وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرٌ رَمَضَانَ
هنگام رسيدن ماه رمضان
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ ، وَ لِيَجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الُْمحْسِنِينَ
(1) سپاس كسى را ببايد سرود
كه خود بر سپاسش مرا ره نمود
خود او خواست تا من به احسان او
كنم رو كه باشم ثنا خوان او
خود او بر سپاسش نوازد مرا
به پاداش خود دست يازد مرا
﴿2﴾
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا بِدِينِهِ ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ ، وَ سَبَّلَنَا فِي سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ مِنَّا ، وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
(2) سپاس و ثنا بر خدايى سزاست
كه ما را سوى دين خود رهنماست
كه ما را خود او ملت خويش كرد
ز هر كس به ما لطف خود بيش كرد
كه گيريم خشنوديش را به دست
به نعمت كز او بر دل ما نشست
سپاسى كه گر در پذيرد ز ما
چنين نعمتى را نگيرد ز ما
(3) سپاس و ستايش سزاى خداست
كه ماه ويت سوى او رهنماست
مه روزه و ماه دين و طهور
خلوص و قيام و كتاب است و نور
فرستاده قرآن در اين ماه شد
هدايت از آن بهرهى راه شد
﴿4﴾
فَأَبَانَ فَضِيلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ ، فَحَرَّمَ فِيهِ مَا أَحَلَّ فِي غَيْرِهِ إِعْظَاماً ، وَ حَجَرَ فِيهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِكْرَاماً ، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَيِّناً لَا يُجِيزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ يُقَدَّمَ قَبْلَهُ ، وَ لَا يَقْبَلُ أَنْ يُؤَخَّرَ عَنْهُ .
(4) به ده ماه و يك ماه آن برترى
ورا زيبد و هم بر آنها سرى
فضيلت در اين ماه و حرمت در آن
ورا برترى آشكار و نهان
حلال و حرامش چو ايام سال
نباشد كه باشد دگرگونه حال
به خوردن به نوشيدنش وقت تنگ
بدانسان كه ننمود بايد درنگ
(5) شبى زان گرفت بود در بندگى
ببخشيد بر عمر تا بندگى
بدين كار گر ماه باشد هزار
نباشد چون اين يك شبت در شمار
بود نام آن قدر و آيد فرود
ملايك به همراه روح ودود
به اذن خداوند دانا سلام
سلامى همه بركت و عيش و كام
كه اين بركت و عيش تا صبحدم
زند بهر عالم سلامت رقم
﴿6﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِيهِ ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ بِكَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِيكَ ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِيهِ بِمَا يُرْضِيكَ حَتَّى لَا نُصْغِيَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَي لَهْوٍ
(6) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
بياموزمان حرمت و حكم آن
به روزه ز دام گنه وارهان
به خشنوديت راه بنما مرا
مرا گوش از ياوهها كن رها
مبادا كه چشمم پى ناصواب
به ديدن ز غفلت نمايد شتاب
﴿7﴾
وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَيْدِيَنَا إِلَى مَحْظُورٍ ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ ، وَ حَتَّى لَا تَعِيَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ ، وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا يُدْنِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِي يَقِي مِنْ عِقَابِكَ ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِينَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِينَ ، لَا نَشْرَكُ فِيهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِي فِيهِ مُرَاداً سِوَاكَ .
(7) خدايا چنان كن كه تا دست و پا
نياريند ميلى سوى ناروا
نيابد درون هيچ غير از حلال
نگويد زبان آنچه زايد ملال
بگويد همان را كه فرمودهاى
كه خود نيز برهان آن بودهاى
به جز در رضايت نيابيم رنج
كه رنج اندر اين راه گنج است گنج
بدانگونه در كار پوييم راه
كه دارد هم از كيفر تو نگاه
خدايا ريا را ز ما دور كن
به پاكيم از شرك مشهور كن
تو را خواهم از زندگى تا به زيست
به غير از رضاى تو مقصود نيست
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِي حَدَّدْتَ ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِي فَرَضْتَ ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِي وَظَّفْتَ ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِي وَقَّتَّ
(8) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
خدايا مرا آشنا كن به راز
به هنگام و هنجار و رمز نماز
چو آميخت با جان من پنج بار
زمان و مكامن را مهيا بدار
بدان چيست واجب كدامش حرام
همين پنج بس يا كه بايد مدام
﴿9﴾
وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا ، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا ، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ .
(9) مرا ساز از آنها كه اندر نماز
شناسند رمز و شكافند راز
بدارم همى پاس هنگام آن
بدانسان كه آرد نبى بر زبان
بده در ركوع و بنه در سجود
خشوعى كه والاتر از آن نبود
﴿10﴾
وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِيرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِيَّةِ ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّكَوَاتِ ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا ، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا ، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِيَ فِيكَ وَ لَكَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِي لَا نُوَالِيهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِي لَا نُصَافِيهِ .
(10) چنان كن كه همسايه و خويش من
ببينند احسان بود كيش من
شود مال و دارايى من سره
نماند بدان زان كن يكسره
برآرم از آن هر چه باشد زكات
ز ناپاكها دور سازم حيات
بجوييم آن دل كه خسته ز ما
گشائيم آن را كه بسته ز ما
كسى را كه با ما به بيدار رفت
كه ما را غمين كرد و خود شاد رفت
به انصاف با او بود داورى
به دشمن گشايم ز يارى درى
مگر آن كه باشد خدا را عدو
از آن كس ببايد بگرداند رو
﴿11﴾
وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاكِيَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَ تَعْصِمُنَا فِيهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُيُوبِ ، حَتَّى لَا يُورِدَ عَلَيْكَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَكَ ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَيْكَ .
