وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرٌ رَمَضَانَ
دعاى هنگام حلول ماه رمضان
از دعاهاى آن حضرت عليهالسلام، هنگامى كه ماه رمضان فرا مىرسيد
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ ، وَ لِيَجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الُْمحْسِنِينَ
(1) حمد و ستايش مخصوص خداوندى است كه ما را به حمد و ستايش خود هدايت نمود، و ما را از اهل ستايش خود قرار داد كه در قبال احسانش از سپاس گزاران او باشيم، تا در برابر اين سپاسگزارى پاداش نيكوكاران را به ما عنايت فرمايد.
﴿2﴾
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا بِدِينِهِ ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ ، وَ سَبَّلَنَا فِي سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ مِنَّا ، وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
(2) حمد و سپاس مخصوص خداوندى است كه دينش را به ما عطا فرمود، آئين و ملتش را به ما اختصاص داد، و ما را در راههاى احسان و نيكىاش درآورد تا با مدد نعمتش آن راه را به سر منزل رضوان و خشنوديش بپيماييم، چنان سپاسى كه از ما بپذيرد، و به وسيلهى آن از ما خشنود گردد.
(3) حمد و سپاس مخصوص خداوندى است كه ماه خود رمضان را يكى از اين راههاى احسان قرار داد، ماه رمضان را ماه روزه، ماه اسلام، و ماه پاكيزگى، ماه آزمايش و تصفيه از گناه، و ماه قيام (براى عبادت) قرار داد، ماهى كه قرآن در آن براى هدايت مردم نازل شده قرآنى كه نشانهى آشكار هدايت و جدا كنندهى حق از باطل است.
﴿4﴾
فَأَبَانَ فَضِيلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ ، فَحَرَّمَ فِيهِ مَا أَحَلَّ فِي غَيْرِهِ إِعْظَاماً ، وَ حَجَرَ فِيهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِكْرَاماً ، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَيِّناً لَا يُجِيزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ يُقَدَّمَ قَبْلَهُ ، وَ لَا يَقْبَلُ أَنْ يُؤَخَّرَ عَنْهُ .
(4) بنابراين، فضيلت و برترى اين ماه را بر ساير ماهها با قرار دادن احترامات فراوان و فضائل مشهور آشكار ساخته، و به خاطر تعظيم اين ماه چيزى را كه در ماههاى ديگر حلال كرده، حرام فرمود، و جهت تكريم اين ماه خوردنىها و آشاميدنىها را ممنوع ساخت، و براى آن وقت آشكار و معينى قرار داد كه خداى عزوجل اجازه تقدم از آن زمان را نداده، و تأخير از آن را قبول نفرموده.
(5) سپس يك شب از اين ماه را بر هزار شب برترى داد، و آن شب را «ليلة القدر» ناميد، در آن شب فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان براى تقدير هر كارى نازل مى شوند، شبى است سرشار از سلامت و بركت تا طلوع سپيده براى هر يك از بندگانش مطابق قضاى حتمىاش كه خواسته باشند.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِيهِ ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ بِكَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِيكَ ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِيهِ بِمَا يُرْضِيكَ حَتَّى لَا نُصْغِيَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَي لَهْوٍ
(6) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، و معرفت و شناخت فضيلت و بزرگداشت حرمت و خوددارى از محرماتش را به ما الهام فرما، و ما را بر روزه داشتن در اين ماه با بازداشتن اعضاء و جوارحمان از گناه، و به كار گرفتن آنها بر آنچه تو را خشنود مىسازد يارى فرما، تا با گوشهامان سخن لغو و بيهوده گوش ندهيم، و با چشمهامان به طرف هيچ لهوى نشتابيم.
﴿7﴾
وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَيْدِيَنَا إِلَى مَحْظُورٍ ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ ، وَ حَتَّى لَا تَعِيَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ ، وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا يُدْنِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِي يَقِي مِنْ عِقَابِكَ ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِينَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِينَ ، لَا نَشْرَكُ فِيهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِي فِيهِ مُرَاداً سِوَاكَ .
