عبرت های روزگار، ص: 96

آسيب

حال، كه آسودگی و آسايش دنيا، و تَنعُّم جاودانه در جهان آخرت، در گروِ رعايت و پاس داشتن آداب و احكام الهی است، سزاوار نيست كه جز با تصديق و امضاء و اجازه ی قرآن، حركتی را دنبال و اقدام نمود.

كردار و رفتار آدمی، اگر به اذن و اجازه كتاب خدا صورت نپذيرد، حاصلی جز زيان، آسيب، و بی بهرگی و بی نصيبی، به بار نمی آورد.

دانه ای در صيدگاه عشق بی رخصت مچين

كز بهشت آدم به يك تقصير بيرون می كنند

اگر آدم آن دانه را بی اجازه نمی چيد، از بهشت سبز و عدن نيز بيرون نمی شد.

آری، كرای كه بی رخصت صورت پذيرد، بَر و باری تلخ، و ثمری ناگوار، در پی دارد.

شاه، قدرتی فراوان داشت، اما بی اجازه نيز دانه هايی فراوان چيد.

و همين، اسباب خواری، خفت، و زبونیِ او شد. و او را برای هميشه پست و مطرود ساخت. و آن فَرّ و جاه و شكوه كه داشت عاقبت از كف داد، و روزی در مصر، و كنار چندی پزشك اسرائيلی به گونه ای جانكاه جان داد. و در گورستانی كهنه و متروك، به خاك رفت.

يكی از دوستانم می گفت: در قاهره، سوار ماشين بودم. به راننده گفتم: ايرانی هستم. می خواهم قبر شاه ايران را ببينم. قبرستان رفاعی كجاست؟ ولی راننده با بی ميلی و بی رغبتی در جوابم گفت: جای چندان خوشی نيست. و رفتن ندارد.

گفتم: كرايه هرچه باشد، می دهم. گفت: كرايه نمی خواهم. ولی شما را می برم.

و رفتيم. به قبرستان رسيديم. از دور چندی سگ نشانم داد كه با همديگر به بازی بودند. و گفت: همانجا، قبر شاه ايران است.

آری، نتيجه و بازتاب بی رخصت دانه ها را چيدن، ذلت، و شكستگی