(11) خدايا ببخشاى توفيق آن
كه نزديك سازم به لطف تو جان
به كار نكويى كه خيزم به آن
به ناپاكها در ستيزم به آن
بدان داديم اى خدا خود نگاه
دگر ره نيابم به سوى گناه
كه تا آن ملك كت نويسنده است
كه شاهد به نيك و بد بنده است
نخواهد برايم به جز بندگى
تقرب به تو راه يابندگى
﴿12﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَكٍ قَرَّبْتَهُ ، أَوْ نَبِيٍّ أَرْسَلْتَهُ ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَهِّلْنَا فِيهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِيَاءَكَ مِنْ كَرَامَتِكَ ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِي طَاعَتِكَ ، وَ اجْعَلْنَا فِي نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِيعَ الْأَعْلَي بِرَحْمَتِكَ .
(12) به اين ماه سوگند و آن كس كه او
در اين مه به طاعت همه كرده رو
به خيل ملك نيز پيغمبران
و يابندهاى كز تو دارد نشان
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِي تَوْحِيدِكَ ، وَ الْتَّقْصِيرَ فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ الشَّكَّ فِي دِينِكَ ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِكَ ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّكَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
(13) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
مرا هم بيافزاى لطف و كرم
چو شايستگان بهره دم از نعم
همان را كه بخشى به فرمانبران
به ما هم ببخشاى چون ديگران
درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
مرا دور فرما تو اى بىنياز
از اينها كه گويم در اين لحظه باز
ز برگشت از راه يكتاييت
ز كوتاهى از عرض والاييت
ز ترديد در دين تو اى اله
ز بايد نبايد كه آيد به راه
ز غفلت ز رحمت ز سستى بكار
ز شيطان و مكرش نگاهم بدار
﴿14﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِذَا كَانَ لَكَ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ لَيَالِي شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ يُعْتِقُهَا عَفْوُكَ ، أَوْ يَهَبُهَا صَفْحُكَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْكَ الرِّقَابِ ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَيْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ .
(14) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
در اين ماه گر باشدت بندهاى
كه غفران همچو تو بخشندهاى
رهاند همى جان او را ز بند
كز آن پس نماند برايش گزند
مرا نيز در جمع آنان بيار
به لطفت بياور هم از اين شمار
در اين روز و شبهاى پاك و گزين
چنان كن كه باشيم از بهترين
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَيَّامِهِ حَتَّى يَنْقَضِيَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّيْتَنَا فِيهِ مِنَ الْخَطِيئَاتِ ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ .
(15) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
به روز و شبان چون بكاهد ز ماه
چنان كن كه ما را بكاهد گناه
چو اين ماه نيكو به پايان رسد
مرا نيز پايان حرمان رسد
مرا از خطاها ز خرد و كلان
بيالاى و جان مرا وارهان
﴿16﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِنْ مِلْنَا فِيهِ فَعَدِّلْنَا ، وَ إِنْ زُغْنَا فِيهِ فَقَوِّمْنَا ، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَيْنَا عَدُوُّكَ الشَّيْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ .
(16) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
اگر بازگردم به راهم بيار
به ناحق چو رفتم به حقم بدار
چو شيطان به مكرم نمايد اسير
براى رهايى مرا دست گير
﴿17﴾
اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِيَّاكَ ، وَ زَيِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَكَ ، وَ أَعِنَّا فِي نَهَارِهِ عَلَى صِيَامِهِ ، وَ فِي لَيْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَيْكَ ، وَ الْخُشُوعِ لَكَ ، وَ الذِّلَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى لَا يَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَيْنَا بِغَفْلَةٍ ، وَ لَا لَيْلُهُ بِتَفْرِيطٍ .
(17) ز طاعت تو سرشار كن ماه من
به طاعت بياراى خود راه من
مرا روزها روزه و شب نماز
به درگاه تو عرض عجز و نياز
كه روز من و شب در آن بارگاه
به تقصير و غفلت نباشد گواه
(18) خدايا از آن ره مرا ده گذر
كه باشم چنين ماههاى دگر
از آنها كه بر تست اميدشان
بهشت است ميراث جاويدشان
از آنها كه بخشند از مال خويش
و ليكن دل از بيم يزدان پريش
از آنها كه دارند در ره شتاب
به نيكى گذارند پا در ركاب
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، فِي كُلِّ وَقْتٍ وَ كُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى مَنْ صَلَّيْتَ عَلَيْهِ ، وَ أَضْعَافَ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِي لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ ، إِنَّكَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ .
(19) درود تو بر احمد و خاندان
كه هستى شرف يافت از نامشان
درودى فراتر ز حد و شمار
كه بر كس به جز تو نباشد گذار
فراتز از آنها وز آنها فزون
كه دادى تو بر انبيا تاكنون
فزونتر از آن نيز و چندين از آن
ز تو باد بر او و آن خاندان
كه تو هر چه خواهى برآرندهاى
فزايندهاى آفرينندهاى