وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرٌ رَمَضَانَ
«نيايش آن حضرت عليهالسلام، هنگامى كه ماه رمضان فرامىرسيد»
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ ، وَ لِيَجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الُْمحْسِنِينَ
(1) ستايش خداى را كه به ستايشش ما را رهبرى فرمود، و از اهل ستايش قرار داد، تا از سپاسگزاران احسان او باشيم، و تا ما را بر اين كار، پاداش نيكوكاران بخشد.
﴿2﴾
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا بِدِينِهِ ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ ، وَ سَبَّلَنَا فِي سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ مِنَّا ، وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
(2) و ستايش خداى را كه دينش (دين اسلام) را به ما (نه امتهاى گذشته) عطا و لطف فرمود، و ما را به آئينش اختصاص داد، و در راههاى احسانش پويا ساخت، تا با مدد لطفش، به سر منزل خرسندىاش روان شويم، چنان ستايشى كه از ما بپذيرد، و به وسيلهى آن از ما خوشنود گردد.
(3) و ستايش خداى را كه ماه خود، (يعنى) ماه رمضان را يكى از اين راههاى احسان، قرار داد، ماه روزه، و ماه اسلام، و ماه پاكيزگى، و ماه آزمايش و تصفيه، و ماه قيام (براى عبادت)، كه قرآن در آن، نازل شده، تا مردم را به آيات روشن هدايت، و فرق ميان حق و باطل، رهبرى نمايد،
﴿4﴾
فَأَبَانَ فَضِيلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ ، فَحَرَّمَ فِيهِ مَا أَحَلَّ فِي غَيْرِهِ إِعْظَاماً ، وَ حَجَرَ فِيهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِكْرَاماً ، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَيِّناً لَا يُجِيزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ يُقَدَّمَ قَبْلَهُ ، وَ لَا يَقْبَلُ أَنْ يُؤَخَّرَ عَنْهُ .
(4) و بدين سبب، برترى رمضان را بر ساير ماهها، بر اساس احترامات فراوان، و فضيلتهاى آشكار كه برايش قرار داد، روشن نمود، از اين رو، در اين ماه به خاطر تجليل و تعظيمش، چيزى را كه در ماههاى ديگر، حلال كرده، حرام فرمود، و براى تكريمش، خوردنيها و آشاميدنيها را ممنوع ساخت، و براى آن، وقت آشكارى قرار داد كه خداى بزرگ و ارجمند، اجازه نمىدهد كه از آن وقت، پيش انداخته شود، و نمىپذيرد كه از آن، به تاخير افتد.
(5) سپس يكى از شبهايش را بر شبهاى هزار ماه، برترى داد، و آن را «شب قدر» ناميد. در آن شب، فرشتگان و روح، به فرمان پروردگارشان براى هر امرى فرود مىآيند. آن شب، شب سلامتى و بركتى است كه تا سپيدهدم، بر هر يك از بندگان حق، كه مطابق قضاى حتمىاش خواسته باشد، ادامه دارد.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِيهِ ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ بِكَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِيكَ ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِيهِ بِمَا يُرْضِيكَ حَتَّى لَا نُصْغِيَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَي لَهْوٍ
(6) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و شناختن فضيلت اين ماه و بزرگ داشت حرمتش، و خوددارى از محرماتش را به ما الهام نما، و ما را به روزه داشتنش با حفظ اعضاء، از نافرمانىات، و به كار گرفتن آنها به گونهاى كه خوشنودت سازد، مدد فرما، تا با گوشهامان به سخن لغوى گوش ندهيم، و با چشمهامان به تماشاى لهوى نشتابيم،
﴿7﴾
وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَيْدِيَنَا إِلَى مَحْظُورٍ ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ ، وَ حَتَّى لَا تَعِيَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ ، وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا يُدْنِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِي يَقِي مِنْ عِقَابِكَ ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِينَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِينَ ، لَا نَشْرَكُ فِيهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِي فِيهِ مُرَاداً سِوَاكَ .
