چهره ملكوتی يوسف عليه السلام، ص: 110

استعداد نهاده شده، به ظهور می رساند.

تشبيه حركت معنوی انسان به رشد نباتی

دانه زبر سياه و بسيار كوچكی را به خاك می دهند. خاك اين دانه را قبول می كند و با اراده پروردگار، اين دانه می شكافد:

«إِنَّ اللَّهَ فالِقُ الْحَبِّ وَ النَّوی » «1»

اين كار را به خود نسبت می دهد و می فرمايد: من اين دانه را در تاريكی و غيب خاك و زير اين بار سنگين می شكافم.

از يك طرف اين دانه ريشه خود را به آغوش زمين فرو می برد تا اين فرزند از مادر تغذيه كند. از طرف ديگر، ساقه خاك را كنار می زند و از اين قبر به صورت زنده بيرون می آيد.

خدا در قرآن مجيد اين گياه را غير از اين كه زنده می داند، با شعور نيز می داند؛ يعنی وقتی كه از خاك بيرون می آيد، غرق در شعور است؛ چون در حالِ تسبيح حركت خود را ادامه می دهد:

«يُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ» «2»

اين خبر قرآن است. اما ما وقتی به دنيا می آييم، چه می كنيم؟

پيغمبر صلی الله عليه و آله می فرمايند: گريه چهار ماه اول بچه «لا اله الا اللّه»، چهار ماه دوم،

______________________________
(1)- انعام (6): 95؛ «بی ترديد خدا شكافنده دانه و هسته است.»

(2)- جمعه (62): 1؛ «آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين است، خدا را [به پاك بودن از هر عيب و نقصی ] می ستايند.»