ترجمه نهج البلاغه، ص: 440

حكمت 30

و آن حضرت فرمود: حذر، حذر! به خدا قسم هر آينه بر گناه پرده پوشيده، تا جايی كه گويا آمرزيده است.

حكمت 31

از حضرتش در رابطه با ايمان سؤال شد، پاسخ داد: ايمان استوار بر چهار پايه است: شكيبايی، باور، عدالت، جهاد. شكيبايی را چهار شعبه است: اشتياق، ترس، زهد، انتظار. آن كه مشتاق بهشت است دل از شهوات گرداند. آن كه در ترس از آتش است از محرمات دوری كرد. آن كه بی رغبت به دنياست مصائب را آسان شمرد. و آن كه در انتظار مرگ است به سوی خيرات شتافت. باور را چهار شعبه است: بينايی زيركانه، دريافت حكيمانه، پندگيری از ديگران، و اقتدا به روش پاكان. آن كه در زيركی بينايی يافت حكمت برايش روشن شد. و هر كه را حكمت روشن شد پندگيری را دانست. و هر كه پندگيری را دانست، چنان می نمايد كه در ميان گذشتگان بوده. عدالت را چهار شعبه است: فهم درست، غواصی دانش، داوری روشن، استواری در بردباری. آن كه درست فهميد اعماق دانش را دريافت.

كسی كه اعماق دانش را دريافت از آبشخور احكام شريعت سيراب بازگشت. و هر كه بردباری ورزيد در كارش كوتاهی نكرد، و در ميان مردم به ستودگی و نيكی زندگی نمود. جهاد را چهار شعبه است: امر به معروف، نهی از منكر، صداقت در مواضع حق، دشمنی با بدكاران. آن كه به امر به معروف برخاست مردم مؤمن را توانا نمود. و هر كه نهی از منكر كرد بينی منافقان را به خاك ذلت رساند. و آن كه صدق در مواضع حق را رعايت نمود به وظيفه اش عمل كرد. و هر كس با بدكاران دشمنی كرد و برای خدا خشم گرفت خداوند به خاطر او خشم گيرد و او را در قيامت خشنود سازد.

كفر بر چهار پايه است: كنجكاوی ناصواب، زد و خورد با مردم، انحراف از حق، و دشمنی. آن كه كنجكاوی ناصواب كرد به حق بازنگشت. و آن كه از پی جهالت به