عبرت های روزگار، ص: 229

بعد كه مصعب سر و سردار

دست كش او سر مختار شد

نك سر مصعب به تقاضای كار

تا چه كند با تو دگر روزگار

و البته سر عبدالملك نيز به دستور همسر او به زير دو متكا گذاردند و چندين نفر از خدمتكاران بر آن نشستند تا اينكه نفسش به بند آمد، و مرد.

بنابراين، هندس عالَم بر اساس پاسخ گفتن است. از اين رو هيچ صواب و يا خلافی صورت نمی پذيرد جز آنكه پاسخ آن نيز به دنبال دارد. و دير يا زود پديدار می شود.

جفت كرديم اين عمل را با اثر

چون رسد جفتی رسد جفتی دگر «1» و چيزی در اين عالم پديدار نخواهد شد جز آنكه تحت ربوبيت حق قرار می گيرد، و پيوسته افزوده و فربه می شود. بر اين اساس، اگر فعل ها و عمل ها هر كدام خير و حسن باشند، در عاقبت و آخرت هر يك به بهشتی عظيم رشد يافته و بدل خواهند شد.

و راز اينكه در آيات كتاب خدا مؤمنان را به بهشت ها، و نه به بهشت، وعده داده می شوند همين است. چرا كه هر عمل خير، خود، بهشتی را بر پا خواهد ساخت.

و راز اينكه بهشتيان نيز هرگز رنگ ملالت نخواهند ديد، همين تنوع و تفنن در بهشت هاست.

و البته، كردار خلاف نيز پس از تحقيق و پديد آمدن رشد خود را آغاز نموده و سرانجام، هر كدام، دوزخی سوزان را به همراه دارند.

پس پيمبر گفت بهر اين طريق

با وفاتر از عمل نبود رفيق

______________________________
(1) مثنوی معنوی، دفتر سوم، بيت 2874.