انديشه در اسلام، ص: 1
سخن ناشر
در جهان پرتلاطم امروز، آيات پرشور الهى و كلام روحبخش معصومين و زمزم لايزال معارف شيعه مرهم جانهاى خسته و سيراب كننده تشنگان هدايت و رهايى جويندگان از ظلمتهاى نفس است. عالمان دينى و عارفان حقيقى غواصان اين اقيانوس بيكران معرفتاند كه گوهرهاى ناب علوم قرآن و اهل بيت، عليهمالسلام، را به دست آورده و به مشتاقان حقيقت عرضه مىنمايند.
در اين ميان، كرسى منبر و خطابه رسانه ديرپا و سازندهاى است كه از ديرباز زمينه ارتباط و انتقال معارف دينى و مكارم اخلاقى را ميان عالمان و متعلمان فراهم كرده است و عالمان آگاه و هاديان دلسوز، كه عمر خويش را صرف تتبع و تحقيق در آثار علمى شيعه نمودهاند، عباد الله را به مصداق كريم «ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ»، با كلام نغز و لطيف خود به راه سعادت دعوت كردهاند.
مجموعه حاضر، كه با عنوان «سيرى در معارف اسلامى» در مجلدات مختلف و موضوعات متنوع در اختيار خوانندگان محترم قرار مىگيرد، مجموعه مباحث عالمانه و ارزشمند محقق ارجمند حضرت استاد حسين انصاريان، مد ظله العالى، است كه يكى از عالمان برجسته و ميراثداران گوهر سخن در زمان خويش است كه استوارى كلام و لطافت بيان نافذشان بر اهل نظر پوشيده نيست.
اين گنجينه ارزشمند حاصل نيمقرن مجاهدت علمى و تبليغى حضرت استاد جهت نشر و ترويج فرهنگ غنى شيعه بر كرسى بحث و نظر مىباشد كه به منظور
پربارتر ساختن محتواى تبليغ دينى در جامعه و استفاده بيشتر طلاب محترم علوم دينى به زيور طبع آراسته مىشود.
در اين مجموعه گرانقدر، تلاش شده است با تكيه بر ويرايشى روشمند و دقيق كه شرح آن در يادداشت ويراستار آمده است- ساختار هنرمندانه مباحث و سبك استاد در ارائه سخن از بين نرود، تا ضمن نشر فرهنگ انسانساز آل الله، عليهمالسلام، شيوه منحصر به فرد استاد در تبيين معارف دينى نيز حفظ شده و به مشتاقان ارائه گردد.
مجلدى كه اكنون تقديم خوانندگان گرامى مىشود چهارمين اثر از اين مجموعه سترگ، و در بر دارنده 19 گفتار در باب انديشه است كه مربوط به سخنرانىهاى استاد در ماه صفر سال 1364 در حسينيه قميهاى تهران و نيز در حسينيه اعظم شهر اهواز به سال 1387 است. اين مكتوب، علاوه بر در بر داشتن متن سخنرانى كه لاجرم سبك و سياق متن را نيز گفتارى مىسازد، از فوايد زير خالى نيست:
عنوانبندى مناسب و تفكيك مطالب و موضوعات.
استخراج مصادر آيات و روايات و ارائه مطالب متنوع ديگر در پىنوشت.
ذكر نام مستقل براى هر بحث. (در انتخاب نام هر مجلد و نيز هر گفتار غلبه موضوع مد نظر بوده است، نه انطباق كامل موضوع و محتوا).
مجموعه متنوع فهرستها و ...
در پايان، با اميد به اينكه اين اثر مورد رضايت حضرت حق و اهل بيت عصمت و طهارت، عليهمالسلام، و مقبول نظر مبلغان دينى قرار گيرد، لازم است از استاد انصاريان، دامت بركاته، كه اين فرصت مغتنم را در اختيار قرار دادند سپاسگزارى نماييم. همچنين، از هيئت مديره محترم مركز و پژوهشگران و ويراستاران موسسه نگارش و ويرايش، به ويژه جناب آقاى محسن باغبانى، كه توليد و آمادهسازى اين اثر را بر عهده داشتند، و ديگر عزيزانى كه در نشر اين اثر يارى رساندند، كمال تشكر را داريم. ولله الحمد.
