وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرٌ رَمَضَانَ
دعاى آن حضرت- كه درود بر او باد- هنگام فرارسيدن ماه مبارك رمضان
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ ، وَ لِيَجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الُْمحْسِنِينَ
(1) ستايش مخصوص خداوندى است كه ما را به سوى حمد و ستايش خود هدايت فرموده، ما را اهل ستايش خود قرار ده تا در قبال احسانش از شاكران باشيم و به پاس اين سپاسگزارى پاداش نيكوكاران را به ما عنايت فرمايد.
﴿2﴾
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا بِدِينِهِ ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ ، وَ سَبَّلَنَا فِي سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ مِنَّا ، وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
(2) ستايش مخصوص خداوندى است كه دين خود را به ما ارزانى داشته، آيين و ملتش را به ما اختصاص داده، ما را در راههاى احسانش راهى كرده تا ما با كمك گرفتن از احسان، آن راه را تا رسيدن به سرمنزل رضوانش بپيماييم و ستايشى كه او از ما بپذيرد و بدين وسيله از ما راضى و خشنود گردد.
(3) ستايش مخصوص خداوندى است كه ماه خود (رمضان) را يكى از همان ماهها قرار داده است. ماه خودش (رمضان) را، ماه روزه، و ماه اسلام، و ماه پاكى، و ماه آزمودن و ماه (شب زنده دارى و) عبادت، ماهى كه قرآن در آن براى هدايت مردم نازل شده و نشانهى آشكار هدايت و جدا كنندهى حق از باطل است.
﴿4﴾
فَأَبَانَ فَضِيلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ ، فَحَرَّمَ فِيهِ مَا أَحَلَّ فِي غَيْرِهِ إِعْظَاماً ، وَ حَجَرَ فِيهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِكْرَاماً ، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَيِّناً لَا يُجِيزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ يُقَدَّمَ قَبْلَهُ ، وَ لَا يَقْبَلُ أَنْ يُؤَخَّرَ عَنْهُ .
(4) پس اين گونه برترى اين ماه را بر ساير ماهها آشكار روشن نمود پس با حرام گرداندن كارهايى كه در ساير ماهها حلال بود، اين ماه را برترى داد و اين به جهت بزرگداشت اين ماه بود. به خاطر اكرام و احترام آن، خوردنىها و نوشيدنىها را منع فرمود و براى آن وقتى روشن و مشخص قرار داد كه خداى- عزوجل- اجازهى تقدم از آن زمان را نداده و تأخير از آن را قبول نفرموده است.
(5) سپس يك شب از شبهاى آن را بر شبهاى هزار ماه برترى بخشيد و آن را «ليلة القدر» خواند؛ شبى كه فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان براى آوردن هر امرى با قضايى تغيير ناپذير فرود مىآيند؛ شبى كه فرشتگان درود مىفرستند و تا سپيده دم، بر (هر كس از بندگان كه خدا بخواهد) عرصه بركت و خير آن گسترده است.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِيهِ ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ بِكَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِيكَ ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِيهِ بِمَا يُرْضِيكَ حَتَّى لَا نُصْغِيَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَي لَهْوٍ
(6) بارخداوندا، بر محمد و آل او درود فرست و معرفت و شناخت فضايل و احترام اين ماه را به ما الهام فرما و به خوددارى از آنچه در اين ماه ممنوع فرمودهاى، آشنايمان ساز و به روزه داشتن در اين ماه با حفظ جوارح و اندام ما از گناهان كمك فرما و در به كار گرفتن اعضا و جوارح بر آنچه تو را خشنود مى سازد يارى ده، تا اين كه با گوشهاى خود به سخن لغو گوش فراندهيم، و با چشمان خود به طرف هيچ لهوى نشتابيم.
﴿7﴾
وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَيْدِيَنَا إِلَى مَحْظُورٍ ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ ، وَ حَتَّى لَا تَعِيَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ ، وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا يُدْنِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِي يَقِي مِنْ عِقَابِكَ ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِينَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِينَ ، لَا نَشْرَكُ فِيهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِي فِيهِ مُرَاداً سِوَاكَ .
