حديث عقل و نفس آدمی درآيينه قرآن، ص: 323

دهمين نشانه ای كه حضرت در اين روايت درباره مؤمن بيان می كنند «مشغول وقته» است؛ يعنی زمانی كه خداوند در اختيار انسان مؤمن قرار داده همواره اشغال و مومن همواره مشغول است، زيرا مؤمن كسی نيست كه اجازه بدهد سرمايه عظيم عمر هدر برود و نابود شود. او می داند كه زمان رفته باز نمی گردد و مجموعه عمرش جايگزين يك لحظه از دست رفته نخواهد شد و بازگشتی در كار نخواهد بود؛ چرا كه اگر خداوند بخواهد انسان را به عقب برگرداند تا مثلا يك ساعت از عمر رفته اش را جبران كند، بايد همه حركات جهان هستی را در اين يك ساعت به جای خود برگرداند؛ يعنی به تمام جهان بايد فرمان بازگشت بدهد تا دوباره انسان در ابتدای زمان نابودشده اش قرار بگيرد. اين كار را خداوند برای كسی انجام نمی دهد، پس بايد هر لحظه را مغتنم شمرد و عمر را به بطالت بر باد نداد.

[6]

ازاين روست كه مومن اين قدر مواظب لحظات عمرش است تا بيهوده حرام نشود و از دست نرود. او برنامه خود را طوری تنظيم می كند كه به همه مسئوليت ها و وظايفش رسيدگی كند. او ويژگی های اين برنامه را نيز از وجود مبارك امير المؤمنين اقتباس می كند، آن جا كه در تقسيم ساعات روزانه می فرمايند:

«للمؤمن ثلاث ساعات: فساعة يناجی فيها ربه، و ساعة يرم معاشه، و ساعة يخلی بين نفسه و بين لذتها فيما يحل و يجمل». [7]

يعنی مومن روزش را به سه قسمت تقسيم می كند: هشت ساعتش را صرف مناجات و اطاعت پروردگار می كند؛ هشت ساعت را برای تامين