ترجمه نهج البلاغه، ص: 369

نمی خواهی برای ديگران هم مخواه، به كسی ستم مكن چنانكه دوست داری به تو ستم نشود، و نيكی كن چنانكه علاقه داری به تو نيكی شود، آنچه را از غير خود زشت می دانی از خود نيز زشت بدان، از مردم برای خود آن را راضی باش كه از خود برای آنان راضی هستی، هر آنچه را نمی دانی مگو اگر چه دانسته هايت اندك است، و آنچه را دوست نداری درباره تو بگويند تو هم درباره ديگران مگوی.

آگاه باش كه خودپسندی ضدّ صواب و آفت خِرَدهاست. پس كوششت را به نهايت برسان، و در امور مادی خزانه دار وارث مشو. هر گاه به راه راست هدايت شدی در برابر پروردگارت به شدت فروتن باش.

معلومت باد كه در پيش رويت راهی دراز همراه با مشقتی سخت است، در اين راه از طلب درست، و توشه به اندازه برداشتن، و سبكباری از گناه بی نياز نسيتی؛ پس بيش از قدرتت بر خود بار مكن، كه سنگينی اش وزر و وبالت شود. اگر محتاجی را يافتی كه قدرتِ بر دوش نهادن زاد و توشه ات را تا قيامت دارد و در فردای محشر كه به آن توشه نيازمند شدی در اختيارت بگذارد، وجودش را غنيمت بدان و زاد و توشه ات را بر دوشش بگذار، و در حالی كه قدرت اضافه كردن زاد و توشه را بر دوشش داری تا بتوانی اضافه كن، چه بسا با از دست رفتن فرصت، چنين شخصی را بجويی و نيابی. به روز داشتن دارايی اگر كسی از تو وام خواست وامش ده تا در روز تنگدستی ات ادا كند.

آگاه باش كه در پيش رويت گذرگاه سختی است، آن كه سبكبار است در آن گذرگاه حالی بهتر از سنگين بار دارد، و آن كه دچار كندی است بدحال تر از شتابنده در آن است. در آنجا محل فرو آمدنت به ناچار يا در