انديشه در اسلام، ص: 194
بدنش را كه پيداست مىپوشاند و از خودش به طور كامل محافظت مىكند. اگر هم كسى او را در اين حال ببيند و بپرسد اين احتياط براى چيست؟ در پاسخ مىگويد: براى محافظت جان و در امان ماندن از شرّ عقرب است. عقلاى عالم نيز حرف او را به جهت جلوگيرى از ضرر محتمل مىپذيرند.
- وقتى كسى كپسول آتشنشانى در خانه خود نصب مىكند، عقلا نه تنها اين كار را مذمت نمىكنند، تاييد هم مىكنند.
- آمپولى اختراع شده كه براى دفع سرماخوردگى بسيار مفيد است و مردم اول زمستان اين آمپول را مىزنند تا سرما نخورند. اين از آن روست كه احتمال مىدهند در زمستان سرما بخورند. لذا اگر شخصى از دكتر تزريق اين آمپول را تقاضا كند، دكتر او را سرزنش نمىكند.
- جعل طلاق از طرف خداوند به منظور دفع ضرر محتمل بوده است. چون خداوند احتمال مىداده كه ميان زن و شوهرها گاهى اختلافاتى پيدا مىشود كه آشتىپذير نيست و زندگى مشترك آنها ديگر فايدهاى ندارد.
- اگر انسان احتمال دهد كه ماشين او در مسافرت پنچر مىشود، خود را به يك سرى از امكانات مجهز مىكند و عقلا هم كار او را تاييد مىكنند. از اين روست كه گفتهاند:
گر تو را طفلى بگويد كاى فلان |
عقربى در جامهات ديدم بدان |
|
بىتامل جامه را بيرون كنى |
پيروى از قول هر مجنون كنى |
|
گر يكى گويد در اين ره هشت روز |
آب نبود هست ريگ پاىسوز |
|
وآن دگر گويد: دروغ است اين بدان |
كه به هر شب چشمهاى بينى روان |
|
عقل آن باشد كه برگيرى تو آب |
تا رهى از كين و باشى در صواب |
|
گر در آن ره آب بود، آن را بريز |
ور نبود آب، واى بر مرد ستيز! |
|
پيامد انديشه نكردن در واقعيات
وجود قيامت، ملائكه، مرگ، برزخ، حساب، كتاب، بهشت، جهنم، انبيا، و