ترجمه نهج البلاغه، ص: 19

عده ای از دوستان و برادران آنچه را در آن بخش مذكور بود نيكو دانستند، و از آن سخنان بديع و معانی جالب شگفت زده و متعجب شدند، و از من درخواست تأليفی كردند مشتمل بر سخنان گزيده اميرالمؤمنين عليه السلام در جميع فنونش، و مجموعه ای از همه نوعش، از خطبه ها، نامه ها، و مواعظ و آداب، زيرا می دانستند اين تأليف متضمن عجائب بلاغت، و غرائب فصاحت، و گوهرهای عربيت، و نكات با ارزش از سخنان دينی و دنيايی است، كه در كلامی فراهم نيامده، و در كتابی كامل بدين صورت جمع نشده، چرا كه اميرالمؤمنين عليه السلام سرچشمه فصاحت و آبشخور آن، و منشأ بلاغت و پديد آورنده آن است، پوشيده بلاغت و فصاحت از او آشكار گشته، و قوانينش از او كمك گرفته، با اين وصف او از همه گوی سبقت ربوده و اين همه به او نرسيده، او پيش افتاده و آنان پس مانده اند، چرا كه كلام آن حضرت عليه السلام را، كه بر او سلام باد رنگی از علم حق، و بويی از سخن پيامبر صلی الله عليه و آله است.

من خواسته آنان را به نظام دادن اين تأليف پذيرفتم، و بر اين معنی آگاه بودم كه سودش عظيم، و نامش پر آوازه، و اجرش ذخيره روز جزاست. قصدم اين بود كه علاوه بر محاسن فراوان و فضائل بسيار، عظمت مقام اميرالمؤمنين عليه السلام را در ميدان اين فضيلت بنمايانم، و اين كه آن حضرت عليه السلام تنها شخصيتی است كه از ميان همه پيشينيانی كه سخنانی از آنان مانده، و از آنها از فصاحت و بلاغت اندكی و از فضيلت كلام مرحله ناچيزی نقل می شود، سخنان حضرتش به آخرين مرحله از فصاحت و بلاغت رسيده، گفتارش دريای بی كرانی است، كه هيچ سخنی با آن برابری ندارد، و اقيانوس بی انتهايی است كه همتايی برايش نيست. و شايسته دانستم در افتخار كردن به آن حضرت (كه شاخه ای از آن درختم) به قول فرزدق شاعر مثل بزنم: «آنان پدران من هستند، ای جرير مانند ايشان را بياور، زمانی كه