حديث عقل و نفس آدمی درآيينه قرآن، ص: 298

وقتی سخن امام به اين جا رسيد، متوكل جام شراب را به زمين كوبيد و عيشش تباه شد. [5] او از شنيدن اين حقايق بيدار شد، ناراحت شد و كامش تلخ گرديد، چون قلبش در خواب بود ولی آن پادشاه با شيندن سخن آن مرد به فكر فرو رفت و بيدار شد و جريان زندگی اش را تغيير داد. او از سلطنت دست برداشت و بدون اين كه كسی خبردار شود از پايتختش فرار كرد. فرارش هم همان فراری بود كه قرآن بدان دستور داده است:

«ففروا إلی اللّه ...». [6]

به جانب خدا فرار كنيد ....

اصولا، كسی فرار می كند كه می خواهد خود را از قيدوبند يا مصيبتی برهاند. ما هم برای اين كه گرفتار نفس امّاره و پول و زندگی های پرزرق وبرق دنيايی نشويم بايد فرار كنيم و برای اين كه خيالمان راحت باشد و امنيت پيدا كنيم و گرفتار نشويم، بايد مانند اصحاب كهف به سوی خدا فرار كنيم. «ففرّوا الی اللّه».

پادشاه نيز با لباسی معمولی از پايتخت فرار كرد و جريانات عجيبی نيز در اين راه برايش پيش آمد كه او را تربيت كرد و به انسانی اثرگذار بدل كرد. يكی از اين جريانات اين بود كه يكبار به شهر ناآشنايی رسيد و نياز به اصلاح موی سر و صورتش پيدا كرد. در دكان سلمانی، يك نفر ديگر داشت اصلاح می كرد و به سلمانی می گفت: من باغبانم مدتی است رفته.

اگر آدم امين و درستی پيدا كردی، به من معرفی كن!