انديشه در اسلام، ص: 189

صورت، شايد مدتی برای خوشامد ديگران عمل كند، ولی سرانجام هوای نفس انسان برای جلب توجه مردم تمام می شود و پروردگار متعال توفيقی می دهد كه انسان در گردونه اخلاص قرار بگيرد.

اگر كسی از ترس اين كه مبادا عملش دچار ريا شود دست از هر خيری بكشد و درِ خيرات را به روی خود ببندد، كار اشتباهی انجام داده است. اگر ريا در واجبات عينی راه يابد، واجب را باطل می كند، اما اگر در امور ديگر راه پيدا كند، معلوم نيست كه به اصل عمل ضربه ای بزند. بنابراين، بايد بنای كار را برای خدا و اخلاص گذاشت.

اگر مردم از كار كسی تعريف كردند و خوششان آمد و اعتماد بيشتری به او پيدا كردند، از پيامدهای خوبی اوست. زيرا همه از انسان خوب تعريف می كنند. انسان خوب كه نمی تواند خود را از تعريف ديگران مخفی كند يا كاری كند كه از عملش باخبر نشوند.

رهبر كبير انقلاب اسلامی نيز اگر می خواستند چنين فكر و احتياطی كنند، می بايست پس از فوت آيت اللَّه بروجردی حرفی نمی زدند. اما ايشان نگفتند اگر حرفی بزنيم و اعلاميه ای بدهيم، مشهور می شويم و اگر خودمان حكومت اسلامی تشكيل دهيم، از ما تعريف می كنند و ممكن است موجب ريا شود، پس جلو نرويم! زيرا اين احتياطها شيطانی است.

ضرورت رجوع به متخصص

اين نكته را هم ناگفته نگذاريم كه ما، به دليل محدوديت دانسته هايمان، بايد به متخصص فن مراجعه كنيم تا از كار خير باز نمانيم. حقيقت اين است كه خيالات و افكار فراوانی به ذهن انسان خطور می كنند كه چه بسا در ظاهر رنگ الهی دارند، ولی در باطن شيطانی هستند. برای مثال، فردی يك ساعت مانده به اذان صبح بيدار می شود و حالِ خيلی خوبی هم برای عبادت دارد؛ يعنی می تواند بلند شود وضويی بگيرد، اشكی