ترجمه نهج البلاغه، ص: 150

فناست. جز تقوا در هيچ توشه آن خبری نيست. آن كه به اندك دنيا قناعت ورزيد بسياری از عوامل امنيّت را به دست آورد، و هر كس رو به انبوهش آورد بر علل هلاكت خود افزود، و آنچه به دست آورد به زودی از دست او برود.

بسا انسان كه به دنيا اعتماد كرد و به ناگاه مزه ناگواری را به او چشاند، و بسا صاحب اطمينانِ به دنيا، كه ناگهان او را به خاك و خون درانداخت. چه بسيار مقام داری كه دنيا او را كوچك ساخت، آلوده به كبر و نخوتی كه دنيا او را به ذلّت كشيد. سلطنتش دست به دست می گردد، عيشش تيره، خوشيش ناگوار، شيرينيش تلخ، طعامش سم، و طنابش پوسيده است. زنده اش در معرض مرگ، تندرستش در مسير بيماری است. حكومتش بر باد، عزيزش مغلوب، صاحب ثروت فراوانش دچار نكبت، و همسايه اش در معرض غارت است.

آيا شما در مساكن پيشينيان قرار نگرفته ايد كه عمرشان از شما طولانی تر، و آثارشان پايدارتر، و آرزوهايشان درازتر، و عددشان بيشتر، و لگشرشان انبوه تر بود؟ دنيا را پرستيدند چه پرستيدنی! و بر آخرت مقدم داشتند چه مقدم داشتنی! آن گاه از دنيا كوچ كردند، بدون زاد و توشه ای كه آنان را به مقصد رساند، و مركبی كه طیّ سفر كند. آيا خبری به شما رسيده كه دنيا در برابر آن همه ضرری كه به آنان رسانده از خود عوضی به آنان داده؟ يا كمكی به آنان نموده؟ و يا برای آنان همنشين خوبی بوده است؟ نه، بلكه آنان را به مصائب سختی گرفتار كرد، و به حادثه های كوبنده بنيان زندگی شان را سست نمود، با بلاهای جانكاه خوارشان كرد، و بينی آنان را به خاك ماليد، و زير سُمهای خود لگدمالشان كرد، و گردش روزگار را به ضرر آن چرخاند. شما ناسازگاری دنيا را با آن كه در برابر او گردن نهاد، و آن را بر آخرت مقدم داشت و بر آن به خيال خود تكيه دائمی كرد ديديد تا كار به جايی رسيد كه برای جدايی ابدی از دنيا كوچ كردند، آيا جز گرسنگی زاد