فرما.
﴿9﴾
وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا ، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا ، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ .
(9) ما را در نماز به سان آنانى گردان كه به مراتب والايش دست مىيابند و اركانش را رعايت مىنمايند و به وقت خود ادايش مىكنند. آن سان نمازى كه سنت بنده و پيامبرت كه درود بر او و خاندانش باد در اداى ركوع و سجود و همه آداب و درجات برترش چنان بود، با طهارتى كه كاملترين و صحيحترين باشد و خشوعى كه بالاتر و برتر از آن نباشد.
﴿10﴾
وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِيرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِيَّةِ ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّكَوَاتِ ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا ، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا ، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِيَ فِيكَ وَ لَكَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِي لَا نُوَالِيهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِي لَا نُصَافِيهِ .
(10) خداوندا، در اين ماه توفيق ده تا به خويشانمان نيكى كنيم و به ديدار آنان رويم، و با دهش و بخشش به همسايگان، اموالمان را از ناپاكى بپيراييم، و با پرداخت حقوق الهى آنها را بپالاييم، با هر كه از ما دورى گزيده بپيونديم، و با آن كه بر ما ستم روا داشته از در انصاف درآييم؛ با هر كه با ما به دشمنى برخاسته به خوبى رفتار كنيم مگر آن كه در راه تو با او دشمنى كنيم يا به خاطر تو با او به ستيزه برخيزيم، كه اين دشمنى است كه هرگز با او از در آشتى برنياييم و حزبى است كه با او همدل نباشيم.
﴿11﴾
وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاكِيَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَ تَعْصِمُنَا فِيهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُيُوبِ ، حَتَّى لَا يُورِدَ عَلَيْكَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَكَ ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَيْكَ .
(11) خدايا، در اين ماه به اعمال شايستهاى كه ما را با آن از گناهان پاك مىگردانى و از تكرار عيوب بازمىدارى و با آن به قرب خويش نزديك مىسازى توفيق ده تا هيچ يك از فرشتگانت به درگهت شرف حضور نيابد مگر اين كه كمتر از ما داراى طاعت و اسباب قرب به درگهت باشند.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَكٍ قَرَّبْتَهُ ، أَوْ نَبِيٍّ أَرْسَلْتَهُ ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَهِّلْنَا فِيهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِيَاءَكَ مِنْ كَرَامَتِكَ ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِي طَاعَتِكَ ، وَ اجْعَلْنَا فِي نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِيعَ الْأَعْلَي بِرَحْمَتِكَ .
(12) خداوندا، به حق اين ماه، و به حق آن كه از آغاز تا انتهاى آن تو را همى پرستش مىكند. خواه فرشتهاى كه مقام قريبش دادهاى باشد و خواه پيامبرى كه مقام رسالتش بخشيدهاى يا شايسته بندهاى كه تواش برگزيدهاى باشد تو را سوگند مىدهم كه بر محمد و خاندانش درود فرستى و ما را در اين ماه به كرامتى كه به اوليايت نويد دادهاى لايق گردانى. و به ما آنچه براى بندگان كوشا در طاعتت قرار دادهاى عنايت فرمايى، و ما را به لطف و مرحمتت در زمره كسانى كه سزاوار نيل به مقامات عاليهاند جاى دهى.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِي تَوْحِيدِكَ ، وَ الْتَّقْصِيرَ فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ الشَّكَّ فِي دِينِكَ ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِكَ ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّكَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
(13) بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ما را از انكار يكتايىات و كوتاهى در گرامى داشتت بازدار، و از ترديد در حقانيت دينت و نديدن راهت دور ساز، و از غفلت از پاس داشت حريمت، و فريب خوردن از شيطان رانده شده از درگاهت در پناه خود گذار.
﴿14﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِذَا كَانَ لَكَ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ لَيَالِي شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ يُعْتِقُهَا عَفْوُكَ ، أَوْ يَهَبُهَا صَفْحُكَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْكَ الرِّقَابِ ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَيْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ .
(14) بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و چنانچه در هر شب از شبهاى اين ماه، بندگانى مشمول عفو تو گردند، و گذشت تو آنان را بخشايد، مانندگان را نيز در زمره گذار، و ما را براى اين ماه از بهترين اهل و يارانش ساز.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَيَّامِهِ حَتَّى يَنْقَضِيَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّيْتَنَا فِيهِ مِنَ الْخَطِيئَاتِ ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ .
(15) پروردگارا، بر محمد و خاندانش درود فرست، و با كاستن اين ماه از گناهان ما بكاه، و با گذشت ايامش از گناهان ما درگذر تا با پايان يافتن اين ماه ما را از خطاهايمان پاكيزه سازى و از گناهان پيراسته دارى.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِنْ مِلْنَا فِيهِ فَعَدِّلْنَا ، وَ إِنْ زُغْنَا فِيهِ فَقَوِّمْنَا ، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَيْنَا عَدُوُّكَ الشَّيْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ .
(16) خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و در اين ماه اگر از راه راست به ديگر سو شديم ما را بازگردان، و اگر به بيراهه رفتم به راهمان آور، و اگر شيطان آن دشمنت بر ما چيره شد از او خلاصمان فرماى.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِيَّاكَ ، وَ زَيِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَكَ ، وَ أَعِنَّا فِي نَهَارِهِ عَلَى صِيَامِهِ ، وَ فِي لَيْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَيْكَ ، وَ الْخُشُوعِ لَكَ ، وَ الذِّلَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى لَا يَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَيْنَا بِغَفْلَةٍ ، وَ لَا لَيْلُهُ بِتَفْرِيطٍ .
(17) بار خدايا، اين ماه را از عبادتمان به درگهت آكنده ساز، ساعاتش به طاعتمان زيبنده دار ما را در روزش به روزه دارى، و شبش به نماز و راز و نياز به آستانت، و فروتنى به درگاهت و خوارى در پيشگاهت يارى فرماى. تا اينكه روزش به غفلتمان گواهى ندهد و شبش به كاهلىمان به شهادت سخن نگويد.
(18) خداوندا، ما را در تمامى ماهها و روزها تا زمانى كه زندهمان مىدارى اين سان ساز، ما را از بندگان شايستهات گردان كه بهشت جاودانه ميراث مىبرند و از آن كسان كه آنچه به دست آورند در راه تو مىدهند و هم چنان قلبشان از انديشه بازگشت به سوى تو ترسان است از آنانى كه در نيكوكارى شتاب مىكنند و بر ديگران پيشى مىگيرند.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، فِي كُلِّ وَقْتٍ وَ كُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى مَنْ صَلَّيْتَ عَلَيْهِ ، وَ أَضْعَافَ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِي لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ ، إِنَّكَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ .
(19) خداوندا، بر محمد و خاندانش درود فرست در هر وقت و زمان، و بر هر حال و مجالى، بشمار درودى كه بر ديگر شايستگان فرستادهاى و چند برابر آن يا چندين برابر، آن سان كه كسى جز تو ياراى شمارشش نباشد، كه بى گمان هر چه خواهى همان شود.