مركز علمى تحقيقاتى دارالعرفان
پيشگفتار مولف
پايهگذار منبر و جلسات سخنرانى براى رشد و هدايت جامعه وجود مبارك پيامبر اسلام، صلىاللهعليهوآله، بود. ارزش تبليغ دين از طريق منبر و جلسات تا جايى بود كه خود رسول اكرم تا روز پايان عمرشان با كمال اخلاص به بيان معارف دين پرداختند و در اين راه زحمات سنگينى را متحمل شدند. پس از پيامبر، وجود مقدس اميرمومنان، عليهالسلام، اداى اين تكليف الهى را به عهده گرفتند كه بخشى از سخنرانىهاى آن حضرت در كتاب بىنظير نهج البلاغه موجود است.
امامان معصوم، به ويژه حضرت باقر و حضرت صادق، عليهما السلام، نيز تا جايى كه فرصت در اختيارشان قرار گرفت و مزاحمتى از جانب حكمرانان بنىاميه و بنىعباس برايشان پيش نيامد اين مهم را به صورت بيان معارف الهى و رشتههاى مختلف علوم به صورتى كه حجت تا قيامت بر همگان تمام باشد به عهده گرفتند و ديگران را كه مورد اعتمادشان در علم و عمل بودند به اين مسأله تشويق كردند. عالمان مخلص و باعمل شيعه براى حفظ دين خدا و تبليغ معارف الهيه بر اساس قرآن و فرهنگ اهل بيت قرن به قرن تا به امروز كه سال 1387 هجرى شمسى است اين جايگاه عظيم را حفظ كردند؛ شخصيتهايى چون شيخ مفيد، شيخ صدوق، شيخ طوسى، علامه محمد باقر مجلسى، و شيخ جعفر شوشترى و در قرن معاصر بزرگانى چون آيت الله العظمى بروجردى، آيت الله سيد على نجف آبادى، آيت الله حاج ميرزا على شيرازى، آيت الله حاج ميرزا على حصهاى، آيت الله حاج ميرزا على فلسفى تنكابنى و ... با داشتن مقام مرجعيت و مقام علمى بسيار بالا در ماه رمضان و
محرم و صفر به منبر مىرفتند و از اين طريق دِين خود را به قرآن و اهل بيت ادا مىكردند.
اينجانب حسين انصاريان كه ساليانى از عمرم را در شهر مقدس قم، اين آشيانه اهل بيت، نزد بزرگانى از مراجع و اساتيد مشغول تحصيل بودهام، براساس وظيفهاى كه احساس مىكردم رو به جانب تبليغ و تاليف آوردم و، در اين راه، فقط توفيق حق رفيق راهم بود. در زمينه تبليغ بيش از شش هزار سخنرانى در نزديك به پانصد موضوع مختلف بر پايه قرآن و روايات اهل بيت و تاريخ صحيح و نكاتى از حيات پاكان و اولياى الهى پرداختهام و اميدوارم تا لحظات پايان عمر همچنان توفيق اداى اين وظيفه را از جانب حق داشته باشم.
موسسه دارالعرفان، كه در شهر قم در جهت نشر معارف قرآنى و فرهنگ اهلبيت، عليهمالسلام، كارهاى مهمى را در سطح جهانى انجام مىدهد، بنا گذاشت متن اين سخنرانىها به صورت مكتوب در آيد تا در اختيار طلاب حوزهها و دانشجويان و مردم علاقمند قرار گيرد و اين مجموعه كه احتمالا حدود دويست جلد خواهد شد در آينده منبعى براى مبلغان شيعه قرار گيرد. من پس از سپاس از حضرت حق لازم مىدانم به خاطر تحقق اين مهم از دو فرزندم و جناب آقاى پيمان تشكر كنم و از خوانندگان، بخصوص مبلغان گرامى، درخواست دعا نمايم. حال، اين شما و اين اثر اسلامى كه فقط لطف و رحمت حق سبب ظهورش شد.
فقير: حسين انصاريان
1- اهميت انديشه