(7) و تا دستهامان را به حرامى نگشائيم، و به سوى كارى كه ممنوع است، گام برنداريم، و تا شكمهامان غير آنچه حلال فرمودهاى در خود، جاى ندهد، و زبانمان جز به حديث تو گويا نشود، و جز در كارى كه به ثواب تو نزديك سازد، خود را به تكلف و زحمت نيندازيم، و جز به آنچه ما را از عقوبتت مصون مىدارد نپردازيم، آنگاه، همه آن اعمال ما را از خودنمايى رياكاران، و آوازهخواهى شهرتطلبان، خالص و پاك گردان، بدانگونه كه كسى را با تو در آن، شريك نگردانيم و از پى مرادى جز تو نگرديم.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِي حَدَّدْتَ ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِي فَرَضْتَ ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِي وَظَّفْتَ ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِي وَقَّتَّ
(8) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و ما را در اين ماه، بر اوقات نمازهاى پنجگانه، با حدودش كه معين فرمودهاى، و واجباتش كه حكم نمودهاى، و شرائطش كه دستور دادهاى، و اوقاتش كه مقرر داشتهاى، واقف و آگاه ساز،
﴿9﴾
وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا ، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا ، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ .
(9) و ما را در نماز، با كسانى برابر نما كه به مراتب شايستهى آن رسيده، (و) اركانش را نگاه داشته، (و) آن را در اوقاتش، به همانگونه كه بندهى تو و پيامبرت- درودها و رحمتت بر او و آل او- در ركوع و سجود و همه فضيلتهايش تشريع فرموده، با كاملترين طهارت و بهترينش، و با ظاهرترين خشوع و رساترينش بجا مىآورند.
﴿10﴾
وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِيرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِيَّةِ ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّكَوَاتِ ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا ، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا ، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِيَ فِيكَ وَ لَكَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِي لَا نُوَالِيهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِي لَا نُصَافِيهِ .
(10) و ما را در اين ماه، موفق دار كه به وسيلهى نيكى و احسان، به خويشان خود، بپيونديم، و با لطف و بخشش، به همسايگان خويش، رسيدگى نماييم، و اموالمان را از مظالم (حقوق مردم)، خلاص و خالص سازيم، و با بيرون نمودن زكات، به تطهير و پاكى آن اموال، بپردازيم، و كسى كه ما را ترك كرده، به سراغش رويم، و با هر كه به ما ستم نموده، با انصاف، رفتار كنيم، و با دشمنان، از در دوستى و مسالمت، وارد شويم، مگر كسى كه دشمنى با او به خاطر تو و در راه تو باشد، زيرا او دشمنى است كه با وى دوستى نداريم، و (از) حزبى است كه با آن، يكدل نشويم.
﴿11﴾
وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاكِيَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَ تَعْصِمُنَا فِيهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُيُوبِ ، حَتَّى لَا يُورِدَ عَلَيْكَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَكَ ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَيْكَ .
(11) و ما را در اين ماه، توفيق ده كه به بركت اعمال شايسته، به تو تقرب جوييم، اعمالى كه با آن، از گناهانمان پاك فرمايى، و از عيوب تازه، بازدارى، بدانگونه كه هيچ يك از فرشتگانت جز مرتبهاى نازلتر از ابواب طاعت، و انواع (وسائل) تقربى كه ما توفيق يافتهايم، به پيشگاهت تقديم نكند.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَكٍ قَرَّبْتَهُ ، أَوْ نَبِيٍّ أَرْسَلْتَهُ ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَهِّلْنَا فِيهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِيَاءَكَ مِنْ كَرَامَتِكَ ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِي طَاعَتِكَ ، وَ اجْعَلْنَا فِي نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِيعَ الْأَعْلَي بِرَحْمَتِكَ .
