چهره ملكوتی يوسف عليه السلام، ص: 409

تقسيم بندی ثروت به جا مانده

اميرالمؤمنين عليه السلام جمله جالبی دارند كه خيلی قابل دقت است. اين جمله از پربهاترين جملات حضرت است كه می فرمايد: ثروت به دست آورده كه در كنار آن ثروت، عمر شما تمام می شود، يا وارثی نداری، كه دولت اين مال را می برد، چه سودی برای تو دارد؟ «1» و يا وارث داری و وارث، ثروتت را مالك می شود و آن چه برای تو می ماند اين است كه در قيامت در دادگاه تو را نگهدارند و به تو بگويند:

«مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبْتَ مالَكَ» «2» آن ثروت را از كجا به دست آوردی؟ آيا حلال بود، يا حرام؟ اين پولی كه از تو ماند، دليل بر بخل تو بوده و بخيل بايد به جهنم برود:

«وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ» «3»

______________________________
(1)- نهج البلاغه: حكمت 191 و 192؛ «امير المؤمنين عليه السلام می فرمايد: وَ قَالَ عليه السلام إِنَّمَا الْمَرْءُ فِي الدُّنْيَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِيهِ الْمَنَايَا وَ نَهْبٌ تُبَادِرُهُ الْمَصَائِبُ وَ مَعَ كُلِّ جُرْعَةٍ شَرَقٌ وَ فِي كُلِّ أَكْلَةٍ غَصَصٌ وَ لَايَنَالُ الْعَبْدُ نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَی وَ لَايَسْتَقْبِلُ يَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا بِفِرَاقِ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ فَنَحْنُ أَعْوَانُ الْمَنُونِ وَ أَنْفُسُنَا نَصْبُ الْحُتُوفِ فَمِنْ أَيْنَ نَرْجُو الْبَقَاءَ وَ هَذَا اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ لَمْ يَرْفَعَا مِنْ شَيْ ءٍ شَرَفاً إِلَّا أَسْرَعَا الْكَرَّةَ فِي هَدْمِ مَا بَنَيَا وَ تَفْرِيقِ مَا جَمَعَا.»

و نيز می فرمايد: «وَ قَالَ عليه السلام يَا ابْنَ آدَمَ مَا كَسَبْتَ فَوْقَ قُوتِكَ فَأَنْتَ فِيهِ خَازِنٌ لِغَيْرِكَ.»

(2)- الكافی: 4/ 39، حديث 4؛ «عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَی عليه السلام: قالَ مَنْ أَخْرَجَ مِنْ مَالِهِ الزَّكَاةَ تَامَّةً فَوَضَعَهَا فِي مَوْضِعِهَا لَمْ يُسْأَلْ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبْتَ مَالَكَ.»

(3)- توبه (9): 34؛ «و كسانی را كه طلا و نقره می اندوزند و آن را در راه خدا هزينه نمی كنند، به عذاب دردناكی مژده ده.»