(7) و تا دستهامان را به سوى هيچ حرامى نگشاييم، و با پاهامان به سوى آنچه منع شده نرويم، و شكمهامان جز آنچه را كه تو حلال فرمودهاى در خود جاى ندهد، و زبانهامان جز به آنچه تو بيان فرمودهاى گويا نشود، و زحمت و تكلفى جز در آنچه ما را به ثواب و پاداش تو نزديك مىسازد متحمل نشويم، و جز به آنچه ما را از عقوبت تو مصون مىدارد نپردازيم، در عين حال همهى اين اعمال ما را از خودنمايى رياكاران، و آوازه خواهى شهرت طلبان، خالص و پاك گردان به گونهاى كه جز تو كسى آن را در آن شريك نگردانيم، و مرادى جز تو جستجو نكنيم.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِي حَدَّدْتَ ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِي فَرَضْتَ ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِي وَظَّفْتَ ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِي وَقَّتَّ
(8) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در اين ماه بر اوقات نمازهاى پنجگانه با حدودش كه معين نمودهاى، و واجباتش كه واجب كردهاى، و شرائطش كه دستور دادهاى و اوقاتش كه مقرر داشتهاى واقف و آگاه ساز.
﴿9﴾
وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا ، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا ، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ .
(9) و ما را در نماز همچون كسانى قرار ده كه به مراتب شايسته آن رسيده، و حافظ اركان آنند، و آن را در اوقاتش به همان گونه كه بنده و رسولت (درود تو بر او و آلش باد) در ركوع و سجود و جميع فضائل آن را با كاملترين و بهترين طهارت و پاكى، و رساترين خشوع و فروتنى اداء كردهاند.
﴿10﴾
وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِيرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِيَّةِ ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّكَوَاتِ ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا ، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا ، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِيَ فِيكَ وَ لَكَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِي لَا نُوَالِيهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِي لَا نُصَافِيهِ .
(10) و ما را در اين ماه توفيق ده كه به وسيلهى نيكى و احسان فراوان به خويشان خود نيكى كنيم، و با انعام و بخشش به همسايگان خود رسيدگى نمائيم، و اموالمان را از مظالم و حقوق ديگران خالص گردانيم، و با پرداخت زكات آن را پاكيزه سازيم، و به كسى كه از ما دورى گزيده باز گرديم، و با كسى كه به ما ظلم و ستم نموده از روى عدل و انصاف رفتار كنيم، و با كسى كه با ما دشمنى كرده آشتى نماييم مگر كسى كه دشمنى با او به خاطر تو و در راه تو باشد، زيرا او دشمنى است كه هرگز با او دوستى نمىكنيم، و از حزبى است كه هيچگاه با او در يك صف قرار نمىگيريم.
﴿11﴾
وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاكِيَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَ تَعْصِمُنَا فِيهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُيُوبِ ، حَتَّى لَا يُورِدَ عَلَيْكَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَكَ ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَيْكَ .
(11) و به ما در اين ماه توفيق ده كه با انجام اعمال شايسته به تو تقرب جوييم اعمالى كه موجب تطهير ما از گناهان شود، و ما را در اين ماه از اين كه بخواهيم عيوب و زشتىها را از سر گيريم حفظ فرما، تا هيچ يك از فرشتگانت نتوانند بالاتر از اطاعت و انواع تقرب، بيش از ما، به پيشگاهت تقديم دارد.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَكٍ قَرَّبْتَهُ ، أَوْ نَبِيٍّ أَرْسَلْتَهُ ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَهِّلْنَا فِيهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِيَاءَكَ مِنْ كَرَامَتِكَ ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِي طَاعَتِكَ ، وَ اجْعَلْنَا فِي نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِيعَ الْأَعْلَي بِرَحْمَتِكَ .
