ترجمه نهج البلاغه، ص: 171

به اشتباه از حدود قرآن نينداخته ام، رأی خودتان به انتخاب دو نفر قرار گرفت، ما هم از آنان پيمان گرفتيم كه تجاوز نكنند، ولی هر دو گمراه شدند و حق را ترك كردند در حالی كه به حق بصيرت داشتند، مقتضای طبعشان جور و ستم بود و به آن راه رفتند، در صورتی كه قبل از آنكه رأی به باطل بدهند و حكم ظالمانه نمايند با آنان شرط كرديم كه به عدالت حكم كنند و حق را منظور دارند.

128 از سخنان آن حضرت است

كه در آن از پيشامدها و فتنه های بصره خبر می دهد

ای احنف، گويا او را می بينم با ارتش به راه افتاده كه نه غبار نه هياهو، و نه صدای لجام مركبها، و نه شيهه اسبان! و با پاهای خود كه همچون پاهای شتر مرغان است از زمين غبار بر می انگيزند. [اين سخن اشاره به صاحب زنج است.

سپس فرمود:] وای بر كوچه های آباد، و عمارتهای آراسته شما كه تراس هايی چون بال كركسان، و ناودانهايی چون خرطوم پيلان دارند، از آنان كه بر كشته شدگانشان كسی نمی گريد، و از گم شده آنان جستجو نمی شود. من دنيا را به دور انداخته ام، و مقدار آن را اندازه گرفته ام، و به ديده ای كه بايد به آن نظر كنم نظر كرده ام.

از همين كلام است كه در آن به مغول اشاره می فرمايد

انگار آنان را می نگرم كه صورتهايشان مانند سپرهای چند لايه و سخت است، ابريشم و ديبا می پوشند، اسب های ريشه دار يدك می كشند. آنچنان كشتار به راه می اندازند كه زخمی از روی كشته عبور می كند، و فراری از اسير كمتر می باشد.