(7) و دستهايمان را به سوى هيچ حرامى نگشاييم، و گامها را به سوى هيچ امرى ممنوعى پيش ننهيم، و شكمهاى ما جز از آنچه تو حلال فرمودهاى در خود جاى ندهد، و زبانهاى ما جز به كلام تو گويا نگردد، و زحمت و تكلفى جز آنچه ما را به ثواب تو نزديك مىكند متحمل نشويم و غير از آنچه ما را از عقاب تو ايمن مىكند فرانگيريم. خدايا، همهى اين اعمال را از تظاهر و رياى رياكاران و شهرت خواهى شهرت طلبان خالص گردان، به گونهاى كه جز تو كسى را در آن شريك نگردانيم و در انجام آن در پى مراد و منظورى جز تو نباشيم.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِي حَدَّدْتَ ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِي فَرَضْتَ ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِي وَظَّفْتَ ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِي وَقَّتَّ
(8) بارخداوندا، بر محمد و آلش درود فرست و ما را در اين راه بر اوقات نمازهاى پنجگانه با حدودى كه براى آنها تعيين فرمودهاى و از واجباتى كه در آنها فرض، و وظايفى كه در آن معين و اوقاتى كه براى آن تعيين فرمودهاى ما را آگاه فرما و ما را در (مواظبت از) نمازهاى پنجگانه در جايگاه كسانى قرار ده كه به مراتب و منازل والاى نماز رسيدهاند.
﴿9﴾
وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا ، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا ، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ .
(9) و ما را در منزلت و مرتبه كسانى قرار ده كه به مراتب آن رسيدهاند حافظ اركان نماز بوده، آن را در اوقات خود آن چنان كه بنده و رسولت- كه صلوات و درودت بر او و آلش باد- تشريع فرمود، در ركوع و سجود و همه آداب و درجات عالى فضيلتش، با كاملترين طهارت و تمامترين و روشنترين مراتب خشوع و رساترينش به جا آوردهاند.
﴿10﴾
وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِيرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِيَّةِ ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّكَوَاتِ ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا ، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا ، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِيَ فِيكَ وَ لَكَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِي لَا نُوَالِيهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِي لَا نُصَافِيهِ .
(10) خداوندا، ما را در اين ماه موفق بدار كه با رفتارى نيك با خويشانمان ديدار كنيم، و با انعام و بخشش خود، به همسايگان رسيدگى نماييم، و اموال خويش را از اموال و حقوق ديگران كه به ستم به آن افزودهايم پاك سازيم، و با دادن زكات، آن را پاكيزه نماييم و به كسانى كه از ما دورى گزيدهاند بپيونديم، و با كسى كه در حق ما ظلم روا داشته از در انصاف درآييم، و با كسى كه با ما دشمنى كرده آشتى نماييم، مگر در مورد كسى كه در راه تو بين ما عداوت ايجاد شده، زيرا او دشمنى است كه هرگز با او دوستى نمىكنيم و حزبى است كه هيچ گاه با او در يك صف قرار نمىگيريم.
﴿11﴾
وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاكِيَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَ تَعْصِمُنَا فِيهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُيُوبِ ، حَتَّى لَا يُورِدَ عَلَيْكَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَكَ ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَيْكَ .
(11) خداوندا، از تو، توفيق آن را خواهانيم كه در اين ماه به وسيلهى اعمال شايسته، مقرب پيشگاه تو گرديم تا به اين وسيله ما را از گناهان پاك فرمايى، و از سرگيرى كارهاى ناپسند در اين ماه بازمان دارى تا اين كه فرجام كار چنان باشد كه فرشتگانت هر چه طاعت و بندگى و انواع تقرب به درگاهت آورند، از بندگى ما كمتر باشد.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَكٍ قَرَّبْتَهُ ، أَوْ نَبِيٍّ أَرْسَلْتَهُ ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَهِّلْنَا فِيهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِيَاءَكَ مِنْ كَرَامَتِكَ ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِي طَاعَتِكَ ، وَ اجْعَلْنَا فِي نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِيعَ الْأَعْلَي بِرَحْمَتِكَ .
