ترجمه نهج البلاغه، ص: 168

نوشته شده ميان دو جلد كه با زبان حرف نمی زند، او را مترجمی لازم است، و از جانب او مردان سخن می گويند. زمانی كه اين مردم را به حكميت قرآن دعوت كردند ما قومی نبوديم كه از قرآن رو بگردانيم، در حالی كه خداوند سبحان فرموده:

«اگر در چيزی اختلاف كرديد آن را به خدا و رسولش برگردانيد». برگرداندن اختلاف به خداوند اين است كه كتابش را حاكم قرار دهيم، و ارجاع دادن اختلاف به پيامبرش اين است كه سنّتش را اخذ كنيم. پس اگر از روی صدق به كتاب خدا، حكم شود ما به آن حكم از همه مردم سزاوارتريم، و اگر به سنّت رسول خدا صلی الله عليه و آله، حكم شود، ما از همه مردم به آن اولی تريم.

امّا گفتار شما كه چرا ميان خود و آنان در حَكَميت مدت قرار دادی؟ برای اين بود كه جاهل حق را نزد خودش روشن كند، و دانا در عقيده اش تحقيق بيشتر كند، و شايد خداوند در اين ايام صلح و آرامش، كار اين امت را اصلاح كند، در مضيقه نباشند تا پيش از شناخت حق شتاب كرده و به نخستين گمراهی گردن نهند. قطعاً برترين مردم نزد خداوند كسی است كه عمل به حق پيش او اگر چه از نتيجه آن نقصان و سختی بيند محبوبتر از باطل باشد، اگر چه باطل به او نفع رساند، و مقام او را بالاتر گرداند. سرگردانی شما از كدام ناحيه است؟ اين فتنه از كجا به شما رسيد؟ مهيّا برای رفتن به سوی مردمی شويد كه در شناخت حق سرگردان و از ديدن آن كورند، و به ستم تشويق شده آن را به عدل و انصاف بدل نمی كنند، از فهم قرآن دور، و از راه راست منحرفند. شما طرف اعتماد نيستيد كه بتوان به شما اعتماد كرد، و نه ياران توانمندی كه بتوان به شما متّكی شد. برای افروختن آتش جنگ بد آتش افروزانی هستيد! اف بر شما كه از شما بس اذيّت و بلا ديدم! روزی شما را برای ياری ندا می كنم، و روزی ديگر با شما (بر سر تقصيرتان) نجوا می كنم، نه در وقت ندا آزاد مردان صادقی هستيد، و نه در موقع نجوا، رازداران