ترجمه نهج البلاغه، ص: 363

پاره ای از خود، بلكه تمام وجود خود يافتم، چنانكه اگر رنجی به تو رسد به من رسيده، و اگر مرگت رسد مرگ من رسيده، روی اين حساب، كار تو مرا مانند كار خودم به فكر و چاره انديشی واداشته، به همين خاطر اين نامه را برای تو نوشتم تا برای تو پشتوانه ای باشد خواه من زنده باشم يا مرده.

پسرم! تو را سفارش می كنم به تقوای الهی، و ملازمت امرش، و آباد كردن دل به يادش، و چنگ زدن به ريسمانش؛ و كدام رشته محكم تر از رشته بين تو و خداوند است اگر به آن چنگ زنی؟!

دلت را با موعظه زنده كن، و با بی رغبتی به دنيا بميران، آن را با يقين قوی كن، و با حكمت نورانی نما، و با ياد مرگ فروتن و خوار كن، و با اقرار به فانی شدن همه چيز وادار، و به فجايع دنيا بينا گردان، و از صولت روزگار، و قبح دگرگونی شبها و روزها برحذر دار، اخبار گذشتگان را به او ارائه كن، آنچه را بر سر پيشينيان آمد به يادش آور، در شهرهای آنان و در ميان آثارشان سياحت كن، در آنچه انجام دادند و اينكه از كجا منتقل شدند و در كجا فرود آمدند و منزل كردند دقّت كن، می يابی كه از كنار دوستان رفتند، و به ديار غربت وارد شدند، و گويی تو هم به اندك زمانی چون يكی از آنان خواهی شد.

پس منزلگاه نهايی ات را اصلاح كن، و آخرتت را با دنيا معامله مكن، درباره آنچه علم نداری سخن مگو، و درباره وظيفه ای كه بر عهده ات نيست حرفی نزن. در راهی كه از گمراهی در آن بترسی قدم منه، زيرا حفظ خويش به هنگام سرگردانی بهتر از ا ين است كه آدمی خود را در امور خطرناك اندازد. امر به معروف كن تا اهل آن باشی، با دست و زبان