(12) خدايا! به حق اين ماه، و به حق هر فرشتهى مقرب، يا پيامبر مرسل، يا بندهى شايستهى برگزيدهات كه از آغاز تا انجام اين ماه، در عبادتت كوشيده، از تو مىخواهم كه بر محمد و آل او رحمت فرستى، و ما را در اين ماه، به كرامتى كه به اولياءت وعده فرمودهاى سزاوار ساز، و آنچه را كه براى اهل كوشش در طاعتت قرار دادهاى، براى ما مقرر فرما، و ما را در سلك كسانى درآور كه استحقاق رفيعترين پايه را- به رحمتت- يافتهاند.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِي تَوْحِيدِكَ ، وَ الْتَّقْصِيرَ فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ الشَّكَّ فِي دِينِكَ ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِكَ ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّكَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
(13) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و ما را از انحراف در توحيدت، و كوتاهى در ثنا و ستايشت، و ترديد در دينت، و كورى (و بىبصيرتى) نسبت به راه و طريقهات، و ناديده گرفتن و سرسرى شمردن حرمتت، و فريب خوردن از دشمنت: شيطان رانده شده، دور فرما.
﴿14﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِذَا كَانَ لَكَ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ لَيَالِي شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ يُعْتِقُهَا عَفْوُكَ ، أَوْ يَهَبُهَا صَفْحُكَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْكَ الرِّقَابِ ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَيْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ .
(14) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و چون در هر شب از شبهاى اين ماه ما، بندگانى دارى كه عفوت آنان را آزاد مىسازد، يا چشمپوشى و گذشتت آنها را مىبخشد، پس ما را از آن بندگان قرار ده، و براى اين ماه، از بهترين اهل و اصحاب، محسوبمان فرما.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَيَّامِهِ حَتَّى يَنْقَضِيَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّيْتَنَا فِيهِ مِنَ الْخَطِيئَاتِ ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ .
(15) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و همراه با محو و ناپديد شدن هلال اين ماه، گناهان ما را محو فرما، و با رسيدن «سلخ» و پايان روزهايش، جامههاى وبال را از ما بركن (و منسلخ گردان)، تا ماه رمضان، در حالى از ما بگذرد كه ما را در آن، از خطاها پاك (و آراسته) ساخته، و از بديها پيراسته باشى.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِنْ مِلْنَا فِيهِ فَعَدِّلْنَا ، وَ إِنْ زُغْنَا فِيهِ فَقَوِّمْنَا ، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَيْنَا عَدُوُّكَ الشَّيْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ .
(16) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و چنانچه در اين ماه، (از شاهراه مستقيم) منحرف شويم تو مستقيممان دار، و اگر از حق برگرديم، به راهمان آر، و اگر دشمنت شيطان، بر ما مستولى شود ما را از چنگ او برهان.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِيَّاكَ ، وَ زَيِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَكَ ، وَ أَعِنَّا فِي نَهَارِهِ عَلَى صِيَامِهِ ، وَ فِي لَيْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَيْكَ ، وَ الْخُشُوعِ لَكَ ، وَ الذِّلَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى لَا يَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَيْنَا بِغَفْلَةٍ ، وَ لَا لَيْلُهُ بِتَفْرِيطٍ .
(17) خدايا! اين ماه را به عبادت ما مشحون و آكنده ساز، و اوقاتش را به اطاعتمان از تو، بياراى، و ما را در روزش به روزهدارى، و در شبش به نماز و زارى به درگاهت، و فروتنى بر آستانت، و خوارى در برابرت، يارى فرماى، تا روزش شاهد غفلت ما، و شبش گواه تقصير ما نباشد.
(18) خدايا! و ما را در همه ماهها و روزها تا زمانى كه زنده بدارى، اين چنين بدار، و در زمرهى بندگان شايستهات درآر، آنان كه بهشت را به ميراث مىبرند (و) جاودانه در آن، باقىاند، و آنان كه آنچه را مىبخشند، در حالى است كه دلهاشان از فكر بازگشت به سوى پروردگارشان هراسان است، و از كسانى (قرار ده) كه در انجام كار خير، شتاب مىكنند و بدان سبقت مىگيرند.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، فِي كُلِّ وَقْتٍ وَ كُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى مَنْ صَلَّيْتَ عَلَيْهِ ، وَ أَضْعَافَ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِي لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ ، إِنَّكَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ .
(19) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، در هر وقت و هر زمان، و در هر حال، به شمارهى رحمتى كه بر هر كس ديگر فرستادهاى، و چند برابر تمامى آن، بدانگونه كه هيچ كس جز تو نتواند آن را احصاء كند و بشمرد، البته تو هر چه را بخواهى، به انجام مىرسانى.