(12) بارخداوندا، به حق اين ماه و به حق كسى كه در اين ماه از آغاز تا پايان آن اعم از فرشتهاى كه او را مقرب فرمودهاى و يا پيامبرى كه او را به رسالت فرستادهاى و يا بندهى صالحى كه برگزيدهاى- از تو مى خواهم كه بر محمد و آل او درود فرستى و ما را در اين ماه شايستهى كرامتى كه به اوليا و دوستانت وعده كردهاى بگردانى و هر چه را كه براى تلاش كنندگان در راه اطاعتت قرار دادهاى براى ما مقرر فرما و ما را در شمار كسانى قرار ده كه به واسطهى رحمتت، استحقاق رسيدن به مراتب رفيع و بلند را يافتهاند.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِي تَوْحِيدِكَ ، وَ الْتَّقْصِيرَ فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ الشَّكَّ فِي دِينِكَ ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِكَ ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّكَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
(13) بارخداوندا، درود فرست بر محمد و آلش، و ما را از انحراف در توحيدت، و تقصير و كوتاهى در تمجيدت، و شك در دينت، و كورى در يافتن راهت، و غفلت ورزيدن در پاس داشت حرمتت و فريب خوردن از دشمنت «شيطان رجيم» دور فرما.
﴿14﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِذَا كَانَ لَكَ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ لَيَالِي شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ يُعْتِقُهَا عَفْوُكَ ، أَوْ يَهَبُهَا صَفْحُكَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْكَ الرِّقَابِ ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَيْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ .
(14) بارخداوندا، بر محمد و آلش درود فرست، و چنانچه در هر شب از شبهاى اين ماه بندگانى را مورد عفو خود قرار داده و از خطاى آنان صرف نظر مى نمايى. پس ما را نيز از آنان و از بهترين اهل و ياران اين ماه قرار ده.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَيَّامِهِ حَتَّى يَنْقَضِيَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّيْتَنَا فِيهِ مِنَ الْخَطِيئَاتِ ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ .
(15) بارخداوندا، بر محمد و آلش درود فرست و هماهنگ با كاسته شدن هلال ماه از گناهان ما نيز بكاه و با پايان گرفتن روزهاى آن، لباس چركين گناه را از تن ما بركن. آن چنان كه با پايان گرفتن آن ما را از خطاها و لغزشها خالص نموده و از گناهان پاك كرده باشى.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِنْ مِلْنَا فِيهِ فَعَدِّلْنَا ، وَ إِنْ زُغْنَا فِيهِ فَقَوِّمْنَا ، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَيْنَا عَدُوُّكَ الشَّيْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ .
(16) بارخداوندا، درود فرست بر محمد و آلش، و اگر در اين ماه از راه مستقيم منحرف شديم به راه راست بازمان گردان و اگر از حق روى گردان شديم، استوارمان بدار و اگر شيطان دشمن تو بر ما مسلط شد، ما را از چنگش خلاص كن.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِيَّاكَ ، وَ زَيِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَكَ ، وَ أَعِنَّا فِي نَهَارِهِ عَلَى صِيَامِهِ ، وَ فِي لَيْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَيْكَ ، وَ الْخُشُوعِ لَكَ ، وَ الذِّلَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى لَا يَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَيْنَا بِغَفْلَةٍ ، وَ لَا لَيْلُهُ بِتَفْرِيطٍ .
(17) خدايا، اين ماه را با عبادت و بندگى ما براى خودت مملو ساز و اوقاتش را با اطاعت ما براى خودت زينت بخش و ما را در روزش به روزهدارى و در شبش به نماز و تضرع به سويت، و خشوع و خضوع در برابرت، و خوارى و ذلت در پيشگاهت كمك فرما. آن گونه كه روزش بر غفلت ما و شبش به تفريط و تقصير ما گواهى ندهد.
(18) بارخداوندا، مادامى كه عمر ما را برقرار داشتهاى در ساير ماهها و ايام نيز ما را همان گونه قرار ده و در شمار بندگان صالحت درآور، همانان كه وارث بهشت بوده و در آن هميشه جاودان هستند، نهايت كوشش خود را در انجام طاعات به خرج مىدهند، اما (با اين حال) از اين كه سرانجام به سوى پروردگارشان بازمىگردند بيمناك مىباشند و از كسانى قرار ده كه در كارهاى نيك مى شتابند و در انجام آن از ديگران پيشى مى گيرند.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، فِي كُلِّ وَقْتٍ وَ كُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى مَنْ صَلَّيْتَ عَلَيْهِ ، وَ أَضْعَافَ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِي لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ ، إِنَّكَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ .
(19) بارخداوندا، دورد فرست بر محمد و آلش، در همه وقت و در هر زمان و در هر حال، و به شمارهى درودى كه بر هر كس فرستادهاى و چندين برابر همهى آن، آن قدر كه جز تو كسى نتواند آن را برشمرد كه تو هر چه را بخواهى انجام مىدهى.