ارزش ها و لغزشهای نفس، ص: 81

عقل محض هستند، عاقل ترند. اين وجدان الهی، چنان عقل را كامل می سازد كه ايشان از همه جهانيان، نسبت به مردم، در منش و كردار، با وجدان تر بودند و از نظر انصاف دهی به مردم، منصف ترين مردم روی زمين بودند. رفتاری كه با مردم داشتند، شگفت انگيز است؛ مانند رفتاری كه يوسف با خانواده، برادران، مردم مصر و كسانی كه او را از چاه درآوردند، داشته است.

اين آتش كه آتش الهی و «نار اللَّه» است، در درون، با حرارت خود، نيروهای الهی را می پزد و سرانجام، از وجود انسان، انسان كامل و جامع می سازد.

در روايات، درباره اين انسان كامل آمده است:

«بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الأَرضُ و السَمَاء» «1» به خاطر گُل وجود باطن او، خداوند آسمان ها را سر پا نگه می دارد. اگر او بميرد، زمين دهان باز می كند و همه را فرو می برد؛ چون تكيه گاه و لنگر آسمان ها و زمين، انسان كامل است كه با اين عشق، به درجه پختگی و كمال رسيده است.

______________________________
(1)- تفسير المحيط الأعظم و البحر الخضم: 1/ 462؛ شجرةطوبی: 2/ 270؛ مجمع النورين: 284؛ الفرقان في تفسير القرآن بالقرآن: 23/ 34؛ «اشار به قوله امام صادق عليه السلام: هذا علی إليه، و أشهد أن الأئمة الأبرار و الخلفاء الأخيار بعد الرسول المختار علی قامع الكفار و من بعده سيد أولاده الحسن بن علي، ثم أخوه السبط التابع لمرضات اللّه الحسين، ثم العابد علي، ثم الباقر محمد، ثم الصادق جعفر، ثم الكاظم موسی، ثم الرّضا عليّ، ثم التقی محمّد، ثم النّقی عليّ، ثم الزّكيّ الحسن، ثم الحجّة الخلف القائم المنتظر المهدي المرجی الذي ببقائه بقيت الدنيا و بيمنه رزق الوری و بوجوده ثبتت الأرض و السماء و به يملأ اللّه الأرض قسطا و عدلا كما ملئت جورا و ظلما.»