ارزش ها و لغزشهای نفس، ص: 230

عنوان انسان در پيشگاه خداوند متعال شناخته نمی شود.

«أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ» «1»

اينان يا مانند چهارپايان هستند و يا گمراه تر از چهارپايان يا تعبير ديگر قرآن مجيد از اين گروهی كه از چارچوب انسانيت بر اثر كثرت گناه و تكرار گناه بيرون آمدند،

«أُولئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ» «2»

اينان از همه موجودات زنده عالم شرتر و بدتر هستند. گاهی هم قرآن مجيد می فرمايد:

«كَمَثَلِ الْحِمارِ» «3»

اينان مانند الاغ می مانند و گاهی هم می فرمايد:

«فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ» «4»

اينان مانند سگ می مانند.

قرار گرفتن انسان، در گروه خاسرين و فاسقين

بعد قرآن مجيد توضيح می دهد با چه گناهانی انسان از چارچوب انسانيت خارج می شود و وارد جرگه حيوانات می شود، از نظر اخلاق و كردار و منش و رفتار يا مانند چهارپايان، يا مانند درندگان و يا مانند شياطين می شود كه هر سه مرحله را

______________________________
(1)- اعراف (7): 179؛ «آنان مانند چهارپايانند بلكه گمراه ترند.»

(2)- بينه (98): 6؛ «اينانند كه بدترين مخلوقاتند.»

(3)- جمعه (62): 5؛ «مانند درازگوشی است.»

(4)- اعراف (7): 176؛ «پس داستانش چون داستان سگ است.»