عبرت های روزگار، ص: 105

خداوندی است. چرا كه سوختن در آتش و ساختن در زندان بسی سودمندتر از آن يافتند كه خداوند را بنده نباشند.

والبته اندكی از فيض و پاداش اين بندگی، اگر ميان مردم آلوده عالَم نشر دهند بی گمان بهشت بر ايشان واجب و ضرور می شود.

اعماق حقيقت

يوسف، با همه چيز ساخت جز با گناه و خطا و خلاف.

تكيه كلام يوسف در مخالفت با هر خلاف اين بود كه می گفت:

«مَعاذَ اللَّه» «1» چرا كه سينه اش پاك بود، و تا ژرفا و اعماق حقيقت ها را می ديد. و اگر نمی ديد البته آلوده و تردامن می شد.

هر كه آخر بين بُوَد مسعود وار

نبودش در دم زره رفتن عثار «2» «وَلَقَد هَمَّت بِه وَهَمَّ بِها لَوْلا أنْ رأی بُرْهانَ رَبِّه» «3» اين بود كه يوسف زليخای زيبا و جوان و سيمين ساق، با جهانی غمزه و ناز، و كرشمه ها و عشوه های بی حد نمی ديد، بلكه زشتی می ديد و سياهی. و تباهی.

و تيرگی.

گر ببينی يك نفس حُسنِ وَدُود

اندر آتش افكنی جان و وجود

جيفه بينی بعد از آن اين شُرب را

چون ببينی كرّ و فرّ قرب را «4»

______________________________
(1) پناه می برم به خدا. يوسف/ 23.

(2) مثنوی معنوی، دفتر چهارم، بيت 3371.

(3) آن زن آهنگ او كرد. و اگر نه برهان پروردگارش را ديده بود. او نيز آهنگ آن زن می كرد. يوسف/ 24.

(4) اگر لحظه ای جمال خداوند مهربان را ببينی جان و تن خود را در آتش می افكنی. و بعد از آن آب زلال اين دنيا را همچون مردار، گنديده می يابی. مثنوی معنوی، دفتر چهارم، بيت 325 و 3216.