ترجمه نهج البلاغه، ص: 25

آورده، و هر كه محدودش بداند چون معدود به شماره اش آورده، و كسی كه گويد:

در چيست؟ حضرتش را در ضمن چيزی در آورده، و آن كه گفت: بر فراز چيست؟

حضرتش را در ضمن چيزی در آورده، و آن كه گفت: بر فراز چيست؟ آن را خالی از او تصور كرده. ازلی است و چيزی بر او پيشی نجسته، و نيستی بر هستی اش مقدم نبوده، با هر چيزی است ولی منهای پيوستگی با آن، و غير هر چيزی است امّا بدون دوری از آن، پديد آورنده موجودات است بی آنكه حركتی كند، و نيازمند بكارگيری ابزار وسيله باشد، بيناست بدون احتياج به منظرگاهی از آفريده هايش، يگانه است چرا كه او را مونسی نبوده تا به آن انس گيرد، و از فقدان آن دچار وحشت شود.

آفرينش جهان

بی سابقه ماده و موادْ، مخلوقات را لباس هستی پوشاند، و آفرينش را آغاز كرد، بدون به كارگيری انديشه و سود جستن از تجربه و آزمايش، و بدون آنكه حركتی از خود پديد آورد، و فكر و خيالی كه ترديد و اضطراب در آن روا دارد. موجودات را پس از به وجود آمدن به مدار اوقاتشان تحويل داد، و بين اشياء گوناگون ارتباط و هماهنگی برقرار كرد، ذات هر يك را اثر و طبيعتی معين داد، و آن اثر را لازمه وجود او نمود، در حالی كه به تمام اشياء پيش از به وجود آمدنشان دانا، و به حدود و انجام كارشان محيط و آگاه، و به اجزاء و جوانب همه آنها عالم و آشنا بود.

سپس خدای سبحان جَوها را شكافت، و اطراف آن را گشود، و فضاهای خالی در آن ايجاد كرد. آن گاه آبی را كه امواجش در هم شكننده، و خود انبوه و متراكم بود، در آن فضای باز شده روان نمود. آن را بر پشت بادی سخت وزان، و جنباننده و بركننده و شكننده بار كرد، به آن باد فرمود تا آب را از جريان باز دارد، و آن را بر