ارزش ها و لغزشهای نفس، ص: 68
به اسوه ای تبديل می كند كه برای هر جمعيت و دل و جانی و هر پير و جوان و مرد و زنی الگو می شود. اين سعه عشق الهی در دنيا است، اما تماشای جمال واقعی او بايد در قيامت صورت بگيرد. سعه وجودی اين عاشق، در دنيا نمی گنجد و خداوند بايد جهان بی نهايتی را برپا كند تا بتوان در آن بی نهايت ها را ديد. در اين سوره مباركه، عشق در اين دو سو مطرح شده است. نماد عشق حيوانی، يك خانم جوان است به نام زليخا و نماد عشق الهی، جوانی است در اوج زيبايی، به نام يوسف. اين دو عشق، با هم، در يك جنگ شديد، از سوی زليخا و جهاد جانانه از سوی يوسف قرار گرفته اند. عشق الهی، عشق حيوانی را سركوب كرد و پستی اين عشق و كمال آن عشق را تجلّی و ظهور داد.
هر كه كند روی طلب سوی او |
قبله ذرات شود كوی او |
|
زيباترين مطلبی كه در توضيح اين يك بيت می توانم بگويم، اين است كه صاحب دعای ابو حمزه ثمالی، حضرت زين العابدين عليه السلام، روی منبر مسجد شام، به مردم گفت كه می دانيد چه كسی را كشته ايد؟ كسی را كه همه ماهيان دريا و پرندگان هوا و فرشتگان خدا برای او گريه كردند، همه جنيان و درختان و انبيا و علی و زهرا و امام مجتبی عليهم السلام، برای او گريه كردند. شما شاميان كر بوديد و ناله همه موجودات را كه برای او بلند بود، نشنيديد وگرنه، می شنيديد كه همه ذرات عالم، در عصر عاشورا می گفتند:
«بأبی أنت و أمی يا أبا عبد اللَّه!» «1»
______________________________ (1)- وسائل الشيعة: 14/ 502، باب 66، حديث 19694؛ «عَنِ الرَّيَّانِ بْنِ شَبِيبٍ عَنِ الرِّضَا عليه السلام فِي حَدِيثٍ أَنَّهُ قَالَ لَهُ يَا ابْنَ شَبِيبٍ إِنْ كُنْتَ بَاكِياً لِشَيْ ءٍ فَابْكِ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عليه السلام فَإِنَّهُ ذُبِحَ كَمَا يُذْبَحُ الْكَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ ثَمَانِيَةَ عَشَرَ رَجُلًا مَا لَهُمْ فِي الْأَرْضِ شَبِيهُونَ وَ لَقَدْ بَكَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ لِقَتْلِه ....»
مستدرك الوسائل: 1/ 391، باب 22، حديث 952؛ «عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام يَا زُرَارَةُ إِنَّ السَّمَاءَ بَكَتْ عَلَی الْحُسَيْنِ عليه السلام أَرْبَعِينَ صَبَاحاً إِلَی أَنْ قَالَ عليه السلام وَ مَا اخْتَضَبَتْ مِنَّا امْرَأَةٌ وَ لَاادَّهَنَتْ وَ لَااكْتَحَلَتْ وَ لَارَجَّلَتْ حَتَّی أَتَانَا رَأْسُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ زِيَادٍ لَعَنَهُ اللَّهُ ....»
بحارالأنوار: 45/ 215، باب 40؛ المناقب، ابن شهر آشوب: 4/ 54؛ «قَالَ الصَّادِقُ عليه السلام بَكَتِ السَّمَاءُ عَلَی الْحُسَيْنِ عليه السلام أَرْبَعِينَ يَوْماً بِالدَّمِ.»