ارزش ها و لغزشهای نفس، ص: 226

معنای فسق

17

تهران، حسينيه هدايت

رمضان 1382

الحمدلله رب العالمين و صلّی الله علی جميع الانبياء والمرسلين

و صلّ علی محمد و آله الطاهرين.

از كلماتی كه قرآن مجيد زياد به كار گرفته شده كلمه فسق و مشتقات آن فاسقون، فاسقين، يفسقون است. قبل از اينكه قرآن كريم نازل بشود جامعه عرب به ويژه در حجاز اين كلمه را به كار می بردند. زمانی كه خرما از غلافش بيرون می آمد عرب می گفت فسق انجام گرفت، «1» يعنی خرما از غلاف بيرون آمد.

بعد از اينكه وجود مبارك رسول خدا صلی الله عليه و آله مبعوث به رسالت گرديد و آيات قرآن بر قلب ملكوتی و عرشی پيغمبر اكرم صلی الله عليه و آله نازل شد. اين لغت هم به وسيله پروردگار عالم در آيات قرآن مجيد به كار گرفته شد، اما نه در رابطه با خرما بلكه خداوند متعال اين كلمه را درباره مردمی و گروهی يا انسانی به كار گرفت كه از آداب، و ارزشهای انسانيت به خاطر تداوم گناه و معصيت و جرم و خطا بيرون آمده بود.

مَثَل فاسق

فاسق يعنی آن انسانی كه از فضا و چارچوب انسانيت خارج شده و ديگر به

______________________________
(1)- المفردات: 636؛ «فسق: فَسَقَ فلان: خرج عن حجر الشّرع، و ذلك من قولهم: فَسَقَ الرُّطَبُ، إذا خرج عن قشره، و هو أعمّ من الكفر. و الفِسْقُ يقع بالقليل من الذّنوب و بالكثير.»