عبرت های روزگار، ص: 91

حكايت و دانايی

آنچه در جهان هستی است- چه موجودات و چه قوانين حاكم- بر اساس عدل، علم و حكمت، بنياد و بنيان شده است. و اين، حقيقتی است كه قرآن مجيد به وضوح و روشنی تمام از آن ياد می كند. و بر همين اساس است كه جهان و آنچه در آن است برخوردار از چهره ای زيبنده و زيباست كه زيباتر و نيكوتر از آن ناشدنی و امكان ناپذير است.

«الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ ءٍ خَلَقَهُ» «1» و حكيمان و فيلسوفان، بر اساس همين آيه از كتاب خداوند، نظام هستی و آفرينش را- خواه موجودات و خواه قوانين حاكم- به نظام احسن- نيكوتر- ياد كرده اند.

جهان چون چشم و خط و خال و ابروست

كه هر چيزی به جای خويش نيكوست

البته، جهان، احسَن و نيكوتر است. و اگر شاعر، آن را به نيكو ياد نمود، به دليل

______________________________
(1) آنكه هرچه آفريد به نيكوترين وجه آفريد. سجده/ 7.