انديشه در اسلام، ص: 108

اين تاثير انديشه و فكر است.

دزد مال مردم نه دين مردم

روزی، ياران فضيل قافله ای را زدند كه اموال فراوانی داشت. فضيل هم روی سنگی نشسته بود و نگاه می كرد. پس از اين كه بارها را باز كردند، در يكی از آن ها دستمال كهنه ای ديدند. فضيل گفت: اين را خودم باز می كنم. حتماً گوهر گران بهايی در اين دستمال كهنه پنهان است تا مردم به آن شك نكنند.

وقتی دستمال را پيش فضيل آوردند و او آن را باز كرد، ديد تكّه ای چرم است كه رويش آيه الكرسی نوشته شده است. فكر كرد كه مردم اين آيات را برای چه نوشته اند؟ سپس گفت: صاحبان اين مال پيش خود حساب كرده اند كه در اين مسير به دزدانی مثل ما بر می خورند. از اين رو، آيه الكرسی را نوشته اند تا قرآن مالشان را بركت دهد و حفظ كند. بعد، همكارانش را صدا زد و گفت: اموال اين مردم را به آن ها پس بدهيد، برای اين كه ما دزد مال مردميم نه عقيده و ايمان مردم. و ما اگر اين مال را ببريم، هم مالشان را برده ايم و هم عقيده شان را!

اين نوع نگاه و فكر انسان را حركت می دهد، لذا بايد همواره فكر كرد كه عمل و سخنمان به گونه ای باشد كه دين مردم حفظ شود. بنابراين، اگر كار غلطی هم می كنيم، جلوی مردم انجام ندهيم تا اعتمادشان سلب نشود. آری، اگر انسان با فكر كار كند، هيچ حقی باطل نمی شود.

عاقبتی تكان دهنده

عاقبت كار فضيل را به دو شكل نقل كرده اند: يكی از آن روايت ها اين است كه می گويند به دختری علاقه پيدا كرده بود. لذا روزی به يكی از

______________________________
(1). از سعدی است.