چهره ملكوتی يوسف عليه السلام، ص: 173
الحمدلله رب العالمين و صلّی الله علی جميع الانبياء والمرسلين
و صلّ علی محمد و آله الطاهرين.
پندها، درس ها و عبرت هايی كه در داستان وجود مبارك حضرت يوسف عليه السلام قرار دارد و به خصوص برخوردی كه با زليخا داشتند، آن قدر حائز اهميت و ارزش است كه در ميان اين همه حادثه هايی كه در تاريخ اتفاق افتاده است كه البته كتاب خدا مهم ترين حوادث را بيان كرده، تنها اين داستان را به «أَحْسَنَ الْقَصَصِ » «1»
______________________________ (1)- مخزن العرفان در تفسير قرآن: 6/ 332، ذيل آيه يوسف 3 در توضيح و تفسير احسن القصص آمده:
«ای رسول ما تو را بسبب وحی اختصاص داديم بانزال نمودن اين سوره بر تو كه مشتمل بر بديع ترين اسلوب و نيكوترين بيان و عجيب ترين حكايات است زيرا كه متضمن نكات بسيار و حكمتهای فراوان است اگر چه تو قبلا متوجه به آن نبودی، اشاره به اين كه داستان يوسف عليه السلام از راه وحی بتو رسيده و به آن دانا شده ئی نه اينكه از جای ديگر پيدا نموده ناشی از بعض مفسرين است كه گفته اينكه داستان يوسف را (احسن القصص) ناميده برای اينست كه جامع مطالب بسيار و منطوی بر اسرار و نكاتی است كه در باقی سوره ها ذكر نشده از ذكر انبياء و صلحاء و ملائكه و شياطين و جن و انس و انعام و طيور و سير و سلوك و آداب مماليك و طريق تجار و ذكر عقلاء و سفهاء و اختلاف حالات آدمی و مكر زنان و حياء آنان و توحيد و فقه و علم تعبير خواب و آداب سياست و حسن معاشرت و تدبير معاش و چون جامع چنين صفات نيكو است اين است كه آن را به نيكوتر حكايات معرفی نموده.
و شايد داستان يوسف را اضافه بر فضيلت هائی كه گفته شد، چون تمام سرگذشت يوسف عليه السلام را از كودكی او تا آخر مقام سلطنتش بيان كرده و آن مقام گذشت و لطفش را نسبت به برادرها كه او را از پدر و برادرش جدا نمودند و در چاه انداختند و آنرا به بهای اندك فروختند و اضافه بر اينكه از جرم آنها چشم می پوشد به آنها فرمود «لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ » و چقدر در باره آنها انعام نموده و در منزل خود جای داده و نيز اعجاز او از علم تعبير رؤيا و عصمت و عفت او كه زندانی شدن سالها را ايجاب نموده و باقی فضائل و محسنات اخلاقی و جسمانی آن بزرگوار تماما را به طور ترتيب و وضوح در اين مبارك سوره بيان فرموده اين است كه جای دارد كه اين داستان را (باحسن القصص) توصيف نمايد.»
