عبرت های روزگار، ص: 74

است.

و البته انسان وقتی كه بچه باشد تمام قيمت ها را نيز اشتباه می فهمد.

اگر به همين آدمهای پنجاه، شصت ساله، و بی عقل، بگوييد: دنيا به چند می ارزد، می گويند: زمينی در فلان زاويه شهر، كنار خيابان، به متری دويست هزار تومان دارم. و ويلايی به ارزش بيست ميليون تومان. و ماشينی به بهای سی ميليون تومان. و بعد همه را جمع می زند، و حاصل جمع هرچه باشد، می گويد: دنيا به نزد من به همين ميزان می ارزد. حال اگر به همين نادانِ مجنونِ شصت ساله، و صد كيلويی، بگوييد: آخرت به چند می ارزد؟ می گويد: ده شاهی! و می گويد: به همين خاطر نيز با آن معامله و داد و ستد نداريم.

و هم می گويد: اصلًا، چه كسی رفته، و آنجا را ديده تا خبری برای ما آورده باشد؟

نادان، لازم نيست كسی به آنجا برود و باز گردد و ما را از چند و چون ماجرا با خبر سازد. خدايی كه خود می خواهد آنجا را بر پا كند، در لابلای آياتی فراوان ما را خبر كرده است.

راستی، چه كسی برود و برای ما خبر بياورد و اصلًا اگر تقی، حسن، و يا ديگری بروند و با خود خبر بياورند هيچ باور می كنی؟

تو اگر می خواستی بپذيری و قبول كنی حرف خود خدا را پذيرا می شدی، و قبول می كردی.

بی خردِ كم حواس، و نادان پر هَوَس، تو حرف يكصد و بيست و چهار هزار پيغمبر صادق و راستگو را نپذيرفتی، آيا حرف حسن و تقی را می پذيری؟!

جز اين است كه اگر حسن و تقی نيز خبر بياورند، خواهی گفت: اينها وقتی درون چاله قبر افتاده اند دچار بيم و هراس شده اند، و نيز ديوانه.

آری به همين خاطر است كه خداوند حتی نفری از مردگان را باز نمی گرداند، تا زندگان كافر را با خبر كند، كه در آنجا چه خبر است.

بله بی خبرها، قيمت ها را كم می گذارند. لذا آن كودك بی خبر مرغی خوشخوان و خوشنوا و خوش خط و خال كه با نغمه و آهنگ خود كه جانها را