عبرت های روزگار، ص: 126

و بدينسان، يكی از اسرار هستی را باز گفت.

آنكه واقف گشت بر اسرار هو

سر مخلوقات چه بود پيش او

آنكه بر افلاك رفتارش بُوَد

بر زمين رفتن چه دشوارش بود «1» البته، امامان ديگر نيز هر يك قاتل و كشنده ای داشته اند. و پيامبر نيز بر حسب روايات، از قاتلان و كشندگانِ پاره ای از ايشان خبر كرده است. اما هيچيك را «اشْقَی الاشْقِياء» لقب نداده است. و اين از آنرو بود كه عليدر فضيلت و كمال تمام بود، و در مقام و منقبت نيز رفعتی ديگر داشت.

حضرت، آرام و با سكون و سكينه ای خاص پرسيد:

«وَذلِكَ فِی سَلامَةٍ مِنْ دِينی؟»

وقتی كه جانم تسليم می شود، دينم نيز به سلامت است؟

پيامبر فرمود:

«فِی سَلامَةٍ مِنْ دِينِك» «2» آری به سلامت می روی.

و در هنگام مرگ نيز سخنی گفت كه از همين سلامت خبر می داد.

فُزْتُ وَرَبِّ الْكَعْبَة»

به خدای كعبه رستگار شدم.

چرا كه رستگاری انسان ها، تنها و تنها، در هنگام مرگ نمايان می شود. وگرنه پيش از آن بر هيچكس معلوم و مسلّم نيست كه پايان كار چون و چگونه خواهد بود.

كس را وقوف نيست كه پايان كار چيست «3» اگر نيكويی سال، از بهار آن پيدا و آشكار است، نيكويی و زيبايی و خوشايندی

______________________________
(1) مثنوی معنوی، دفتر دوم، بيت 1418 و 1482.

(2) بحارالانوار، ج 38، ص 103.

(3) حافظ.