ارزش ها و لغزشهای نفس، ص: 45
كنند، می شويد همان كه خدا فرمود:
«عَبدي أَطِعني حَتَّی أجْعَلَكَ مَثَلي» «1» مطيع من شو تا تو را نمونه خودم قرار دهم.
اين كار بزرگ يوسف است؛ يعنی در دوران كودكی، تحقق كرامت انسانی را، با به كار گرفتن مقامات معنوی پدر، جد و جد اعلای خود قرار داد. اين خيلی عجيب است كه پيامبر صلی الله عليه و آله هر وقت خود می خواستند اسم يوسف را ببرند و به ديگران هم سفارش می كردند كه هر گاه می خواهيد اسم ايشان را ببريد، اين گونه بگوييد:
«الكريم بن الكريم بن الكريم، ابن يعقوب بن اسحق بن ابراهيم»؛ «2» يعنی اين كودك، در همان سن كودكی، همه نيروهای معنوی سه پيامبر را به خود منتقل كرد.
عزيز مصر شدن نتيجه كرامت نفس
در لغت آمده است كه «كَرَم» يعنی جمع ارزش ها و «كريم» يعنی انسانی كه همه ارزش ها را در خود جمع كرده است. وجود يوسف، از ارزش های انسانی و الهی پر بود. اين كاری است كه يوسف به اختيار خود كرده است كه با به كارگيری معنويات پدر، جد و جدّ اعلای خود، عقل را كامل كرد، فطرت را روشن ساخت، روح را تقويت و نفس را تزكيه نموده، عمل را صالح و اخلاق را حسنه كرد. دليل آن هم اين است كه عزيز مصر شده است. رفتار او با ملّت مصر، به ويژه با برادران خود كه از
______________________________ (1)- الجواهر السنية (كليات، حديث قدسی): 709؛ «ورد في الحديث القدسيّ عن الربّ العليّ أنّه يقول: عبدي أطعني أجعلك مثلي، أنا حيّ لا اموت اجعلك حيّا لا تموت، أنا غنيّ لا أفتقر أجعلك غنيّا لا تفتقر، أنا مهما أشاء يكون أجعلك مهما تشاء يكون.»
(2)- بحار الأنوار: 12/ 218، باب 9؛ المناقب، ابن شهرآشوب: 4/ 180؛ «أَنَّ النَّبِيَّ صلی الله عليه و آله قَالَ الْكَرِيمُ ابْنُ الْكَرِيمِ ابْنِ الْكَرِيمِ ابْنِ الْكَرِيمِ يُوسُفُ بْنُ يَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ.»