(12) بار خدايا! به حق اين ماه، و به حق كسى كه در اين ماه از آغاز تا پايان آن به عبادت تو پرداخته، اعم از فرشته مقرب، يا پيامبر مرسل، يا بنده شايستهى برگزيدهات از تو مىخواهم كه بر محمد و آل او درود فرستى، و ما را در اين ماه به كرامتى كه به اولياءت وعده فرمودهاى سزاوار گردان، و آنچه را كه براى تلاش كنندگان در راه اطاعتت قرار دادهاى مقرر فرما، و ما را در سلسله كسانى قرار ده كه به واسطهى رحمتت استحقاق رسيدن به رفيعترين پايهها را يافتهاند.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِي تَوْحِيدِكَ ، وَ الْتَّقْصِيرَ فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ الشَّكَّ فِي دِينِكَ ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِكَ ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّكَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
(13) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از انحراف در توحيدت، تقصير و كوتاهى در ثنا و تمجيدت و ترديد در دينت و كورى از راه و طريقهات، و غفلت در حرمتت، در فريب خوردن از دشمنت شيطان رجيم دور فرما.
﴿14﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِذَا كَانَ لَكَ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ لَيَالِي شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ يُعْتِقُهَا عَفْوُكَ ، أَوْ يَهَبُهَا صَفْحُكَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْكَ الرِّقَابِ ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَيْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ .
(14) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، و چنانچه در هر شب از شبهاى اين ماه بردگانى وجود دارند كه عفو تو آنان را آزاد مىسازد، يا چشمپوشى و گذشتت آنها را مىبخشد، پس ما را نيز از آن بردگان قرار ده، و ما را از بهترين اهل و اصحاب اين ماه محسوب فرما.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَيَّامِهِ حَتَّى يَنْقَضِيَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّيْتَنَا فِيهِ مِنَ الْخَطِيئَاتِ ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ .
(15) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، و با كم و كاسته شدن اين ماه گناهان ما را نيز بكاه، و با پايان گرفتن روزهاى آن جامهى گناهان را از تن ما بركن، تا با پايان گرفتن آن ما را از خطاها پاكيزه و از سيئات و گناهان پيراسته كرده باشى.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِنْ مِلْنَا فِيهِ فَعَدِّلْنَا ، وَ إِنْ زُغْنَا فِيهِ فَقَوِّمْنَا ، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَيْنَا عَدُوُّكَ الشَّيْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ .
(16) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، و چنانچه در اين ماه از راه حق و عدالت منحرف شديم ما را به راه عدالت باز گردان، و اگر در آن از راه راست عدول نموده و به راه كج رفتيم ما را به راه راست استوار ساز، و اگر دشمن تو شيطان بر ما مسلط و چيره شد ما را از چنگ او نجات ده.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِيَّاكَ ، وَ زَيِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَكَ ، وَ أَعِنَّا فِي نَهَارِهِ عَلَى صِيَامِهِ ، وَ فِي لَيْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَيْكَ ، وَ الْخُشُوعِ لَكَ ، وَ الذِّلَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى لَا يَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَيْنَا بِغَفْلَةٍ ، وَ لَا لَيْلُهُ بِتَفْرِيطٍ .
(17) بار خدايا! سراسر اين ماه را به عبادتت براى ما مملو ساز، و اوقات آن را به اطاعتمان از تو زينت بخش، و ما را در روزش به روزهدارى، و در شبش بر نماز و تضرع در درگاهت، و خشوع و فروتنى در برابرت، و خوارى ذلت در پيشگاهت يارى فرما تا روزش به غفلت و شبش به تفريط و تقصير ما (در عمل) گواهى ندهد.
(18) بار خدايا! ما را در همهى ماهها و روزها تا زمانى كه زندهدارى اين چنين قرار ده، ودر زمرهى بندگان شايستهات درآور كه وارث فردوسند و جاودانه در آن باقىاند، آنان كه آنچه را مىبخشند در حالى است كه دلهايشان از بازگشت به سوى پروردگارشان ترسناك است، و در انجام نيكىها مىشتابند و بدان سبقت مىگيرند.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، فِي كُلِّ وَقْتٍ وَ كُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى مَنْ صَلَّيْتَ عَلَيْهِ ، وَ أَضْعَافَ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِي لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ ، إِنَّكَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ .
(19) بار خدايا! بر محمد و آل او درود فرست، در همه وقت و در همه زمان و در همه حال به تعداد درودى كه بر هر كس ديگر فرستادهاى، و چندين برابر همهى آنها، آنقدر كه جز تو كسى نتواند آن را احصاء كند، چرا كه تو هر چه را بخواهى انجام مىدهى.