ترجمه نهج البلاغه، ص: 461

يكی از آنان است. به علت كثرت گناهش از مرگ نفرت دارد، و بر آنچه كه به خاطر آن از مرگ می ترسد پابرجاست. اگر بيمار شود پشيمان می گردد، و اگر تندرستی يابد در حالتی از امنيت به لهو می پردازد. چون عافيت يابد خودپسند شود، و چون مبتلا گردد نااميد شود. اگر مصيبتی به او برسد به حال اضطرار دعا كند، و اگر آسايشی به او رسد در حال غرور روی از خدا بگرداند. نفسش بر آنچه گمان دارد بر او غالب است، و به آنچه باور دارد بر نفس غالب نيست. بر غير خود كمتر از گناه خود می ترسد، و به پاداشی بيش از كردارش اميدوار است. اگر توانگر شود در طغيان و فتنه افتد، و اگر تهيدست گردد به نااميدی و سستی دچار شود. در عمل كوتاهی كند، و چون درخواست نمايد مبالغه كند. اگر شهوتی به او روی كند گناه را جلو اندازد و توبه را تأخير افكند، و اگر رنجی به او رسد از شرايط دين دور شود.

عبرت را بيان كند ولی خود عبرت نمی گيرد، در پند دادن مبالغه نمايد ولی خود پند نگيرد، به گفتار می نازد، و به عمل كمتر می پردازد. در آنچه فانی است رغبت می كند و نسبت به آنچه باقی است سهل انگاری می نمايد. انفاق را كه غنيمت است غرامت، و غرامت را كه بخل است غنيمت می بيند. مرگ را وحشت دارد، ولی قبل از فوت وقت به عمل نمی شتابد. گناه غير خود را بزرگ می شمارد و بيشتر از آن را كه خود مرتكب شده كوچك می انگارد، و از بندگيش آن را زياد می داند كه مانندش را از ديگران ناچيز به حساب می آورد. به مردم طعنه می زند، و نسبت به خويش سهل انگار است. لهو با ثرومندان را از ياد خدا با تهيدستان بيشتر دوست دارد. برای سود خود به زيان ديگران حكم می كند، و برای سود ديگری به ضرر خود حكم نمی راند، ديگری را ارشاد و خود را گمراه می نمايد، از او اطاعت می شود و خود عصيان می كند، حق خود را كامل می ستاند و حق را كامل نمی دهد. در غير خدا از مردم می ترسد و از خدا درباره مردم نمی ترسد. مؤلف: اگر