عبرت های روزگار، ص: 103

اگر يوسف تسليم خواهش نفس می شد، و يا رامِ خواست های اهل هوا، ديگر يوسف نبود. و ماندگار نمی شد. و زيبا جلوه نمی كرد. و زيبايی نداشت.

بنده شهوت بدتر نزديك حق

از غلام و بندگان مُستَرَق

كاين به يك لفظی شود از خواجه حُر

و آن زِيد شيرين و مِيرد سخت مُر «1» باری، جاودانی يوسف و ماندگاری نام و نشان وی محصول عدم تسليم نفس، و حاصلِ عشقی بود كه نسبت به خداوند در سينه داشت.

هرگز نميرد آنكه دلش زنده شد به عشق

ثبت است در جريده عالم دوامِ ما «2» «يُثَبِّتُ اللَّه الَّذِينَ آمَنُوا بالقَولِ الثابت فِی الحَيوةِ الدُنيا وفِی الآخِرَة» «3»

امّت

و يوسف، نه يك تن، بل خود امتی به شمار می آمد.

همچنانكه ابراهيم اين گونه بود.

«انَّ ابْراهِيم كانَ امَّة» «4» يوسف، جامع خوبی های خوبان عالَم بود.

تا به آنجا كه اگر خوبی های وی را ميان تمام مردم عالَم نشر و توزيع كنند تمامی بدی ها رخت بر می بندد.

______________________________
(1) به نزد خداوند بنده شهوت از غلامان و بندگان دزديده شده بدتر می نمايد، زيرا كه غلام با يك كلمه ارباب آزاد می شود، اما غلام شهوت، به لذت، زندگانی می كند و به تلخی می ميرد. مثنوی معنوی، دفتر اول، بيت 5183 و 3816.

(2) حافظ.

(3) خداوند مومنان را به سبب اعتقاد استوارشان در دنيا و آخرت پايدار می دارد. ابراهيم/ 27.

(4) ابراهيم خود امتی بود. نحل/ 12.